werkplan
regiegroep `allochtone vrouwen en arbeid'
Januari 2006
Inhoud
1. Inleiding pag. 3
1.1 Achtergrond
1.2 Commissie PaVEM
1.3 Regiegroep `Allochtone vrouwen en arbeid'
2. Doelstelling pag. 4
3. Doelgroep pag. 4
4. Samenstelling en structuur pag. 5
5. Werkwijze pag. 5
5.1 Partijen .
5.2 Vertrekpunt: de afspraken
6.Verbreding pag. 7
Werkplan `Regiegroep allochtone vrouwen en arbeid', januari 2006 2
1. Inleiding
1.1 Achtergrond
Het aantal niet-westerse allochtone vrouwen dat een betaalde baan heeft, is sinds medio jaren
negentig gestegen. Echter, de arbeidsdeelname onder allochtone vrouwen blijft flink achter
lopen vergeleken met die van autochtone vrouwen; vooral de participatie onder Turkse en
Marokkaanse vrouwen en vrouwen uit de zogenaamde `nieuwe' etnische minderheidsgroepen
(voormalig Joegoslavië, Somalië, Iran, Afghanistan etc.) is laag. De laagconjunctuur van de
afgelopen jaren blijkt allochtone groepen stevig te hebben geraakt, zo concludeert het SCP1;
70% van de Turkse en Marokkaanse vrouwen zou geen werk hebben. Participatie is een
voorwaarde voor integratie. Een specifieke impuls gericht op de arbeidsdeelname van
allochtone vrouwen is van grote waarde voor de integratie van hele gezinnen.
1.2 Commissie PaVEM
Na inventarisatie van de belemmeringen voor allochtone vrouwen om te participeren, is in
2003 een commissie ingesteld die twee jaar lang gemeenten heeft ondersteund bij hun aanpak
allochtone vrouwen meer bij de samenleving te betrekken: de commissie Participatie van
Vrouwen uit Etnische Minderheidsgroepen (PaVEM). De commissie PaVEM heeft afspraken
gemaakt met 27 grote gemeenten, met werkgevers, maar ook op landelijk niveau met UWV
en CWI, om ervoor te zorgen dat de participatie van allochtone vrouwen een prioritaire positie
zou krijgen in hun agenda's en daarmee in hun beleid. De commissie heeft hiermee een
beweging in gang gezet; op het gebied werk, taal en dialoog.
1.3 Regiegroep Allochtone vrouwen en arbeid
Nu de commissie PaVEM sinds juli 2005 is opgehouden te bestaan, nemen opdrachtgevers
minister de Geus van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en minister Verdonk van
Vreemdelingenzaken en Integratie (V&I), het stokje over. Beide `erfgenamen' dragen zorg
voor continuïteit in de uitvoering van de afspraken die onder PaVEM zijn gemaakt.
Bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid ligt hierbij het accent op `werk'.
Het voortbouwen op de resultaten van de commissie PaVEM kan niet los worden gezien van
de inzet van het Plan van Aanpak Emancipatie & Integratie, de Taskforce Jeugdwerkloosheid,
het Breed Initiatief Maatschappelijke Binding en tal van andere initiatieven op het terrein van
bevordering arbeidsparticipatie, emancipatie en integratie. Dat laat onverlet dat het kabinet
specifieke instrumenten inzet om de resultaten van PaVEM te beheren en uit te bouwen.
Minister De Geus heeft besloten om in navolging van de commissie PaVEM een orgaan in te
stellen dat stimulerend en sturend zal optreden bij het vertalen van de PaVEM - afspraken
naar resultaten, om zo de beweging die in gang is gezet, voort te zetten: de Regiegroep
`allochtone vrouwen en arbeid'. De Regiegroep is ingesteld voor twee jaar tot eind 2007.
1 Hoge (jeugd)werkloosheid onder etnische minderheden, nieuwe bevindingen uit het LAS-onderzoek, SCP,
januari 2006
Werkplan `Regiegroep allochtone vrouwen en arbeid', januari 2006 3
2. Doelstelling
Leidend binnen de Regiegroep zijn de afspraken die de commissie PaVEM maakte met
gemeenten, werkgevers en uitvoeringsinstanties op het gebied van `werk'. Binnen de
Regiegroep zijn deze partijen vertegenwoordigd. De Regiegroep levert als geheel een impuls
voor het uitvoeren van de afspraken, met als uiteindelijk doel dat meer allochtone vrouwen
aan het werk gaan.
De afspraken die de commissie PaVEM maakte op het gebied van werk zijn overwegend
kwalitatief van aard, te weten: het ontwikkelen en inzetten van nieuwe methodieken om vraag
en aanbod bij elkaar te brengen, het toepassen van innovatieve manieren van bemiddeling,
coaching, het gericht aanbesteden van trajecten, het ontsluiten van netwerken, leren van elkaar
via benchmarking, analyse van de doelgroep, ontschotting binnen ambtelijke organisaties etc.
Een methodiek die door PaVEM is ontwikkeld is de zogenaamde PaVEM-cocktail. Dit is een
combinatie van succesvol gebleken instrumenten. Kenmerkend voor alle instrumenten is dat
werkgevers een grote rol spelen, net als een direct contact tussen vraag en aanbod. Gemeenten
passen de cocktail toe, in samenwerking met het CWI. Ingrediënten van de cocktail zijn:
· CV- of `smoelen'boek: CV's met foto's van werkzoekende allochtone vrouwen
gebundeld
· Convenanten met het bedrijfsleven, waarin afspraken over het aanmelden van
vacatures voor de doelgroep, over eerlijke kansen, over coaching, over het aanbieden
van stages etc.
· Netwerkbijeenkomsten van werkgevers en werkzoekende vrouwen. Doel is om
allochtone vrouwen die werk zoeken een gezicht te geven bij werkgevers.
In eerste instantie kiest de Regiegroep ook voor een kwalitatieve insteek. De Regiegroep gaat
aan de slag met de innovatieve, vraaggerichte methodieken die de commissie PaVEM heeft
ontwikkeld, zal deze nader uitwerken en goede voorbeelden verspreiden. De leden van de
Regiegroep zullen elkaar informeren, van elkaar leren en zo tot een onderlinge samenwerking
komen die tot synergie leidt. Na een half jaar zal meer zicht zijn op mogelijke kwantitatieve
resultaten.
3. Doelgroep
Bij de uitvoering van de afspraken ligt het accent vooral op de goed bemiddelbare vrouwen.
Het idee is dat door eerst aandacht te vragen voor de meest kansrijke vrouwen, er een
olievlekwerking op gang wordt gebracht. Deze groep omvat zowel vrouwen met een
uitkering, als vrouwen die geen arbeids- en sollicitatieplicht hebben en die als het ware
verleid moeten worden om weer aan het arbeidsproces deel te nemen.
In lijn met de aandachtspunten die het kabinet en de sociale partners formuleerden in de
Werktop van 1 december 2005, richt de Regiegroep zich ook op de groep hoogopgeleide
allochtone (vluchteling)vrouwen. Uit onderzoek is gebleken dat deze groep minder kans heeft
op het vinden van een baan of stageplek dan hoogopgeleide autochtone afgestudeerden.
Werkplan `Regiegroep allochtone vrouwen en arbeid', januari 2006 4
4. Samenstelling en structuur
De Regiegroep bestaat uit de volgende partijen:
- Samenleving & Bedrijf2 Dhr. T. Rodrigues
- CWI Mw. H. Berben
- UWV Mw. A. Dümig
- VNG Dhr. W. Kuiper
- Stichting Pafemme3 Mw. N. Demirel
- Landelijk Overleg Minderhedenorganisaties Mw. H. Can Engin
- SZW/DG Arbeidsmarktbeleid Dhr. J. van den Bos (voorzitter)
Bindend element voor de deelnemers aan de Regiegroep vormt hun commitment aan de
ambities van de commissie PaVEM en de afspraken die zij samen maakten om de
arbeidsparticipatie van allochtone vrouwen te vergroten. Vanuit het idee verbreding te zoeken
is het mogelijk voor de Regiegroep om samenwerking te zoeken met andere partijen.
De Regiegroep komt drie keer per jaar bij elkaar en staat onder voorzitterschap van Directeur
Generaal Arbeidsmarktbeleid dhr. J. van den Bos.
De Regiegroep wordt ondersteund door een werkgroep met vertegenwoordigers uit de
betrokken organisaties. De werkgroep wordt aangevuld met ambtenaren vanuit het Ministerie
van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en het ministerie van Justitie. De werkgroep speelt
een rol bij het voorbereiden van de Regiegroepbijeenkomsten en bij de uitvoering van de
taken. De werkgroep komt een keer per twee maanden bij elkaar.
5. Werkwijze
Het gaat binnen de Regiegroep zoals gezegd in eerste instantie vooral om kwalitatieve
doelstellingen: het uitwisselen van ervaringen, het stimuleren van partijen, het bij elkaar
brengen van netwerken, en het gezamenlijk optrekken bij het aanpakken van belemmeringen.
De Regiegroep zal de opstartfase benutten om onderlinge werkafspraken te maken en
samenwerkingsmogelijkheden te verkennen. Daarbij wordt zo veel mogelijk aansluiting
gezocht bij de afspraken uit het `Algemeen Ketenoverleg' (AKO).
Samenleving & Bedrijf (S&B) start in 2006 met subsidie van het ministerie van SZW een
project onder leiding van TPG-Post: `Samen Werken, Samen spreken, Samen leven'. Met dit
2 Samenleving en Bedrijf (S&B), het netwerk van grootbedrijven, die maatschappelijk verantwoord ondernemen
samen ontwikkelen en deze kennis ook willen delen oa rondom het thema diversiteit. Het netwerk zet daarvoor
concrete projecten op.
3 De Stichting PaFemme, opgericht in 2005, is een landelijke netwerkorganisatie van geslaagde vrouwen uit
etnische minderheidsgroepen. De stichting komt voort uit het Participatieteam van de commissie PaVEM. Zij
beoogt de participatie van allochtone vrouwen te bevorderen met het accent op economische onafhankelijkheid.
Werkplan `Regiegroep allochtone vrouwen en arbeid', januari 2006 5
project geeft de stichting invulling aan de afspraak die zij eerder maakte met de
commissie PaVEM. Dit project wordt een pijler onder de uitvoering van de PaVEM-
afspraken binnen de Regiegroep. Het project begint met een kwartiermakersfase, waarin
vacatures voor allochtone vrouwen verzameld worden én wordt gezocht naar werkzoekende
allochtone vrouwen. Dit zal leiden tot een praktisch uitvoeringsplan (per regio). De
Regiegroep en de afspraken die de commissie PaVEM zijn gemaakt, zijn hierbij
ondersteunend.
De ervaring die TPG met een soortgelijk project in Amsterdam opdeed zal worden ingezet.
De match tussen werkzoekende en vacatures zal plaatsvinden in samenwerking met Randstad,
gemeenten en het lokale CWI of het UWV. Waar nodig zal ook voor taallessen, mentoring
en/of coaching worden gezorgd en eventueel voor aanvullende cursussen ten behoeve van de
inburgering van de betreffende vrouwen, waarbij ook andere bedrijven uit het S&B-netwerk
ondersteuning zullen verlenen. Op basis van de projectervaring in Rotterdam en Amsterdam,
alsmede de PaVEM-ervaring op gemeenteniveau, zal bezien worden in welke gemeentes er,
wederom met steun van bedrijven uit het S&B-netwerk, soortgelijke projecten kunnen worden
opgestart.
De VNG zal als lid van de Regiegroep `allochtone vrouwen en arbeid' innovatieve
praktijkvoorbeelden opsporen en deze bij gemeenten onder de aandacht brengen.
De stichting `PaFemme' en het Landelijk Overleg Minderhedenorganisaties (LOM) vormen
in de Regiegroep een verbindingsschakel naar netwerken met allochtone vrouwen, ze dienen
als klankbord voor de andere Regiegroepleden en kunnen ervaringen inzetten om beelden en
opinies te toetsen.
Naast onderling samenwerken kunnen de Regiegroepleden verbreding zoeken naar andere
belangrijke spelers zoals de uitzendbranche, sociale partners, brancheorganisaties (denk aan
sectoren als schoonmaak en zorg), reïntegratiebedrijven en ROC's, Vluchtelingenwerk
Nederland, FORUM etc. Bij de naleving van de PaVEM-afspraken is het van belang rekening
te houden met de afspraken die sociale partners maakten in de Werktop van 1 december 2005
met betrekking tot de arbeidsparticipatie van allochtonen.
5.2 Vertrekpunt: de afspraken met de commissie PaVEM
Samenleving en Bedrijf
· De commissie PaVEM en Samenleving & Bedrijf (S&B) hebben een
intentieverklaring ondertekend om te komen tot een aantal lokale bijeenkomsten en
projecten om het arbeidspotentieel van allochtone vrouwen beter te benutten en deze
vrouwen behalve arbeidsbemiddeling ook de benodigde taallessen en mentoring te
bieden. De 'trekkers' van dit project zijn TPG Post, Randstad en Ordina.
Gemeenten
· De afspraken over Werk in de Participatieagenda's met 27 gemeenten lopen uiteen
van het organiseren van netwerkbijeenkomsten en het sluiten van convenanten tot het
inkopen van reïntegratietrajecten. Uit recente monitoring blijkt dat 9 gemeenten via
Werkafspraken 600 allochtone vrouwen hebben bereikt (lees: naar werk of stage
bemiddeld, in reïntegratietrajecten hebben opgenomen).
Werkplan `Regiegroep allochtone vrouwen en arbeid', januari 2006 6
CWI
· Met CWI zijn afspraken gemaakt over lokale ondersteuning bij de uitvoering van de
gemeentelijke participatieagenda's en de PaVEM-cocktail4. Daarnaast is CWI het
landelijke coachproject `Geef kleur aan je werk!' gestart, waarbij allochtone
werkneemsters van CWI zich inzetten om talentvolle werkzoekende allochtone
vrouwen te coachen. Ten slotte, zijn groepsgewijze bemiddelingsmethodieken voor
allochtone (herintredende) vrouwen ontwikkeld; ZZ-Top en Life Skills. De pilots
lopen tot eind 2006.
UWV
· UWV heeft gerichte reïntegratiemethodieken voor de doelgroep uitgewerkt en
geïmplementeerd. Toepassing daarvan is een voorwaarde bij aanbesteding. Voorlopige
resultaten laten flink verbeterde plaatsingspercentages zien voor de doelgroep dan tot
nu toe het geval was.
6. Verbreding
De Regiegroep zet zonodig aansprekende ambassadeurs in die de activiteiten kunnen
ondersteunen. Hierbij kan gedacht worden aan leden van het ambassadeursnetwerk
Diversiteit. Zij kunnen helpen om projecten gericht op allochtone vrouwen te promoten of om
plaatselijke netwerkbijeenkomsten te bevorderen. Ook voormalige leden van de commissie
PaVEM hebben aangegeven bereid te zijn af en toe een rol te spelen als ambassadeur.
Daarnaast kunnen bestaande instellingen als E-quality (Kenniscentrum voor emancipatie in de
multiculturele samenleving) en DIV (Landelijk Netwerk Diversiteitsmanagement)
ondersteuning bieden.
Voor het bereiken van de doelgroep zoekt de Regiegroep aansluiting bij het Plan van aanpak
`Emancipatie en Integratie' van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en het
ministerie van Justitie. Het plan van aanpak ondersteunt gemeenten in hun streven om de
emancipatie en integratie van vrouwen en meisjes uit etnische minderheidsgroepen te
vergroten.
4 De PaVEM-cocktail is een combinatie van succesvol gebleken instrumenten (netwerkbijeenkomsten, cv-
boekjes, convenanten) om allochtone vrouwen aan werk te helpen. Kenmerkend is de grote rol voor werkgevers
en een direct contact tussen hen en werkzoekenden.
Werkplan `Regiegroep allochtone vrouwen en arbeid', januari 2006 7
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid