Unicef
Mozambique: gêne voorbij dankzij begripvolle dokters 27 februari 2006, Ilha de Moçambique - Niet de brandweer bellen omdat je bang bent om te zeggen dat jij degene was die het vuur heeft aangestoken. En intussen breidt het vuur zich met de minuut uit. Daar kan je de aidsproblematiek in Mozambique mee vergelijken. De angst en schaamte voor het dodelijke hiv/aids-virus werkt verlammend. Vooral jongeren durven vaak niet over de ziekte te praten. Laat staan dat men zich laat testen. En een dokter die alleen maar op een bestraffende toon spreekt, werkt in zo'n geval contraproductief.
Adriano Matsinhe (links) praat met collega-trainers tijdens een bijeenkomst over hiv/aids in Maputo, de hoofdstad van Mozambique. Foto: Unicef/HQ01-0150/Giacomo Pirozzi
Adriano Matsinhe (links) praat met collega-trainers tijdens een bijeenkomst over hiv/aids in Maputo, de hoofdstad van Mozambique. Foto: Unicef/HQ01-0150/Giacomo Pirozzi
Maar in een aantal gezondheidcentra in Mozambique gaan de dokters heel anders om met jongeren die aids hebben, of denken dat te hebben. In deze centra staat begrip voorop. "Het duurde heel lang, voordat ik uiteindelijk naar de dokter ging", vertelt de 18-jarige Leandra. Niemand, zelfs haar moeder niet, wist van haar zwangerschap. Nog steeds met een bedrukt gezicht, praat ze over een jaar geleden. "Ik was bang, had niemand om mee te praten en voelde me heel alleen."
Uiteindelijk had ze de moed verzameld om naar de dokter te gaan. "Maar toen ik daar kwam, begon ze me meteen te bekritiseren. Dat mijn onveilige seks onverantwoordelijk was." Hoewel de kern van de kritiek terecht was, werkte het gedrag van de dokter contraproductief. "Ik was bang om ook maar iets te vragen en stond binnen een paar minuten weer op straat." Niets wijzer geworden, ze kreeg zelfs geen zwangerschapstest.
Info kan ook anders
Hoe anders gaat het er aan toe in het Alto Maé Health Centre (AMHC). In dit centrum staat de jeugd centraal. Voorlichting en medisch advies worden op een laagdrempelige wijze gegeven, in de hoop dat jongeren sneller de stap zullen zetten om informatie te vragen over seks en aids. Maar ook om zich te laten testen op het virus.
Zo wordt kennis vergroot en de epidemie hopelijk ingedamd. Want angst en onwetendheid zijn nog steeds een van de grootste aanjagers van de verspreiding van hiv/aids. Leandra: "Ik werd opgevangen door een jonge vrouw en we hadden een goed gesprek." Er werken veel jonge mensen in het centrum, want bij hen voelen de jongeren zich snel op hun gemak.
Zo moet een condoom worden aangebracht. Foto: Unicef/HQ01-0151/Giacomo Pirozzi
Zo moet een condoom worden aangebracht. Foto: Unicef/HQ01-0151/Giacomo Pirozzi
Leandra vervolgt: "Daarna werd ik doorverwezen naar de dokter. Zij vertelde me precies hoe een zwangerschapstest in elkaar zit, en wat de mogelijke gevaren van hiv/aids waren." En vooral ook hoe je besmetting met het aidsvirus kunt voorkomen.
Veilig vrijen stimuleren Seksueel overdraagbare ziektes, problemen met vriendjes, hulp tijdens zwangerschap en na de geboorte... Noem het en het AMHC geeft er voorlichting over. Ze maken meteen 'gebruik' van de situatie om veilig vrijen te stimuleren. Want dat is de basis om de epidemie tot stilstand te brengen.
Samen met andere (lokale) partners steunt Unicef ruim veertig van dit soort projecten, onder andere om jonge vrijwilligers op te leiden in deze speciale gezondheidscentra.