Voedingcentrum
Spinazie, biefstuk en darmkanker
1 maart 2006
Geeft rood vlees echt een hoger risico op darmkanker en moet ik mijn
biefstuk nu met spinazie eten? Dat zijn vragen die voortvloeien uit
het onderzoek van promovendus Johan de Vogel van Universiteit
Wageningen, maar waarop nog geen duidelijk antwoord is te geven. Het
Voedingscentrum blijft bij het advies gevarieerd te eten, met volop
groente, ook te variëren met vlees en vleesvervangers en regelmatig
vis op het menu te zetten.
Â
Op basis van onderzoek bij ratten concludeert De Vogel dat het gezond
is spinazie of andere groene groenten te eten bij rood vlees. Dat zou
komen doordat heemijzer in vlees een schadelijk effect heeft op de
darm. Heemijzer zit in vrijwel alle vlees- en vissoorten, maar
rundvlees bevat er het meest van, gevolgd door varkensvlees en kip en
vis. Bij ratten blijkt het effect van heemijzer te worden
geneutraliseerd door chlorofyl, dat voorkomt in groene groenten,
vooral bladgroenten zoals spinazie, andijvie of boerenkool. Deze
bevindingen lijken ondersteund te worden door gegevens uit het
Nederlands Cohortonderzoek naar de relatie tussen voeding en kanker.
Nader onderzoek bij mensen is echter gewenst.
Rood vlees en darmkanker
Er zijn enkele onderzoeken waaruit aanwijzingen komen dat het eten van
vlees de kans op (darm)kanker verhoogt. Dit effect lijkt vooral toe te
schrijven aan heemijzer. Andere studies kunnen dit niet bevestigen.
Uit een recent overzicht van KWF Kankerbestrijding blijkt dat er geen
duidelijke relatie is aan te tonen tussen het eten van vlees en
darmkanker. Op basis hiervan vindt het Voedingscentrum dat bij een
gevarieerde voeding volgens de Schijf van Vijf af en toe een normale
portie rood vlees eten geen kwaad kan. Sterker nog: vlees, en zeker
rundvlees, is een belangrijke bron van ijzer, waarvan bijvoorbeeld
13-19 jarigen, vrouwen in de vruchtbare leeftijd, zwangeren en vrouwen
die borstvoeding geven, gemiddeld genomen wel wat meer kunnen
gebruiken.
Groente en kanker
Het is bekend dat het eten van veel groente het risico op ziekten,
waaronder kanker, verlaagt. Het gaat dan met name om kanker in het
hoofd-hals-gebied, de slokdarm en de maag. Voor darmkanker is het
effect nog niet ondubbelzinnig aangetoond. Verder is het niet zo dat
groene bladgroenten beter zijn dan andere groentesoorten. In het
algemeen geldt dat nog te weinig bekend is om de consumptie van
bepaalde groente- of fruitsoorten te stimuleren. Waarschijnlijk speelt
een combinatie van allerlei bestanddelen in groente en fruit een rol
bij het beschermende effect. Spinazie eten bij de biefstuk is op
zichzelf prima, maar variëren met groente blijft het devies.