1red16486
10-2-2006, NOS, Met het oog op morgen, Radio 1, 23.07 uur
MINISTER-PRESIDENT BALKENENDE, NA AFLOOP VAN DE WEKELIJKSE MINISTERRAAD,
OVER DE NIEUWE SETTING VAN DE PERSCONFERENTIES EN DE KWESTIE OMTRENT DE
DEENSE SPOTPRENTEN
VAN SLOOTEN:
Meneer Balkenende, zullen we gaan zitten of gaat u liever staan bij het
gesprek?
BALKENENDE:
In dit geval kan ik beter zitten, want anders hebben we een probleem met de
microfoon.
VAN SLOOTEN:
Nou, die kan ook omhoog. Waarom staat u trouwens tegenwoordig bij uw
persconferenties?
BALKENENDE:
Dat heeft gewoon te maken met het feit dat als je staat, ik vind dat
plezierig. Je moet al de hele dag zitten. Ik vind ook dat de
persconferentie zelf wat strakker ook verloopt. Je hebt soms wel eens van
die persconferenties waarin soms acht, negen keer dezelfde vraag wordt
gesteld. En ik merk gewoon dat dit een wat andere uitstraling heeft en het
bevalt mij gewoon beter dan het zitten.
VAN SLOOTEN:
We gaan toch zitten. Het gaat natuurlijk deze week vooral over de cartoons.
Nou heeft u gisteren gezegd bij de toespraak die u gehouden heeft en
vandaag opnieuw: Het gaat om een dialoog. Maar wat is dan eigelijk de
dialoog? Met wie moeten we in dialoog gaan?
BALKENENDE:
U doelt op mijn toespraak die ik gisteren heb gehouden bij het landelijk
overlegorgaan van moslimorganisaties en minderheden. Toen heb ik gezegd dat
ik blij ben zoals het debat in Nederland wordt gevoerd. We kiezen hier niet
voor eigenrichting, ook al voel je je misschien gegriefd door die cartoons.
Maar je doet dat via het debat en via dialoog. En je kunt zo nodig de
rechter inschakelen. Dus ik ben gewoon gelukkig zoals het in Nederland
gaat. Niet de weg van escalatie, maar de weg van debat. En internationaal
zullen we ook moeten kijken of we kunnen werken aan versterking van de
dialoog.
VAN SLOOTEN:
Maar tussen wie?
BALKENENDE:
Dat gebeurt tussen landen en groepen. Mag ik een voorbeeld noemen? Ik was
onlangs in Oman, een van de Golfstaten. De sultan van Oman heeft nog niet
zo lang geleden ervoor gezorgd dat er een grote nieuwe is gebouwd. En wat
gebeurt er dan? Hij heeft ook gezorgd dat daar een conferentiecentrum is
gekomen waar bijvoorbeeld christenen of humanisten worden uitgenodigd om
daar het debat, de dialoog te zoeken. Nu is dat een heel praktisch
voorbeeld, maar zo kan het dus ook.
VAN SLOOTEN:
Maar gaat dit conflict niet over iets heel anders? Namelijk eigenlijk een
soort strijd tussen twee godsdiensten, waarbij de ene godsdienst, de islam,
het gevoel heeft dat ze op dit moment in het verdomhoekje zitten.
BALKENENDE:
Laten we nou even oppassen. Ik weet nog heel goed, een jaar geleden was er
een conferentie in Den Haag en toen zei de Duitse theoloog Hans Küng: Als
je wereldvrede wilt bewaren, dan heb je een dialoog nodig tussen de
wereldgodsdiensten met name om met elkaar geweld af te wijzen. Dat was een
boodschap die toen heel herkenbaar naar voren is gebracht. Nu, hoe zit het
met de verschillende godsdiensten? De cartoons hebben bij heel veel moslims
pijn gedaan. Ik vind het overigens absoluut geen rechtvaardiging om dan
maar ambassades in brand te steken, dat rechtvaardigt het nooit. Er zijn
zelfs doden gevallen en dat is verschrikkelijk. Maar, het is wel goed om te
kijken van: Wat betekent respect over en weer, en hoe ga je om met waarden
in de samenleving? Ik geloof niet dat wat we op het ogenblik meemaken een
kwestie is van het christendom tegenover de islam. Dat is helemaal niet aan
de orde. Wij zien bepaalde uitingen van cartoonisten, die vallen verkeerd
en er gebeuren dan hele merkwaardige dingen in een aantal van de Arabische
landen.
VAN SLOOTEN:
Maar dat gebeurt ook niet spontaan, daar zitten organisaties achter.
Sommigen zeggen dat er zelfs regeringen achter zitten. En die gebruiken dat
in de internationale politieke discussie.
BALKENENDE:
Ik vind het natuurlijk heel merkwaardig dat met name in landen als Syrië en
Iran deze zaak zo geweldig is opgeblazen. Syrië staat onder kritiek vanwege
betrokkenheid in Libanon. En Iran staat op het ogenblik onder druk vanwege
het nucleaire programma. En dan is het heel merkwaardig dat ineens dit
soort discussies daar geweldig worden opgeblazen.
VAN SLOOTEN:
Je zou kunnen zeggen: de bliksem afleiden.
BALKENENDE:
Ik weet niet hoe het allemaal precies tot stand is gekomen, maar het geeft
wel een heel merkwaardig gevoel.
VAN SLOOTEN:
Maar moet je dan in dialoog met landen als Syrië en Iran?
BALKENENDE:
Nou, daarom noemde ik bewust even het voorbeeld, je zult vredelievende
krachten moeten hebben. Er zijn trouwens tal van landen die op het ogenblik
juist heel andere signalen afgeven. En nu weet ik ook wel, als je te maken
hebt met pure machthebbers, dan heeft dialoog niet zo veel zin, dan moet je
op een gegeven moment keihard zeggen: dit kan wel of dit kan niet. Dat is
ook een kwestie van het bieden van helderheid. Maar dat we op het ogenblik
werken aan deëscalatie is van groot belang. Want deze ontwikkeling van
toename van geweld, brandstichtingen en moorden, dat moet stoppen.
VAN SLOOTEN:
Want anders loopt het uit de hand.
BALKENENDE:
Natuurlijk.
VAN SLOOTEN:
Wat doet Nederland concreet?
BALKENENDE:
De landen zelf bezoeken of in ieder geval in de omgeving te zijn. Minister
Bot zal volgende week naar een van de Golfstaten gaan en naar Saoedi-Arabië
als voorbeeld om contact direct te zoeken.
VAN SLOOTEN:
Goed, mag ik afsluiten met - het is tenslotte ook de week van de Citotoets
- met een meerkeuzevraag?
Waar heeft u liever een vraag over? Over het aantal zetels wat het CDA gaat
winnen of het aantal medailles dat Nederland in Turijn gaat winnen?
BALKENENDE:
Het is allemaal een beetje speculatief, hè?
VAN SLOOTEN:
Nee, waar wilt u een vraag over?
BALKENENDE:
Dat ene, dat hangt samen met peilingen. Nou, u weet, je moet je nooit gek
laten maken door peilingen. Gewoon kijken wat de resultaten zijn. En wat
betreft de medailles, daar ga ik geen uitspraken over doen. Ik wil wel
zeggen dat ik hoop dat er veel binnenkomen. Want u en ik weten dat we
natuurlijk een paar mooie weken gaan krijgen. Iedereen leeft mee met onze
sporters in Turijn. Je merkt dat de oranjekoorts weer begint te stijgen en
dat is natuurlijk toch geweldig. We zullen leuke weken krijgen.
(Letterlijke tekst, ongecorrigeerd, GB)
Ministerie van Algemene Zaken