Gemeente Apeldoorn

|                      |                            | |Raadsgriffie|       |
|                      |                            | |            |       |
|                                                   | |            |       |
|                                                   | |            |       |
|Pers info Raad                                     | |                     |
|                                                   | |                     |
|                                                   | |                     |
|                                                   | |                     |
|                      |                           | |Telefoon (055) 580 15|
|                      |                           | |62                   |
|                      |                    |      | |                     |
|Auteur                |Datum                      | |Telefax (055) 580 11 |
|                      |                           | |60                   |
|E.M.N. Rooijmans      |27 februari 2006           | |                     |
|Nummer                |                           | |                     |
|RG 103                |                           | |                     |
|                      |                           | |                     |
ProgramVergelijking Apeldoorn online

De Apeldoornse ProgramVergelijking is gereed. Met het oog op de gemeenteraadsverkiezingen van 7 maart 2006 heeft het presidium van de gemeenteraad van Apeldoorn een ProgramVergelijking laten opstellen door het Instituut voor Publiek en Politiek (IPP). In de Programvergelijking kunnen potentiële kiezers in één oogopslag de verschillen zien tussen politieke partijen op belangrijke verkiezingsthema's. Ga naar www.apeldoorn.nl/verkiezingen voor de ProgramVergelijking van Apeldoorn of naar www.programvergelijking.nl voor de ProgramVergelijking van alle deelnemenden (deel)gemeenten.

In Apeldoorn doen 11 partijen mee aan de verkiezingen, te weten: CDA, Leefbaar Apeldoorn, VVD, PvdA, GroenLinks, Gemeentebelangen, D66, ChristenUnie, SGP, Pro Apeldoorn en de NVU. De laatste twee partijen zijn nieuwkomers.


---

Voor informatie over de ProgramVergelijking kunt u terecht bij Liesbeth Rooijmans van de raadsgriffie. U bent vrij om de ProgramVergelijking te plaatsen, wel ontvangt de griffie daarover graag even een e-mail op l.rooijmans@apeldoorn.nl.


---- --
PROGRAMVERGELIJKING 2006

Deze programvergelijking is samengesteld door het Instituut voor Publiek en Politiek op basis van de door de gemeente Apeldoorn aangeleverde verkiezingsprogramma's. De partijen zijn alfabetisch gerangschikt.

Burger en Bestuur

CDA
Bestuur weet wat er speelt in de samenleving, luistert naar burgers, durft zaken los te laten, maar handelt ook en treedt actief op. Wethouders verantwoorden zich door jaarverslag.

ChristenUnie
Politieke markt is goed instrument om burgers directe invloed te bieden. College van B&W en gemeenteraad moeten voeling hebben met wat er leeft. Daarvoor zijn enquêtes en inwonerspanels belangrijk, maar niet doorslaggevend. Meer openheid en controleerbaarheid bij aanstelling wethouders. Inspraak burgers in een zo vroeg mogelijk stadium. Goed bestuur durft verantwoordelijkheid te dragen en beslissingen te nemen.

D66
Besluitvorming moet transparanter, betrouwbaarder en meer integer. Lokaal referendum blijft mogelijk. Goed luisteren naar burger. Aantal wethouders terugbrengen naar vijf.

Gemeentebelangen
Grote mate van openheid, betrokkenheid en openbaarheid van het bestuur. Overzichtelijke structuur in bevoegdheden en verantwoordelijkheden. Stimuleren van maatschappelijke initiatieven. Behoorlijk bejegenen van burgers en hun vertegenwoordigers. Serieus nemen van maatschappelijke acties en reacties. Vroegtijdige betrokkenheid inwoners.

GroenLinks
Politici zijn deskundig, nieuwsgierig en actief. Duidelijke keuzes maken. Een geloofwaardige overheid vertoont voorbeeldgedrag, is consequent in handelen en neemt verantwoordelijkheid.

Leefbaar Apeldoorn
Meer bewoners moeten vertrouwen in bestuur krijgen. Voor referendum, waarbij initiatief inwoners een besluit van gemeente kan corrigeren. Leren van gemaakte fouten. Onderzoeken haalbaarheid directe uitzending raadsvergaderingen en -debatten via internet. Inbreng inwoners stimuleren. Dorps- en wijkraden koesteren.

NVU
Geen belangenverstrengeling tussen politici en de zakenwereld. Nevenfuncties politici verplicht opgeven.

Pro Apeldoorn
Kloof tussen inwoners en gemeentebestuur dichten. Politiek en ambtenaren in dienst van burgers, niet andersom. Luisteren naar wat er leeft, daarnaar handelen. Transparante politiek. Vorming belangengroepen stimuleren.

PvdA
Meer armslag voor wijk- en dorpsraden. Groepen burgers krijgen meer zeggenschap en budgetten. Burgers kunnen agendapunten voor politieke markt aandragen.

SGP
Inwoners betrekken bij het beleid. Goede communicatie met burger. Dorps- en wijkraden bij plannen betrekken en financieel en organisatorisch ondersteunen. Eigen verantwoordelijkheid stimuleren. Gemeente is betrouwbaar, integer, open en transparant. Geen besluiten in strijd met bijbelse regels. Openen van raadsvergaderingen met ambtsgebed. Beperkte samenwerking in Stedendriehoek.

VVD
Gemeentebestuur werkt voortdurend aan eigen betrouwbaarheid. Kennis, inzicht, deskundigheid en betrokkenheid van burgers sturen politiek aan. Overheid is dienstbaar en betrouwbaar.

Jeugd en Onderwijs

CDA
Brede school, verzameling van buurtprojecten met schoolgebouw als centrum, zorgt voor meer sociale samenhang en leefbaarheid. Maatschappelijke stage voor leerlingen voortgezet onderwijs. Voortijdige schooluitval tegengaan. Voortijdige schoolverlaters gericht en actief ondersteunen in traject naar vervolgopleiding of werk. Godsdienstlessen op openbare scholen. Meer HBO-opleidingen. Jongeren via school actiever betrekken bij ontwikkelingen in gemeente. Opvoedingsondersteuning, gezinscoaches. Samenwerking met gezin, school en maatschappelijke organisaties zoveel mogelijk op buurt- en wijkniveau.

ChristenUnie
Meer activiteiten in schoolgebouw (brede school) positief, maar nooit ten koste van taak en kwaliteit onderwijs. Naschoolse opvang geen basisvoorziening, dus geen gemeenschapsgeld. Basisschool in elke buurt of buurtschap. HBO-onderwijs aantrekken. Ter bevordering van integratie krijgen allochtonen les in het Nederlands.

D66
Kleinschalige scholen met aandacht voor het individuele kind. Bevorderen diversiteit in identiteit en aanpak scholen. Aandacht voor levensbeschouwelijk onderwijs in openbaar onderwijs. Extra geld voor kinderen met taalachterstand. Opvang voor kinderen na schooltijd (brede school). Samenwerking tussen scholen stimuleren. Participatie van ouderen in onderwijs, bijvoorbeeld door lesprogramma `Oud voor jong'. Scholen in dorpen behouden. Meer HBO-onderwijs. Voorzieningen voor jongeren, door jongeren. Meer gesubsidieerde peuterspeelzalen. Meer trapveldjes, skateplekken en basketballpleintjes.

Gemeentebelangen
Schoolgebouwen nog meer inzetten voor buitenschoolse activiteiten. Ondersteunen brede school. Scholen gespreid in wijken oprichten. Huidig niveau speciaal onderwijs handhaven. Streven naar vestiging HBO-opleidingen. Extra aandacht voor kansen voor allochtone jongeren in onderwijs en op arbeidsmarkt. Schoolzwemmen stimuleren.

GroenLinks
Voldoende geld voor kwalitatief goede onderwijshuisvesting. Ruimte voor HBO-onderwijs. Afspraken tussen besturen van openbaar en bijzonder onderwijs om ontstaan zwarte scholen te voorkomen. Basisschool wordt brede school: plek in wijk of dorp waar mensen elkaar ontmoeten. In wijken en dorpen voldoende ontmoetingsplaatsen voor jongeren, waarvoor zij zelf verantwoordelijk zijn. Preventieve aandacht voor jongeren.

Leefbaar Apeldoorn
Meer ontmoetingsplekken en informele sportvoorzieningen zoals voetbal- of basketbalveldjes. Voor vleugelscholen: cluster van aantal scholen met gedeelde voorzieningen. Uitbreiding brede school. Schoolbevolking zou afspiegeling moeten zijn van bevolkingssamenstelling in de wijk.

NVU
Liefde voor volk en vaderland bijbrengen. Schooluniformen invoeren. Verbod op dragen van keppeltjes, hoofddoekjes en andere vormen van geloofsovertuigingen op openbare scholen. Gehele opvoedingssysteem ontwikkelen en uitbreiden. Iedere dag 1,5 uur verplicht lichamelijke opvoeding. Vier dagen per week naar staatsschool, vijfde dag eventueel religieuze school naar keuze. Op religieuze scholen uitsluitend lessen in het Nederlands. Politiepost op iedere school. Leerlingen na voltooien opleiding meteen een vervolgopleiding aanbieden bij bedrijfsleven. Nederlandse jongeren krijgen eigen clubhuis in wijken waar daar behoefte aan is.

Pro Apeldoorn
Extra aandacht voor bestaande onderwijshuisvesting, kan rol spelen in naschoolse kinderopvang. Hoger onderwijs zeer welkom.

PvdA
Meer voorschoolse opvang met aandacht voor taalontwikkeling. Samenwerking tussen kinder- en peuteropvang en basisschool. Stimuleren dat scholen zoveel mogelijk kinderen uit directe omgeving aannemen. Geen gedwongen spreidingsbeleid. Samengaan scholen en andere instanties in brede scholen. Schoolverlaten zonder diploma zo ver mogelijk terugdringen. Veilige school bevorderen. Verdere uitbouw HBO, mede afgestemd op aanbod MBO-opleidingen. Samenwerking tussen voorschoolse opvang, basis- en voortgezet onderwijs en jeugdzorg is noodzakelijk. Meer voorzieningen en ontmoetingsplaatsen voor tieners in alle wijken, onder begeleiding van jongerenwerker.

SGP
Investeren in goede onderwijshuisvesting. Voldoende aanbod basisonderwijs in verschillende wijken en dorpen. Bevorderen middelbaar en hoger onderwijs. Voor brede school, niet als verkapte vorm kinderopvang. Schooluitval tegengaan. Bestrijden onderwijsachterstanden. Vestiging reformatorische basisschool, uitbreiding reformatorisch voortgezet, middelbaar en wellicht hoger onderwijs. Primaire verantwoordelijkheid voor opvoeding bij ouders. Voldoende speel- en ontspanningsmogelijkheden voor alle jongeren. Oprichten jeugdgemeenteraad. Invoeren zwemonderwijs op basisscholen. Afspraken met alle schoolbesturen over burgerschap, integratie en spreiding van leerlingen. Bevorderen volwasseneneducatie.

VVD
Ouders in eerste instantie verantwoordelijk voor opvoeding en gedrag kinderen. Voor brede school. Aanbieden voorschoolse educatie om achterstanden weg te werken. Onderwijs op maat. Schooluitval voorkomen. Werkzoekende jongeren bemiddelen naar werk. Kleinere klassen, kleine scholen. Verantwoordelijkheid voor onderwijs teruggeven aan scholen en ouders. Basisonderwijs blijft wijkvoorziening. Trap- en speelvelden en voorzieningen voor de jeugd. Steunen van verdere ontwikkeling HBO-onderwijs.

Sport, Cultuur en Recreatie

CDA
Vergunningverlening voor buurtavonden en/of straatactiviteiten vereenvoudigen. Integratiebeleid nieuwkomers als onderdeel van wijkactiviteiten. Meer speellocaties voor amateurmuziek in winkelcentra. Voor jongeren voldoende uitgaansmogelijkheden, evenementen, festivals en eigen cultuurprogramma, van bijvoorbeeld Gigant. Nachtbusjes voor uitgaansjongeren. Eigentijds jongerencentrum in elke wijk en dorp.

ChristenUnie
Sport financieel steunen voor jongeren tot 18 jaar. Minimabeleid richten op blijvende ondersteuning gezinnen voor kosten van sporten. Geen subsidies voor grote sportevenementen. Muzieklessen voor jeugd tot 16 jaar financieel mogelijk maken. Bibliotheek goedkoop en toegankelijk voor iedereen. Geen grootschalige financiering amateurkunst. Bescheiden archeologisch park. Monumenten bewaren en goed onderhouden. Ter bevordering van recreëren in de natuur paden asfalteren. Kanaal krijgt recreatieve functie. Gemeente spant zich in om Lumido in park Berg en Bos in oude glorie te herstellen.

D66
Bouw van Omnisport binnen begroting, met beperkte overlast voor omwonenden. Kleinschalige initiatieven van enthousiaste kunstbeoefenaars stimuleren, diversiteit kunstuitingen bevorderen, op basis van gedegen onderzoek.

Gemeentebelangen
Ondersteunen sportverenigingen. Nauwere samenwerking tussen gemeente en jongeren- en sportorganisaties. Om sport betaalbaar te houden fusie clubs stimuleren. Sportvoorzieningen goed gespreid over gemeente. Referendum over betaald voetbal. Cultuurbeleid interessant en waardevol voor grote delen bevolking. Tegen onevenredige bijdragen aan instellingen met kleine doelgroepen. Kunst in openbare ruimte afgestemd op wensen van bewoners. Geen bezuinigingen op bibliotheek en gemeentearchief. Recreatie gericht op natuur- en rustzoekers stimuleren. Meer verspreide horeca, ook voor anderen dan jongeren.

GroenLinks
Sportverenigingen waar nodig ondersteunen. De ApeldoornPas biedt toegang tot verschillende voorzieningen, waaronder sportverenigingen. Voldoende mogelijkheden voor spontane sportontmoeting in wijken en dorpen. Omnisport ook beschikbaar voor breedtesport. Geen financiële steun betaald voetbal. Geen bezuinigingen op CODA, Orpheus, Gigant en Markant. Kunst- en cultuurprogramma heeft iets te bieden voor iedereen. Lokale cultuurinitiatieven ondersteunen.

Leefbaar Apeldoorn
Faciliterend en ondersteunend voor alle verenigingen en vrijwilligers. Sport bereikbaar voor jong en oud, niet alleen financieel, ook qua afstand. Basissportaccommodaties in elke wijk. Niet participeren in topsport, wel ondersteunen en faciliteren. Cultuuruitingen vanuit bevolking stimuleren. Voor plannen ter verbetering van Gigant. Onafhankelijke Omroep Apeldoorn. Uitbreiden terrassen, ingebouwd in toekomstige binnenstadsontwikkeling.

NVU
Terugkeer Nederlandstalige radiozender (piratenzender). Geen ruimte voor cultuurvreemde gebedsruimtes, dus geen nieuwe moskee in wijken. Meer geld voor zorg en onderhoud kinderboerderijen. Gratis toegangskaart voor Apenheul en Julianatoren voor alleenstaande ouders met minimumuitkering. Subsidies voor muziekverenigingen in financiële problemen. Waardige gedenksteen voor Pim Fortuyn en Theo van Gogh.

Pro Apeldoorn
Sporten mogelijk en betaalbaar voor iedereen. Vooral deelname lagere inkomensklassen aan verenigingssporten bevorderen. Zelfwerkzaamheid verenigingen promoten. Tegen financiële steun professionele sportclubs. Bouw Omnisportcentrum indien financieel verantwoord, inclusief exploitatie op lange termijn. Verenigingen kunnen tegen redelijke tarieven gebruik maken van faciliteiten. Sportfondsenbad pas sluiten wanneer nieuw bad geopend is. Gesubsidieerde cultuurinstellingen scherper controleren op beleid en uitvoering. Gebruiksvriendelijk en laagdrempelig cultuurbeleid. Door gemeente gesubsidieerde instellingen als Orpheus en Gigant ook beschikbaar en betaalbaar voor amateurverenigingen.

PvdA
Breedtesport en topsport stimuleren. Elke buurt en dorp krijgen sportaccommodatie. Iedereen moet aan sport kunnen doen, ongeacht inkomen. Allochtone vrouwen, ouderen en jongeren extra stimuleren om aan sport te doen. Cultuur meer promoten en voor iedereen toegankelijk maken. Voldoende werkruimte voor jonge startende kunstenaars. Nieuwe bioscoop.

SGP
Sportsubsidies vooral voor jeugd, senioren en gehandicapten. Geen extra geld in Omnisportcentrum. Beheer en onderhoud van accommodaties overlaten aan verenigingen. Profsport niet steunen. Evenwichtige spreiding zwembaden. Geen evenementen op zondag. Geen houseparty's of vergelijkbare festivals. Vergroten historisch besef bij burgers. Gemeentelijke bijdrage aan schouwburg Orpheus en muziekpodium Gigant afbouwen. CODA dient activiteiten zelf te versterken. Bibliotheekvoorzieningen in dorpen in stand houden. Tegen uitbreiding campings en bungalowparken in Veluws natuurgebied.

VVD
Sporten en bewegen onder jongeren stimuleren. Breedtesport op buurt- en wijkniveau. Geen gemeenschapsgeld naar het betaald voetbal. Voldoende aanbod sportieve, sociale en culturele activiteiten en voorzieningen, vooral spreiding en bereikbaarheid van belang. Instellingen moeten zelf Cultuurkwartier verder ontwikkelen. Kunst en cultuur uit elitaire hoek. Blijvend koesteren cultureel erfgoed. Lokale omroep. Door bevolking en bedrijfsleven gedragen evenementenbeleid. Bijzondere aandacht voor recreatie.

Zorg en Welzijn

CDA
Goed functionerend zorgloket. Zorg voor verzorgenden, professioneel of vrijwilligers. Meer samenwerking met diaconie van verschillende geloofsgemeenschappen om stille armoede tegen te gaan. Ouderen moeten zo lang mogelijk in eigen omgeving kunnen blijven en veilig over straat kunnen. Ouderen stimuleren tot deelname aan gezamenlijke activiteiten, bijvoorbeeld sporten. Grotere en blijvende inzet van Felua-medewerkers. Inrichting buurt- en dorpspleinen nodigen uit elkaar te ontmoeten.

ChristenUnie
Uitgangspunt bij invoering Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO): ouderen, chronisch zieken en gehandicapten krijgen minimaal zelfde voorzieningenniveau. Huurders niet huis uitzetten voor project van schuldhulpverlening is gestart. Uitbreiding schuldhulpverlening. Aandacht voor preventie alcohol- en drugsverslaving. Coffeeshops sluiten. Geen gratis vestrekking heroïne. Meer opvang voor daklozen. Ouderen zo lang mogelijk zelfstandig laten wonen. Voor werklozen vrijwilligerswerk met behoud uitkering

stimuleren. Ruimhartig minimabeleid. Alleenstaande ouders met kinderen vrijstellen van arbeidsplicht.

D66
Aandacht en waardering voor mantelzorgers. Stille armoede aanpakken door inkomensgrens voor extra voorzieningen te verhogen. Humane opvang uitgeprocedeerde asielzoekers. Ontwikkelen wijkcentra, als wegwijzer, vraagbaak en hulppost, en plek om elkaar te ontmoeten. Verstrekken gratis heroïne aan zwaar verslaafden.

Gemeentebelangen
Minimabeleid niet alleen voor eerste levensbehoeften, ook voor deelname aan maatschappelijk verkeer. Inventarisatie lokale ouderenproblematiek, daarop inspelen. Voor ouderen aanvullende dienstverlening om zelfstandig wonen blijvend mogelijk te maken. Wijkgericht werken bij opvang jongeren. Contacten tussen jongeren en ouderen verbeteren. Bij plaatsing UMTS-masten blootstelling van inwoners aan hoge veldsterkten voorkomen. Duidelijke en goede voorlichting voor gehandicapten. Toegankelijkheid openbare ruimte en vervoer voor gehandicapten verbeteren.

GroenLinks
In kader van Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) zorgen voor mensen die zorgvraag niet zelf kunnen regelen. Vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties optimaal ondersteunen, evenals mantelzorgers. Ruimte voor respijtzorg. Armoede voorkomen met alle beschikbare middelen. Strippenkaart vervangen door ApeldoornPas. Menswaardige behandeling asielzoekers, centraal meldpunt waar schrijnende gevallen gemeld kunnen worden.

Leefbaar Apeldoorn
Sociale activering van mensen die niet aan arbeidsproces kunnen deelnemen, bijvoorbeeld door vrijwilligerswerk. Ruimhartig beleid voor mensen met minimuminkomen. Bonnen vervangen door stadspas. Vrijwilligerswerk onder jongeren stimuleren. Ouderen moeten binnen eigen omgeving kunnen blijven wonen, boodschappen doen en zorg kunnen ontvangen en geven. Ondersteunen mantelzorgers. Uitbreiding integratie van zorgdisciplines. Ondersteunen en faciliteren van maatschappelijke participatie van alle groepen. Op medische indicatie heroïne verstrekken aan zwaar verslaafden.

NVU
Meer geld voor de gezondheidszorg. Voor zwervers en daklozen woonruimte ter beschikking stellen. Drugsverslaafden moeten verplicht afkicken, vervolgens aan werk en onderdak helpen. Nederlanders stimuleren veel kinderen te nemen. Asielzoekerstop.

Pro Apeldoorn
Ouderen de mogelijkheden bieden zo lang mogelijk zelfstandig te wonen.

PvdA
Terugbrengen van zorg naar buurt en wijk. Ouderen kans geven zo lang mogelijk zelfstandig te blijven wonen. Mantelzorgers hebben recht op ondersteuning gemeente. Direct toezicht op wie huishoudelijke hulp nodig heeft en wat de kwaliteit daarvan is. Goede schuldhulpverlening. Hulp verlenen aan mensen bij nieuwe ingewikkelde regelingen, zoals WMO.

SGP

Keuzevrijheid voor zorg is uitgangspunt bij Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO). Alleenstaande ouders met jonge kinderen vrijstellen van sollicitatieplicht. Goed sociaal vangnet voor armoedebestrijding. Ruimhartig kwijtscheldingsbeleid. Vrijwilligerswerk stimuleren. Zorgen dat gehandicapten zo optimaal mogelijk kunnen functioneren. Gezondheid jongeren verbeteren. Ouderen mogelijkheid bieden in samenleving te participeren en zo lang mogelijk zelfstandig te blijven wonen. Inzake integratie minderheden: ondermeer Nederlands leren en in overleg met woningbouwcorporaties werken aan spreidingsbeleid. Vluchtelingen mogen niet op straat terechtkomen. Hulp geven aan verslaafden, met nadruk op afkicken en resocialisatie. Voorzichtig met plaatsen UMTS- masten in woongebieden.

VVD
Keuzevrijheid in het kader van Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO). Centrale opvang dak- en thuislozen en drugverslaafden met zorg, gebruik en tijdelijke noodhuisvesting. Uitkeringsgerechtigden indien nodig ondersteunen naar betaald werk door gerichte inzet op praktische scholing en begeleiding naar arbeidsmarkt. Activeringsbeleid voor mensen met te grote afstand tot arbeidsmarkt, om vereenzaming te voorkomen of te doorbreken. Goed welzijn bevorderen om duurdere zorg te voorkomen. Zorgen voor mensen die niet zelfstandig in staat zijn iets aan hun positie te doen.

Verkeer, Vervoer en Milieu

CDA
Meer mobiele flitsers ter bevordering verkeersveiligheid. Ringweg compleet maken, daarmee ook doorgaand (vracht)verkeer door wijken voorkomen. Stimuleren openbaar vervoer in dorpen, bijvoorbeeld door buurtbus. Veilige fietsroutes naar scholen. Fietspaden beter zichtbaar maken door rood asfalt. Centrale afvalpunten in nieuwe en gereconstrueerde wijken. Grootschalige plaatsing zonnepanelen combineren met andere functies, zoals afschermen verkeersgeluid langs A1. Vervuiling tegengaan door vervuilers aan te pakken, fikse boetes.

ChristenUnie
Goede doorstroming van noodzakelijke autoverkeer. Gelijkvloerse spoorovergangen in Ring vervangen door tunnels. Ring verbreden. Transferia aan rand van stad. Doorgaand verkeer uit binnenstad weren. 30-kilometerzones in alle woongebieden. Gebruik fiets en openbaar vervoer stimuleren. Snelle, rechtstreekse spoorverbinding met Arnhem. Geen uitbreiding vliegveld Teuge. Gratis parkeerplaats bij elke woning buiten centrum, tweede en volgende plaats duurder. Aandacht voor energiebesparing en alternatieve energiebronnen.

D66
Ring zoveel mogelijk filevrij. Goed en goedkoop openbaar vervoer met korte wachttijden. Eurobus behouden. Alternatieve brandstoffen voor bussen. NS-station in Apeldoorn-West. Meer ruimte en veiligheid voor fietsers. Vliegveld Teuge sluiten. Ondergrondse parkeerplekken en twee parkeerplekken per huis bij nieuwbouw. Geen verdere aantasting natuurterreinen in Veluws natuurgebied. Op milieugebied handhavend optreden. Waar mogelijk schone, duurzame energie inzetten, vooral zonne- en windenergie. Tegen Diftar- systeem. Per wijk een klein verzamelpunt voor extra huishoudelijk afval.

Gemeentebelangen
Wegen met hoog verkeersaanbod voorzien van rotondes. Goede bereikbaarheid centrum voor bezorgend verkeer en bewoners. Doorgaand verkeer weren uit centrum. Kwaliteit en

betaalbaarheid openbaar vervoer binnen aanvaardbare grenzen houden. Goede en veilige fietspaden. Meer aandacht voor doorstroming fietsers en voetgangers. Aandacht voor verkeersveiligheid. Oplossing van knelpunten bij behoud natuurgebieden.

GroenLinks
Niet langer investeren in automobiliteit. Ruim baan voor fiets. Volwaardige fietsenstalling bij station. Schone, stille en zuinige stadsbus zo snel mogelijk inzetten. Eurotarief voor bus in stad, ook voor dorpen gereduceerd bustarief. Maximumsnelheid van 80 kilometer per uur op A1 en A50. Aaneengesloten ecologische structuur. Sprengen en beken behouden en herstellen. Geen gebruik chemische bestrijdingsmiddelen. Milieuvriendelijk gedrag stimuleren. Grote windmolens op Ecofactorij. Diftar behoeft verbetering: duidelijker afvalafrekening, meer plaatsen voor apart inzamelen, bestrijden zwerfaval.

Leefbaar Apeldoorn
Zorgen voor goede bereikbaarheid. Ondertunneling spoorwegovergangen. Zig-zagblokkade in plaats van verkeersdrempels. Verbeteren doorstroom fietsers. Lightrailverbinding binnen stedendriehoek. Eurobus uitbreiden naar dorpen. Openbaar vervoer onderdeel van infrastructuur nieuwbouwwijken. Inzetten schonere bussen. Parkeren op eigen terrein en ondergronds parkeren. Minimale tarieven vergunningparkeren. Beken en sprengen ter bevordering van waterhuishouding. Niet zonder meer weren van zwaardere categorieën industrie of logistieke bedrijven, maar door goede en kritische milieuvergunningen streven naar optimale oplossingen. Duurzaamheid als uitgangspunt bij vormgeving stad, woningen, bedrijven en mobiliteit. Tegen Diftar.

NVU
Openbaar vervoer gratis in weekeinde en op koopavonden om parkeerproblematiek tegen te gaan. Haalbaarheid bussen op waterstof onderzoeken. Busdiensten beter afstemmen op drukte tijdens koopzondag en andere speciale evenementen.

Pro Apeldoorn
Doorstroming optimaliseren. Meer snelheidsbeperkende middelen in woonwijken. Aandacht voor aan- en afvoerwegen bedrijven. Veilige fietsroutes. Betere parkeervoorziening NS- station. Geluidshinder en luchtvervuiling beperken. Zwerfafval aanpakken, in bebouwd gebied en bossen. Zo spoedig mogelijk roetfilter op stadsbussen. Stimuleren alternatieve energievoorzieningen.

PvdA
Fietsenstalling NS-station open tot middernacht. Meer ruimte voor fietsers. Fijnmazig fietspadennet. Fiets- en wandelpaden goed onderhouden. Rond scholen en andere voorzieningen voor kinderen autovrije of autoluwe zones. Piekbus blijft. Naast parkeernorm van twee auto's per woning ondergronds parkeren promoten in alle nieuwbouwplannen. Gemeentelijk wagenpark en bussen openbaar vervoer gaan over op biodiesel of aardgas en gebruiken roetfilters. Beheer natuurgebieden sluit aan bij de natuurlijke ontwikkeling zelf. Herstel sprengen en beken. Energiezuinige en milieuvriendelijke maatregelen bij nieuwe projecten.

SGP
Maatregelen om doorstroming autoverkeer te bevorderen. Verkeersveiligheid bevorderen door ondermeer strenge controle op verkeersovertredingen, 30-kilometerzones in woonwijken en 60-kilometerzones in buitengebied. Veilige schoolroutes. Gebruik fiets bevorderen. Eurokaartje openbaar vervoer blijft. Snelbussen van buitenwijken naar centrum tijdens spits. Nieuwe stations in Osseveld, De Maten en Ecofactorij. Parkeertarief gebruiken als sturingsinstrument om automobilisten te laten overstappen op bus. Aanleggen tunnels onder

het spoor. Aanleggen transferia. Carpoolen bevorderen. Doorgaand autoverkeer in centrum terugdringen. Parkeren op eigen grond of ondergronds. Koesteren natuurgebieden. Handhaven milieuregels. Geen windmolens. Verbeteren uitvoering Diftar.

VVD
Doorstroming verkeer en bereikbaarheid bevorderen. Ring verbeteren. Aanleg van binnenring rond binnenstad. Knelpunten aanpakken. Doorgaan met inrichting van duurzaam veilige woongebieden, met aan randen obstakels als drempels en andere snelheidsverlagers. Waar nodig en wenselijk vergunningparkeren voor bewoners invoeren. Parkeertarieven omlaag. Meer bussen tussen stad en dorpen niet haalbaar. Fietsstroken overal rood, meer fietsenstallingen. Geen nieuw gemeentelijk milieubeleid, regels afschaffen waar mogelijk. Door ruimtelijke maatregelen milieuschade voorkomen. Praktisch invulling en pragmatisme bij duurzaamheidbeleid. Draagvlak en acceptatie van milieudoelstellingen door de samenleving bevorderen.

Wonen en Openbare ruimte

CDA
Meer woningen voor jongeren. Speciale wooneenheden bij zorgcomplexen ondersteunen voor snellere doorstroming op woningmarkt. Instandhouden van scholen en voorzieningen in dorpen. Wonen in vrijkomende agrarische gebouwen en stallen mogelijk maken, woonruimte creëren door woningsplitsing. Bewoners samen met dorps- en wijkraden ondersteunen bij aanpak problemen. Bij reconstructie bestaande buurten meer plaats voor groen en speel- en verblijfsplekken. Graffiti snel verwijderen. Verhuren en/of verkopen gemeentelijk groen omwonenden. Meer zichtbaar onderhoud aan openbare ruimte, onder motto: schoon, heel en veilig.

ChristenUnie
Meer aandacht voor leefbaarheid, veiligheid en voorzieningen op wijk- en buurtniveau. Woningbouw blijft mogelijk in alle dorpen en kernen. Betaalbare woningen bouwen voor doelgroepen als starters, senioren, grote gezinnen en gehandicapten. Voorzieningen dichtbij bewoners. `Parkstaduitstraling' behouden. Elke buurt minimaal eigen speeltuin of -veldje. Hoogbouw in stedelijk gebied beperken. Woningbouw binnen contouren van A1 en A50. Bedrijven kunnen in beperkte mate sprong over A50 richting Teuge maken.

D66
Diversiteit van buurten koesteren, niet volbouwen bebouwde kom. Centrum mag stads zijn. Toekomstige nieuwbouw ten oosten van A50. Bij groei karakter van dorpen en buurten in buitengebied beschermen. Hoogbouw is mogelijk. Toekomstige bewoners betrekken bij bouw. Meer betrokkenheid bewonersorganisaties bij herstructurering. Meer betaalbare huurwoningen. Woningen voor jongeren. Meer ouderenwoningen tussen overige inwoners Groene begijnhofjes in centrum. Geen verkoop snippergroen. Behoud natuurlijk karakter parken.

Gemeentebelangen
Bij wijzigen bestemmingsplannen eerst overleg met dorps- en wijkraden en bewoners. Tegen regionalisering van woningtoewijzing. Noodzakelijke groei woningvoorraad niet door verdichting bestaande wijken of centrum, maar in dorpen en buurtschappen. Daar ook woningbouw voor senioren. Behouden van dorpse karakter. Stimuleringsbeleid voor huursector, waardoor bewoners doorstromen van goedkoop naar duurder. Uitvoeren bestaande plannen in centrumgebied, zoals in De Vlijt, voor bouw duurdere koopwoningen.

Vrijvallende agrarische bedrijven als woonruimte gebruiken, mits gebruik is afgestemd op agrarisch karakter van gebied.

GroenLinks
Meer betaalbare woningen in huur- en koopsector bouwen. Stedelijke ontwikkeling binnen contouren van A1 en A50. Voldoende ouderen- en zorgwoningen, zodat mensen in dorp of wijk kunnen blijven wonen. Meer woningen voor jongeren en studenten. Platteland dient karakter te behouden. Bij nieuw te bouwen woningen en bedrijfspanden maximaal inzetten op duurzame energievoorziening en bouwwijze.

Leefbaar Apeldoorn
Inbreiding in bestaande wijken voorkomen. Bouwen buiten grenzen van A1 en A50 is mogelijk. Steeds grenzen regelgeving opzoeken om te bouwen in de dorpen. Zorgen voor complete wijken en dorpen: generatiebestendig, voor alle inkomensgroepen, met zoveel mogelijk voorzieningen. Zorgen voor schone, goed onderhouden buurt. Voldoende openbare ruimte en groen. Terughoudend met hoogbouw. Bij beheer en onderhoud van buurt krijgen dorps- en wijkraden inspraak en steun.

NVU
Tegen nieuwbouwplannen Metaalbuurt, behoud in oude staat, geen sloop maar gedeeltelijke renovatie. Beter onderhoud parken en speeltuinen. Grotere en schonere hondenuitlaatplaatsen in Zuid en Zevenhuizen.

Pro Apeldoorn
Extra aandacht voor starterswoningen. Betere doorstroommogelijkheden voor ouderen. Voldoende vrije ruimte in stedelijk gebied. Nieuwbouw blijft optie. Dorpen, wijken en buurten krijgen meer zeggenschap en middelen bij inrichting directe woonomgeving.

PvdA
Meer huurwoningen in alle prijscategorieën, vooral voor starters en ouderen. Naast nieuwe wijken die nog binnen snelwegen kunnen worden gebouwd, richten op opknappen Zuid, Zevenhuizen, en Kanaalzone. Woningen betaalbaar voor grote groepen mensen.. Soms kan verdichting worden toegestaan in een gebied, zonder aantasting van openbare ruimte. Hoogbouw aanvaardbaar op juiste locatie. Gemengde wijken met gevarieerd woningaanbod. Groene ruimte optimaal beschermen.

SGP
Combinatie van inbreiding en uitbreiding, bouwen over snelweg komende tien jaar niet nodig, niet ten koste van groen. Beperkte hoogbouw. Milieuhinder veroorzakende bedrijven uit woonwijken. Mix van wonen en kleinschalige bedrijvigheid aan randen van woonwijken. Voldoende starters- en studentenwoningen. Bij nieuwbouwplannen rekening houden met ouderen. Meer woningen in buitengebied. Voldoende sociale woningbouw. Bij toewijzen woningen uitgaan van bijbelsverantwoorde samenlevingsvormen. Duurzaam bouwen. Goed onderhoud groen. Beeldbepalende panden en monumenten behouden. Sober reclamebeleid, vastgelegd in reclamenota. Strenge controle en handhaving van hondenpoepbeleid.

VVD
Meer woningen bouwen, in overleg met regio. Meer rekening houden met wensen van (toekomstige) bewoners. Ruime en groene opzet gemeente behouden. Meer koopwoningen, ook voor minder draagkrachtigen. Woningcorporaties investeren in nieuwe woonvormen voor ouderen, meer en betaalbare woningen voor starters, meer gecombineerde woonwerkprojecten, durven experimenteren met vernieuwende concepten en maken vaart met verkopen huurwoningen. Bouwen in dorpen, zoveel mogelijk voor bewoners, mogelijk,

zolang specifieke karakter behouden blijft. Samen met buurten, wijken en dorpen harder werken aan kwaliteit straten, pleinen, speelplaatsen en groen. De leefbaarheid in de gaten houden. Beheer openbare ruimte ook op lange termijn in stand houden. Meer welstandsvrije gebieden.

Economie, Werk en Inkomen

CDA
Positief vestigingsklimaat voor bedrijven. Nieuwe economische dragers op platteland, zoals toerisme. Jonge mensen zonder vooruitzicht op werk en zonder uitkering activeren om mee te doen aan samenleving. Voldoende starterswerkplekken.

ChristenUnie
Vestigingsbeleid bedrijven koppelen aan demografische ontwikkeling van stad. Kijken of werkniveau aansluit bij beroepsbevolking. Als boeren het niet redden met alleen hun bedrijf, moet het mogelijk zijn om andere activiteiten te ontwikkelen. Grote niet-agrarische bedrijven op bedrijventerreinen en aan rand van stedelijk gebied. Strikte handhaving sluitingstijden in centrum. Niet langer koopzondagen.

D66
Aantrekkelijk vestigingsklimaat voor bedrijven creëren. Geen intensieve veehouderijen, vervuilende industrie of verkeersintensieve bedrijven aantrekken. Tegen aanleg nieuw regionaal bedrijventerrein ten zuidwesten van knooppunt Beekbergen. Betere benutting bestaande bedrijventerreinen. Geen uitbreiding van aantal koopzondagen. Toerisme, vooral kleinschalig, stimuleren door promotie, samenwerking in Veluws Bureau voor Toerisme en goed openbaar vervoer. Van centrum aantrekkelijk winkel- en uitgaansgebied maken. Megasuper aan de rand van de stad is mogelijk.

Gemeentebelangen
Alleen medewerking aan vestiging bedrijven die werkgelegenheid bieden aan inwoners. Overgebleven agrarisch gebied behouden en beschermen. Met name kleine agrarische bedrijven ondersteunen. Beleid om agrarische ondernemers in staat te stellen reëel inkomen te verwerven. Vestiging milieuverontreinigende industrieën voorkomen.

GroenLinks
Geen nieuw regionaal industrieterrein ten zuiden van A1. Ecofactorij ontwikkelt zich als duurzaam industrieterrein, dus geen plaats voor vervuilende industrie als kippenmestverbrander Fibroned. Biologisch werkende boeren ondersteunen. Alles doen om mensen aan werk te helpen. Inzetten ID-banen ook in de toekomst mogelijk.

Leefbaar Apeldoorn
Ruimte nodig voor werkgelegenheid. Ook in economisch mindere tijden planning en productie van bedrijventerreinen voortzetten. Gemeente als vestigingsplaats promoten. Vernieuwing, kwaliteitsversterking en uitbreiding winkelaanbod. Duurzaamheid en groen voor toeristische sector. Werk boven uitkering. Mensen met ID-baan trachten te laten uitstromen naar reguliere baan. Werkloosheid tot 23 jaar voorkomen.

NVU
Garant staan dat iedereen werk heeft. Langdurig werklozen verplicht aan het werk. Markteconomie wordt waar nodig door staat geleid en gestuurd. Beter toezicht op wildgroei buitenlandse winkeltjes. Deze winkeltjes moeten zich onderwerpen aan

schoonheidscommissie om te kijken of ze in buurt passen. Mensen zonder inkomen uit werk moeten werken voor volksgemeenschap.

Pro Apeldoorn
Grote kantoren buiten centrum plaatsen. Bestaande bedrijven koesteren en nieuwe bedrijven aantrekken.

PvdA
Actief vestigingsbeleid voor ondernemingen, aanleg en onderhoud van bedrijventerreinen, goede verkeersvoorzieningen en adequate subsidieregelingen. Steun voor grote werkgevers in ICT, administratie en toerisme, maar ook voor midden- en kleinbedrijf. Komende vier jaar honderden participatiebanen realiseren. Alles aan doen om mensen aan werk te krijgen; dit kan vrijwilligerswerk zijn, gesubsidieerde arbeid of regulier werk. Mensen met uitkering mogen niet tot armoede vervallen.

SGP
Volle aandacht voor midden- en kleinbedrijf. Ook grote ondernemingen of instellingen binnen gemeente halen. Breed gevarieerd winkelaanbod in centrum, goed voorzieningenniveau in wijken en dorpen. Vestiging cafés en disco's tegengaan. Afschaffen koopzondagen. Terughoudend over vestiging grootschalige winkelvoorzieningen. Geen nieuw bedrijventerrein ten zuiden van A1 bij de Maten. Nieuwe bedrijventerreinen goed ontsluiten. Zorgen dat agrarische ondernemers perspectief blijven houden op gezonde bedrijfsvoering. Voldoende werkgelegenheid voor alle opleidingsniveaus. Reïntegratie van mensen zonder werk door bijvoorbeeld bijscholing en leerwerktrajecten. Aandacht voor behoud ID-banen.

VVD
Zorgen voor voldoende, goed bereikbare en betaalbare ruimte voor bedrijventerreinen en kantoorruimtes. Zorgen voor aantrekkelijke winkelgebieden en binnenstad. Meedenken met ondernemers en bedrijfsleven. Minder regel- en lastendruk, ook voor landbouw. Werkgelegenheid op alle niveaus. Toeristische sector niet inperken, wel leefbaarheid in de gaten houden.

Openbare orde en Veiligheid

CDA
Praktische inhoud geven aan integraal veiligheidsbeleid. Actieve wijk- en buurtaanpak met belangrijke rol, bijvoorbeeld buurtpreventie, voor actieve deelname van burgers. Preventie om te voorkomen dat jongeren al in vroeg stadium ontsporen. Aanpassen straatverlichting. Schoon en heel houden van straatmeubilair. Beter toezicht, ondermeer door camera's. Scholen betrekken bij veiligheid in de wijk, door hun projecten te steunen. Veiligheidsvoorlichting door politie op scholen.

ChristenUnie
Burgers hebben verantwoordelijkheid in voorkomen vervuiling en vernieling, particulier initiatief daartoe ondersteunen. Terugdringen zwerfvuil kan buurt zelf aanpakken. Diverse toezichthouders als parkeer-, milieu- en stadswachten onderbrengen in herkenbare eigen `gemeentepolitie'. Kritisch kijken naar politie-inzet bij grote (sport)evenementen. Via evenementenvergunning betalen organisatoren mee aan politie-inzet.

D66

Stadswachten onder regie politie. Geen particuliere bewakingsbedrijven inzetten voor publieke taken. Zorgvuldig met privacygevoelige gegevens omgaan. Betere handhaving. Vaste sluitingstijden horeca loslaten, zodat bezoekers niet allemaal gelijk op straat komen.

Gemeentebelangen
Voortdurend evalueren van kwaliteit en omvang van politiekorps, moet voldoen aan redelijke eisen die samenleving mag stellen. Gesubsidieerde banen bij politie geen aanvaardbare vervanging voor politiesurveillanten. Streng restrictief beleid inzake coffeeshops. Bij topsportevenementen heeft ook organiserende partij verantwoordelijkheid voor handhaving openbare orde.

GroenLinks
Ontmoetingen tussen mensen dragen bij aan veiligheidsgevoel. Meer blauw op straat, vooral wijk- of dorpsagent, die mensen kent en zelf bekend is. Terughoudend met cameratoezicht. Extra alert op vormen van discriminatie.

Leefbaar Apeldoorn
Goede handhaving, door heldere regels en toezicht op naleving, primaire taak van politie. Als inzet particuliere bedrijven onvermijdelijk is, heeft politie regierol. Opvoeding, sociale controle en melden van incidenten moeten vanzelfsprekend zijn.

NVU
Illegale vreemdelingen actief opsporen en verwijderen. Zerotolerancebeleid tegen alle vormen van criminaliteit en overlast. Meer politiehulp voor winkeliers. Hangjongeren met harde hand verwijderen uit winkelcentra en dergelijke. Op buslijnen met veel overlast en/of criminaliteit conducteur inzetten. Keihard aanpakken huisjesmelkers. Overlastveroorzakende, criminele drugsverslaafden weren uit stad door ze op te jagen of door gemeentelijk verbod. Sluiting van `slaap-en-spuithuis' in centrum, nieuwe locatie aan rand van gemeente. Geen coffeeshops in buurt scholen.

Pro Apeldoorn
Politie hoort op straat. Uitgaansoverlast drastisch aanpakken. Overlastveroorzakende hangjeugd aanpakken. Meer preventieve rondes in buitengebieden. Risicogebieden binnen gemeente definiëren, vervolgens meer preventief toezicht.

PvdA
Wijkagent is aanspreekpunt voor burger. Politie in binnenstad en in probleemwijken herkenbaar op straat. Buurtpreventieprojecten uitbreiden. Preventieve maatregelen ten behoeve van veiligheid. Burgers en politie bewaken samen veiligheid in de buurt. Meer speelruimte voor kinderen.

SGP
Respect stimuleren door waarden- en normendiscussie. Niet bezuinigen op veiligheid. Goede aanpak stijgende jeugdcriminaliteit. Onveilige situaties voorkomen. Regels handhaven. Inzet van bestuurlijke boetes. Uitbreiding cameratoezicht, ondermeer in centrum. Vervroegen sluitingstijden cafés. Voorkomen en krachtig bestrijden van drugshandel en drugsgebruik. Terugdringen en op termijn sluiten van coffeeshops en seksinrichtingen. Geen gokgelegenheden. Bestrijden pornografie en prostitutie. Stimuleren van vrijwillige brandweer. Actueel rampenbestrijdingsplan.

VVD

Buurtpreventieprojecten voorzetten. Harde aanpak verstoorders veiligheid en openbare orde. Positie wijkagent versterken. Politie meer op straat. Overlast, criminaliteit en radicalisering van jongeren bestrijden.

Financiën en Organisatie

CDA
Gemeente is toegankelijk en aanspreekbaar voor burgers, stuurt meer procesmatig en burgergericht, staat open voor suggesties, werkt transparant aan wegwerken ergernissen en durft te dereguleren. Bij dreigende tekorten en ander financieel onheil eerst schrappen in bestaand beleid. Meevallers besteden aan achtereenvolgens het op orde brengen van financiële reserves, woonlasten burgers omlaag brengen, minimabeleid en nieuw beleid.

ChristenUnie
Opbouw tarieven voor iedereen inzichtelijk. Algemene belasting zoveel mogelijk naar draagkracht opleggen. Werken binnen regulier vastgestelde begroting. Overschrijdingen binnen begroting opvangen. Strikt toezicht bij grote projecten als Stationsomgeving of Omnisport. Eigen inkomsten voor Wijkraad om onafhankelijker van gemeente te kunnen optreden. Voorbeeldfunctie gemeente bij aannemen personeel uit kwetsbare groepen, zoals allochtonen en (arbeids)gehandicapten.

D66
Inrichten één 0800-nummer waar burger met alle vragen aan gemeente terecht kan. Samenwerking op wijk- of dorpsniveau tussen organisaties die in de wijk actief zijn. Regelvermindering. Ambtenarenapparaat kleiner, niet groter. Inhuren adviseurs fors terugdringen.

Gemeentebelangen
Alle beleids- en bestuurstaken met eigen personeel uitvoeren. Dorps- en wijkraden omvormen tot reguliere adviesorganen van gemeentebestuur. Dorps- en wijkraden communiceren op open en controleerbare manier met bewoners. Regels en beleid rondom ruimtelijke ordening niet misbruiken als middel om ad-hocbeslissingen, politieke stokpaardjes en statussymbolen te realiseren. Raadsombudsman waar burger op laagdrempelige manier klacht kan deponeren. Invoering recreatietax onder voorwaarden.

GroenLinks
Financiële meevallers niet uitgeven aan lastenverlichting, maar reserveren voor toekomstige tegenvallers om lastenverhoging te voorkomen. Kosten besparen door met andere gemeenten gezamenlijk in te kopen en door meer gebruik te maken van eigen deskundigheid in plaats van dure, externe adviseurs. Bezuinigen op uitgaven voor representatieve en promotionele activiteiten.

Leefbaar Apeldoorn
Geld besteden aan opbouw eigen deskundigheid, in plaats van uitbesteden aan dure adviesbureaus. Ambities toetsen op financiële haalbaarheid, maar ook op financiële risico's bij niet doorgaan, door aangegane verplichtingen en gewekte verwachtingen. Aparte belasting voor nieuwe waterhuishoudingsplannen.

NVU
Onbeschofte behandeling door sommige ambtenaren genadeloos aanpakken. Instellen gemeentelijke ombudsman die ergernissen burgers kan onderzoeken. Beëindigen van samenwerking met (Amerikaanse) UPC als kabelexploitant. Geen gemeentelijk belastinggeld

voor Krakau-festival. Strenger toezicht op gedrag gemeenteambtenaren, bijvoorbeeld inzake declaraties, snoepreisjes en kunstuitleen.

Pro Apeldoorn
Meer bedrijfsmatige, slagvaardige aanpak levert op termijn goedkoper ambtelijk apparaat op. Minimale omvang, maximaal resultaat.

PvdA
Strakke begrotingsdiscipline nastreven. Financieel beleid van gemeente helderder verantwoorden. Sterkste schouders dragen de zwaarste lasten. Mogelijk verdere beperking van kosten ambtelijk apparaat. Kritisch kijken naar subsidiebeleid. Contacten zoeken met steden in landen waar nieuwe inwoners vandaan komen: Turkije en Marokko.

SGP
Sluitende begroting en sober uitgavenbeleid. Belastingtarieven alleen verhogen met inflatiepercentage. Goede controle op alle uitgaven en subsidies. Betere controle op uitgaven grote projecten. Terughoudend met ontwikkelen grote, dure projecten voor beperkte doelgroepen. Verbeteren klantgerichtheid, slagvaardigheid en kwaliteit. Rekening houden met gewetensbezwaren van ambtenaren.

VVD
Werken aan deregulering. Overheid moet betrouwbaar en meer dienstverleningsgericht werken. Kleinere overheid, die met grote deskundigheid en slagkracht inspeelt op zaken die alleen overheid kan regelen. Zuinig met verhogen van lasten voor de burger. Tegen extra rioolbelasting die gebaseerd is op de waarde van de woning. Meer gastvrije gemeentelijke organisatie.


---- --