Socialistische Partij
Europa jachtterrein geheime diensten
02-03-2006 * Europa blijkt een makkelijk jachtterrein voor
buitenlandse geheime diensten. De bestaande regels in Europese landen
over staatsimmuniteit maken het moeilijk op te treden tegen
buitenlandse geheimagenten. Er is onvoldoende zicht of het Europese
luchtruim en Europese vliegvelden misbruikt worden voor illegale
transporten van gevangenen. Dat constateert Terry Davis,
secretaris-generaal van de Raad van Europa.
SP-senator Tiny Kox, lid van de parlementaire assemblee van de Raad
van Europa, is blij met het rapport van Davis, dat onthult dat er geen
zicht is op misbruik van het Europese luchtruim en Europese
vliegvelden door buitenlandse diensten. Kox: "De secretaris-generaal
van de Raad van Europa heeft verdragsrechtelijk de mogelijkheid
lidstaten van de Raad van Europa te gelasten informatie te geven over
nationale regels en procedures. Van die bevoegdheid heeft hij gebruik
gemaakt om meer inzicht te krijgen over de mogelijkheden dat de
Amerikaanse CIA in samenwerking met de geheime diensten van bepaalde
Europese landen, burgervliegtuigen en -vliegvelden gebruikt om
gevangenen van de Amerikaanse oorlog tegen het terrorisme van en naar
illegale gevangenissen te brengen. Daar kunnen gevangenen harder
aangepakt worden dan de Amerikaanse - en Europese - wetgeving
toestaan."
De mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch denkt op basis van haar
informatie dat er illegale detentiekampen zijn of waren in onder
andere Polen en Roemenië en houdt het voor mogelijk dat gevangenen
daar ook gemarteld zijn. Kox: "De Amerikaanse regering ontkent alles,
maar erg overtuigend klinkt het niet. Dat er samengewerkt wordt met
Europese geheime diensten en er een groot aantal onverklaarbare
vluchten vanuit Afghanistan en Guantanamo Bay via Europese vliegvelden
geweest zijn, staat vast."
Ook Schiphol is gebruikt, zo is door vragen van SP Tweede-Kamerlid
Harry van Bommel duidelijk geworden. Volgens minister Bot van
Buitenlandse Zaken staat echter niet vast dat de CIA ook via Schiphol
gevangenen getransporteerd heeft.
Ondertussen neemt de druk op Amerika toe om het illegale
gevangenenkamp Guantanamo Bay te sluiten. Zelfs de Britse premier
Blair, trouwe volgeling van George Bush in diens oorlog tegen het
terrorisme, lijkt nu om te zijn. De Nederlandse regering nam al eerder
dat standpunt in, na daarop te zijn aangesproken door o.a. de Eerste
en Tweede Kamerfractie van de SP. Vraag is of sluiting van Guantanamo
ook stopzetting van illegale gevangenissen als zodanig zal betekenen.
Er zijn toenemende berichten dat de Amerikanen hun gevangenen naar
Afghanistan aan het verplaatsen zijn. Ook worden landen als Egypte in
dit verband veelvuldig genoemd.
De Tweede Kamer heeft een groot aantal vragen gesteld aan minister Bot
over de geheime CIA-vluchten en detentiecentra. Ook het Europees
Parlement doet onderzoek. De parlementaire assemblee van de Raad van
Europa, die het eerste initiatief nam de geruchten over de
CIA-vluchten en -kampen te onderzoeken, heeft al enkele rapporten
gepubliceerd. Die zijn te vinden op www.assembly.coe.int.
Secretaris-generaal Davis richt zich nu met name op die landen die
onvoldoende of onvolledige informatie hebben gegeven. Hij wijst hen
daarbij op hun verdragsrechtelijke verplichtingen.