Bonnefanten Museum Maastricht

Raffinement in devotie

24 januari - 9 april 2006
Opening 22 januari om 14.00 uur

Extravagant' besteedt aandacht aan de grote productie van voornamelijk religieuze schilderijen in diverse Antwerpse ateliers tussen 1500 en 1530. Deze kunst is decoratief, veelal overladen met ornamenten. De Aanbidding van de Koningen' was het steeds terugkerende thema, een gangbaar onderwerp waar destijds in Europa veel vraag naar was. Het zwierige raffinement diende ter opwekking van devotie bij een breed publiek, voor zover daarvan sprake was in die tijd.

De drie Oosterse koningen en hun gevolg die de pasgeboren Christus komen begroeten waren voor de kunstenaars een dankbaar gegeven. Ze vormden een goed excuus voor het schilderen van deels imaginaire, deels exotische kleding met bizarre schoeisels en opvallende hoofddeksels. De plooival van de flamboyante kostuums die de personages op de schilderijen dragen, ontsnapt aan Newtons wetten van de zwaartekracht. De afgebeelde figuren poseren in weinig natuurlijke lichaamshoudingen. Op de achtergrond verheft zich vaak een hybride en fantastische architectuur die wordt bedolven onder laatgotische ornamenten en renaissancemotieven. Virtuositeit weegt zwaarder dan monumentaliteit: hoofd- en bijzaken worden niet gescheiden.

Er zijn circa 40 schilderijen en 40 tekeningen te zien. De tentoonstelling is georganiseerd in samenwerking met het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten in Antwerpen. Ook is een publicatie bij de tentoonstelling verschenen (Nederlands Engels). Het is het eerste standaardwerk over dit onderwerp nadat een groot deel van de schilderijen voor het eerst door de Duitse kunsthistoricus Max J. Friedländer (1867-1958) werd bestudeerd.