Algemene Vereniging Van Beroepsjournalisten in België


Nieuwsoverzicht

Algemene Vergadering VVJ: tussen zalven en slaan

Is de persbond een serviceclub of veeleer een pressiegroep voor journalisten? Die vraag stond zowat centraal op de algemene vergadering van de VVJ, zaterdag 18 februari. Aanleiding waren enkele uitspraken van VVJ-nationaal secretaris Pol Deltour tijdens de voorstelling van het boek Glamour en glitter, geld en macht, van Guido Van Liefferinge, de maandag ervoor. Een ongelukkige uitschuiver, was de teneur, maar van het opzeggen van vertrouwen was geen sprake. Een verslag van Ivan Declercq.

In zijn boek rekent Van Liefferinge af met zijn voormalige compagnon de route Christian Van Thillo van De Persgroep. De presentatie van het boek had Deltour aangegrepen om te wijzen op crossmediale belangenverstrengeling en op het belang van redactiestatuten. Pars pro toto was de VTM-berichtgeving over Plopsaland. In de VUM-kranten liet VTM-hoofdredacteur Stef Wauters daarna optekenen dat de VTM-redactie haar vertrouwen in de VVJ-secretaris opzegde. Ook bij de redactieverantwoordelijken van Het Laatste Nieuws zou het optreden van Deltour kwaad bloed hebben gezet.
VVJ-voorzitter Marc Van de Looverbosch wilde de zaak niet uit de weg gaan en zette die alsnog op de agenda van de algemene vergadering. Onterecht, meende Marc Van Impe, omdat noch VTM noch HLN officieel iets hadden laten horen. Onzin, vond Raymond De Craecker, er is wel degelijk iets aan de hand als twee grote redacties problemen hebben met de secretaris van hun vereniging. Hij vond het niet de taak van de beroepsvereniging mee te werken aan de presentatie van een controversieel boek en daardoor de indruk te wekken partij te kiezen. Een verwittiging aan het VVJ-bestuur en zijn secretaris vond hij op zijn plaats, maar het vertrouwen opzeggen was een brug te ver. Dirk Coosemans, VVJ-redactieafgevaardigde bij HLN, merkte op dat het juist moeilijker wordt om op zijn redactie te praten over een redactiestatuut als de VVJ de mensen continu in de gordijnen jaagt. Waarop Guido Stoffels zich afvroeg of niet veeleer de VVJ-voorzitter naar buiten moet treden als woordvoerder in plaats van de nationaal secretaris.
Deltours optreden werd dan weer verdedigd door Raf Custers: De VVJ is niet louter een serviceclub. Het is een pressiegroep die optreedt in een ingewikkeld landschap. De vereniging moet dus soms positie kiezen. Het zou toch te gek zijn dat de woordvoerder zijn mond moet houden over structurele aangelegenheden. Ook Frans Wauters vond dat de VVJ het niet kon maken afwezig te zijn bij de voorstelling van zon mediaboek. Kurt Tuerlinckx: Als de beroepsorganisatie niet meer mag optreden omdat dit besprekingen bemoeilijkt, wat moet je dan nog doen als organisatie?
Paul Vanlerberghe waarschuwde voor naïviteit: We moeten niet denken dat de aangeklaagde situaties op de redacties onjuist zijn. Het crossmediale probleem moet worden bekeken, zeker wat de invloed betreft op ons, journalisten. Ook Luc Vanheerentals pleitte voor onderzoek naar de beïnvloeding van journalisten. Luc De Smet, VVJ-bestuurslid en VTM-journalist, steunde Deltour maar meldde dat de VTM-redactie zich had gestoord aan een voorstelling als zouden VTM-journalisten aan het handje van Van Thillo lopen. Een fout die een lap om de oren verdient, meer niet. De VTM-redactie zegt haar vertrouwen in de VVJ-secretaris niet op.
Deltour gaf toe dat hij een inschattingsfout had gemaakt, maar zei dat hij nooit de bedoeling had gehad iemand te treffen, noch iemand Van Liefferinge te steunen. Hij wees erop dat in het omstreden boek toch de boodschap zit dat de onafhankelijkheid van redacties in het gedrang komt. Het leek me goed om daar het redactiestatuut nog eens aan te kaarten. De wissel aan de top van De Tijd heeft trouwwens aangetoond dat het redactiestatuut daar niet is gerespecteerd. Op eigen initiatief zal De Persgroep nooit het redactiestatuut aankaarten. Wij zijn verplicht drieband te spelen, via de politiek, stelde Deltour, die elke vooringenomenheid jegens De Persgroep ontkende. Voorzitter Van de Looverbosch besloot dat er wat ondoordacht was gehandeld door de VVJ en dat de raad van bestuur de rol van de woordvoerder opnieuw zal bekijken.

Werkjaar 2005

Eerder had de voorzitter de vergadering geopend met een overzicht van het werkjaar 2005. Met de VVJ gaat het vrij goed, zo blijkt. De vereniging telt 2100 leden en ruim 300 stagiairs. De nieuwe categorie, de persmedewerkers, begint zich te melden. Gepoogd zal worden meer vrouwen bij het bestuur van de VVJ te betrekken. Hij wees erop dat de beroepsvereniging erin was geslaagd de wet op het bronnengeheim erdoor te krijgen. Op bedrijfsvlak zijn vorig jaar nieuwe CAOs afgesloten, onder meer bij de commerciële omroep. Bij de herstructurering van De Tijd hingen diverse ontslagen in de lucht, maar uiteindelijk is de schade beperkt gebleven. Probleem blijven de freelancers, die zwaar onderbetaald zijn. De VVJ blijft aandringen op een goede standaardovereenkomst tussen uitgevers en freelancers. Tot nu toe zonder resultaat. De trend van het inschakelen van uitzendkantoren om schijnzelfstandigheid te vermijden, bleek zich vorig jaar door te zetten. Voorts heeft de VVJ zijn service voor freelancers verhoogd met de aanwerving van een deeltijdse adviseur.
Inzake deontologie wees Van de Looverbosch op het belang van goede opleidingen en het inzetten van oudere journalisten om beginners in het vak te begeleiden. Ook zou de perssteun moeten worden gekoppeld aan de aanwezigheid van een redactiestatuut.

Penningmeester Frans Wauters meldde dat het vorige jaar is afgesloten met een verlies van 39.420. Voor 2006 is een negatief saldo van 40.408 ingeschreven. De VVJ heeft weliswaar nog enige reserves maar Wauters waarschuwde dat tegen volgend jaar besparingen en nieuwe inkomsten nodig zijn. Hij legde ook uit dat de Nederlandstalige personeelsleden voortaan op een eigen loonlijst van de VVJ staan, waardoor er nauwkeuriger kan worden gebudgetteerd. Ook is een nieuwe Nederlandstalige boekhouder aangezocht. De budgetcontrole zou hierdoor directer en transparanter moeten zijn dan in het verleden. De Franstalige vleugel van de AVBB is not amused door die Vlaamse actie, en spreekt van een opheffing van de nationale solidariteit. Maar cijfermatig werd dit ontkend.
Op vraag van Johan Van Geyte gaf Frans Wauters enige uitleg over de manier waarop de boekhouding tot eind vorig jaar was gevoerd. Bleek dat het meer om een kasboek dan om een echte boekhouding ging. Een resultaatrekening ontbrak.
In de begroting voor 2006 heeft Wauters expliciet de solidariteitsbijdrage van VVJ aan AVBB opgenomen, wat door de Franstaligen wordt gecontesteerd. Vreemd, vindt Wauters, want tegenover de 10 procent die de VVJ extra betaalt staat geen service vanwege de AJP, zoals dat zou kunnen worden verwacht.

AVBB: NIEUW PROTOCOL IN DE MAAK

In 2006 zal de federale koepel AVBB werken aan een nieuw samenwerkingsakkoord tussen VVJ en AJP, dat op de algemene vergadering van 2007 zal worden voorgelegd. Aanleiding is de actie van de VVJ om het eigen personeel zelf te betalen. De gemeenschappelijke kosten beperken tot huur en onderhoudskosten holt de werking en de rol van de AVBB als koepel uit, stelde AVBB-voorzitster Manuela Hollanders. Zij had even tevoren haar functie als AJP-voorzitster neergelegd, zodat het meteen ook haar laatste vergadering als AVBB-voorzitster was. Marc Chamut zal tot het einde van het mandaat nog één jaar optreden als waarnemend voorzitter. Hij is een 57-jarige freelance journalist die vooral voor het magazine Solvay Business Journal werkt en reeds ondervoorzitter was van de AJP.
Bij de voorstelling van het financieel verslag 2005 en de begroting van 2006 gaf penningmeester Frans Wauters uitleg over de achtergrond van de demarche van de VVJ voor meer financiële transparantie. AJP-secretaris Martine Simonis vond het nieuwe systeem ingewikkelder in plaats van eenvoudiger, wat door de Vlaamse bestuursleden werd betwist. Enkele Franstalige journalisten hadden hun bedenkingen bij het feit dat de VVJ de boekhouder had bedankt voor bewezen diensten, maar de AVBB en de AJP wél nog met hem in zee gingen. Tot slot stelde VVJ-secretaris Pol Deltour de nieuwe AVBB-database online voor, die ook door derden zal kunnen worden geconsulteerd. De betaling hiervoor zal variëren van gratis (non-profitorganisaties voor één dag) tot 800 (jaarabonnement voor bedrijven). Hij legde er de nadruk op dat het louter om inzagerecht gaat, de gegevens mogen niet worden doorgegeven of geëxploiteerd. (ID)