GroenLinks

Stel gemeentelijke verkeersleerkrachten aan voor schoolfietsen

6 maart 2006

Fietsers lopen in Nederland teveel risico om slachtoffer te worden van een verkeersongeluk. Zeker kinderen op de fiets zijn kwetsbaar. Daarom moet de verkeersveiligheid beter. Scholen moeten aan 'schoolfietsen' gaan doen, zodat kinderen zich veilig door het verkeer leren te bewegen.

Fietsers scoren verreweg het hoogst op slachtofferrisico. In Nederland vallen jaarlijks bijna 200 doden onder fietsers in het verkeer. Het is hiermee de grootste groep slachtoffers onder de kwetsbare verkeersdeelnemers. In Europa heeft Nederland het hoogste aantal fietsers onder de verkeersdoden (18% van het totaal aantal verkeersdoden in Nederland).

Er vallen in Nederland jaarlijks 53 verkeersdoden onder kinderen van 0 tot 14 jaar. Met name bij de groep 12 tot 14 jarigen doet zich een groot veiligheidsprobleem voor. Er verongelukken in deze groep aanzienlijk meer kinderen dan in de jongere groepen. Dit komt doordat ze op die leeftijd veel meer als fietser aan het verkeer gaan deelnemen. Ook de matige kinderveiligheid in Nederland ten opzichte van die in het buitenland illustreert dit. Het SWOV (Stichting Wetenschappelijk Onderzoeks Verkeersveiligheid) dringt er daarom in rapportages regelmatig op aan om extra aandacht te besteden aan de veiligheid van fietsende kinderen. Vooral het invoeren van 30 km zones rond kwetsbare plekken, bijvoorbeeld scholen, is effectief, omdat uit onderzoek is gebleken dat veruit de meeste dodelijke ongelukken ontstaan door een aanrijding met een botssnelheid boven de 30 km per uur.

GroenLinks bepleit het instellen van dergelijke zones rond kwetsbare plekken al jaren. Toch wordt dit onvoldoende gesteund door andere partijen. Zolang dit niet verandert, moeten er aanvullende maatregelen worden genomen om kinderen beter te beschermen. Eén goede mogelijkheid is het veel intensiever scholen van kinderen in het fietsen zelf, het beheersen van de verkeersregels én het ontwikkelen van inzicht in verkeerssituaties.

In het basisonderwijs gelden nu twee kerndoelen voor het verkeer: ten eerste de leerlingen kennen de verkeersregels en de betekenis van verkeersborden en kunnen die kennis toepassen als ze deelnemen aan het verkeer, ten tweede de leerlingen kunnen op een veilige manier deelnemen aan het verkeer als voetganger, fietser en als zelfstandig gebruiker van het openbaar vervoer. De uitwerking van deze kerndoelen varieert per school. Er is de mogelijkheid om verkeersdiplomas te halen.Toch komen veel scholen, zeker in de grote steden, er niet aan toe om hier veel werk van te maken. Terwijl de risicos in steden groot zijn. Bovendien maakt ook het groeiende probleem van overgewicht het zeer wenselijk dat kinderen meer bewegen én dus meer fietsen.

Het is om redenen van verkeersveiligheid én volksgezondheid dus zeer verstandig om tot verplicht schoolfietsen over te gaan, waarbij die taak niet toevalt aan het al overbelaste onderwijzend personeel, maar aan speciale verkeersleerkrachten, die door de gemeenten worden aangesteld. Zij geven alle kinderen niet alleen theorie-, maar ook praktijklessen. Op zorgvuldig uitgestippelde fietsroutes in het echte verkeer kunnen leerlingen hun vaardigheden testen. Een fietsexamen in groep 6 of 7 is het ideale middel om de kennis en de vaardigheden te testen.

Zoetermeer had de landelijke primeur van de Verkeersleerkracht. Daar werkten tien scholen samen met de gemeente aan het project. Inmiddels, is ook in de regio Holland Rijnland met veel succes een Verkeersleerkracht werkzaam op zes scholen. Vorige maand is er ook een Verkeersleerkracht gestart in de regio Midden Holland (Oranje Nassauschool in Stolwijk). Wat GroenLinks betreft verdient dit in heel Nederland navolging.

Femke Halsema
Wijnand Duyvendak