Ministerie van Buitenlandse Zaken

Algemeen ambtsbericht Democratische Republiek Congo| september 2005 Verschijnt 09-12-2005.

Samenvatting

In de afgelopen zes jaar zijn naar schatting 3,8 miljoen mensen omgekomen als gevolg van de gewapende strijd in de DRC, verreweg de meeste van de slachtoffers zijn burgers en veelal kinderen. De VN ziet de situatie in Oost-Congo als 's werelds grootste humanitaire crisis en volgens UNICEF is de strijd in de DRC een van de bloedigste conflicten sinds de Tweede Wereldoorlog. Dagelijks worden de mensenrechtenschendingen geschonden. Verkrachtingen, moord, onwettige gevangenneming, marteling, plunderingen en brandstichting zijn in het oosten van de DRC aan de orde van de dag. Zowel het regeringsleger als de rebellen maken zich schuldig aan oorlogsmisdrijven. In de door de regering gecontroleerde gebieden is de situatie voor burgers thans relatief veilig. De veiligheidssituatie in Kinshasa is relatief goed, alhoewel alertheid geboden is, met name buiten de residentiële wijk Gombe. Gedurende de verslagperiode vielen enkele doden in verschillende Congolese steden tijdens demonstraties rond 30 juni 2005, de dag waarop de oorspronkelijk vastgestelde Transitieperiode zou eindigen. De Periode werd echter door het parlement met zes maanden verlengd tot 31 december 2005.
De Senaat en de Nationale Vergadering aanvaardden de ontwerp-grondwet, die naar verwachting op 27 november 2005 per referendum aan het volk ter goedkeuring zal worden voorgelegd. Naar verwachting worden de nationale verkiezingen op 22 maart 2006 gehouden. In juli 2005 is in Kinshasa begonnen met het registreren van de naar schatting 28 miljoen kiesgerechtigden. Later volgen de andere delen van het op twee na grootste Afrikaanse land. De ontwapening en demobilisatie van rebellen verloopt moeizaam, mede doordat gewapende confrontaties in de Kivu-provincies en het Ituri-district aanhouden. Door de toegenomen onveiligheid, hernieuwde gevechten en de angst voor een mogelijke terugkeer van een grootschalig conflict zijn sinds januari 2005 meer dan 100.000 mensen op de vlucht geslagen.
Hoewel de verklaring van 31 maart 2005 van de Hutu-rebellenbeweging FLDR dat zij de gewapende strijd tegen Rwanda zal staken en vrijwillig zal ontwapenen, met voorzichtig optimisme werd begroet, verloopt het ontwapenings- en repatriatieproces zeer moeizaam.
Verschillende internationale organisaties zijn werkzaam in de DRC. België, het Verenigd Koninkrijk en Zwitserland beschouwen de DRC veilig genoeg voor terugkeer van afgewezen asielzoekers en zetten daadwerkelijk Congolezen uit. De UNHCR is niet tegen terugkeer van bepaalde categorieën mensen naar Kinshasa, doch waarschuwt tegen gedwongen terugkeer van afgewezen en uitgeprocedeerde asielzoekers naar gebieden buiten Kinshasa.