Gemeente Delft
Delft handhaaft efficiënter en effectiever op bijstandsuitkeringen
De gemeente Delft gaat efficiënter en effectiever handhaven op de rechtmatigheid van bijstandsuitkeringen. Delft volgt hiermee het door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid gestimuleerde handhavingsbeleid 'Hoogwaardig Handhaven'. Dit beleid wordt al in 145 gemeenten toegepast. Doel is misbruik van bijstandsuitkeringen te voorkomen en ervoor te zorgen dat alle opgelegde verplichtingen worden nagekomen. Het college van burgemeester en wethouders ging afgelopen dinsdag akkoord met de invoering van het beleidsplan Hoogwaardig Handhaven 2006-2009 in Delft.
Met de invoering van hoogwaardig handhaven wordt geprobeerd de bijstandsverlening zo te regelen dat minder ingrijpen achteraf (repressie) nodig is. Daarmee wordt voorkomen dat mensen te maken krijgen met hoge terugvorderingsbedragen, soms hoge schulden en vervolging.
Het beleid krijgt een preventief karakter en bestaat uit een combinatie van vroegtijdig informeren van klanten, optimale dienstverlening, vroegtijdig opsporen van fraude (huisbezoeken, koppeling van bestanden, thematisch onderzoek) en daadwerkelijk sanctioneren.
Het beleidsplan is de opvolger van het fraudebeleidsplan 2001-2005. Met de invoering van Hoogwaardig handhaven worden controles effectiever en werkprocessen efficiënter ingericht. Voorheen werden alle mensen met een uitkering periodiek gecontroleerd. Vanaf januari 2006 wordt gecontroleerd op basis van ontvangen 'signalen' in de sfeer van identiteit (bijvoorbeeld ongeldige reisdocumenten), woon- en leefsituaties (bijvoorbeeld scheiding, verhuizing of geboorte) of op het gebied van werk en inkomen (bijvoorbeeld signalen van andere uitkerende instanties). Op basis van een risico-inschatting wordt bepaald hoe signalen worden onderzocht.
Door een betere voorlichting en dienstverlening worden rechten en plichten voor (potentiële) klanten nog meer transparant. Onwetendheid bij klanten mag geen reden zijn voor misverstanden, zo stelt de gemeente Delft. De 'toegangscontrole' is streng. De afgelopen zes maanden heeft Delft, als proef, huisbezoeken uitgevoerd bij iedereen die een bijstandsuitkering heeft aangevraagd. De huisbezoeken worden ingezet om te controleren of de feitelijke situatie overeenkomt met de situatie zoals geschetst bij de intake. Hierdoor worden eventuele misverstanden voorkomen. Mede als gevolg van deze proef is het aantal nieuwe instromers in de bijstand van 89 naar 76 per maand gedaald.
Doordat niet-effectieve controles worden vermeden, kan meer tijd worden besteed aan de wel-effectieve controles. Dit levert de organisatie verschillende voordelen op, zoals tijdwinst en een goede registratie van de signalen. Voor de mensen met een uitkering zijn er ook meerdere voordelen. De uitkeringsconsulent kan zich nu meer richten op zijn primaire taken, zoals het goed begeleiden van de klant op het gebied van reïntegratie, sollicitaties en het waarborgen van het inkomen. Iedere klant blijft zoals altijd in contact met zijn of haar consulent door bijvoorbeeld voortgangsgesprekken.
Verwacht wordt dat op termijn door de intensievere begeleiding minder mensen uitvallen tijdens bijvoorbeeld een scholingstraject én dat minder mensen gebruik hoeven te maken van een bijstandsuitkering.
Uitgangspunten bij de uitvoering van het Delftse handhavingsbeleid zijn:
- de uitkeringsgerechtigde is betrouwbaar, totdat het tegendeel wordt bewezen;
- vertrouwen is goed, maar controleren moet;
- onnodige controles worden vermeden;
- als er een aanleiding is, wordt er intensiever gecontroleerd;
- lik-op-stuk als daar aanleiding toe is;
- de controles worden ondersteund door een goede en heldere voorlichting en een goede dienstverlening.
Noot voor de redactie (
Gemeente Delft