NAM neemt innovatief productieplatform K17 in gebruik
06/03/2006
Zonne- en windenergie voorzien gaswinningsinstallatie van stroom
De NAM heeft vandaag het gasveld K17-FA op de Noordzee in productie genomen en het eerste gas geproduceerd. Het veld is ontwikkeld in nauwe samenwerking met Energie Beheer Nederland B.V. (EBN). Het aardgas wordt gewonnen via het nieuwe offshore productieplatform K17-FA-1, dat berust op een innovatief concept. Het is, voor zover bekend, wereldwijd de eerste offshore productiefaciliteit die geheel van stroom gaat worden voorzien door hernieuwbare energievormen: zonnepanelen en windturbines.
Het innovatieve ontwerp van het platform, gelegen op circa 90 kilometer ten noordwesten van Den Helder, is gebaseerd op de constructie van offshore windmolens. Waar conventionele offshore olie- en gasproductieplatforms vier poten hebben, is deze zogeheten Trident Monotower geplaatst op één poot. Het concept is ontwikkeld door Shell, en uitgevoerd door Genius Vos in IJmuiden.
Door de lagere constructie- en onderhoudskosten van dit onbemande platform kunnen aanzienlijk kleinere gasvoorkomens dan voorheen toch economisch in productie worden genomen. Hiermee geeft de NAM verder invulling aan het kleine-veldenbeleid van de Nederlandse overheid.
NAM-directeur Roelf Venhuizen sprak bij het stromen van het eerste gas van een zeer succesvol project. "Niet alleen maakt deze innovatie de ontwikkeling van steeds kleinere velden mogelijk, het zorgt ook voor een verdere verkleining van onze 'voetafdruk' op milieugebied. Door het gebruik van alternatieve energiebronnen zal er geen CO2-emissie zijn."
De productieput is met onderdruk ("ondergebalanceerd") geboord. Mede door deze nieuwe boortechniek bedraagt de dagelijkse productiecapaciteit van de K17-put circa 1,5 miljoen kubieke meter, ongeveer vijf keer zoveel als bij een conventioneel geboorde put het geval zou zijn geweest.
----------
Aanvullende informatie over het K17-project
Het K17-veld werd door de NAM ontdekt in 1972 en kan naar verwachting circa 4 miljard kubieke meter gas produceren.
Doordat alle benodigde energie wordt opgewekt met behulp van zonnepanelen en windturbines, wordt bij de winning van het gas geen CO2 uitgestoten. Bovendien was het niet nodig om kilometerslange stroomkabels naar de platforms aan te leggen, hetgeen kosten bespaart. De zonnepanelen en windturbines zijn overigens nu nog niet geïnstalleerd omdat er momenteel een booreiland naast de monotower ligt voor het opstarten van het platform. Daarom is er geen ruimte voor de zonnepanelen en windturbines. Die zullen worden geïnstalleerd zodra het booreiland weggaat - naar verwachting medio mei, na het boren van een tweede put. Tot die tijd levert het booreiland de benodigde energie.
De monotowers hebben een gering gewicht vergeleken met traditionele productieplatforms: ongeveer 150 ton voor de topsides en zo'n 250 ton voor de kolom. Daardoor konden de platforms worden geïnstalleerd met behulp van een werkeiland, in plaats van een veel groter kraanschip.
De monotower bestaat uit drie hoofdbestanddelen. De basis is een holle poot met een diameter van 4 meter 20, die in de zeebodem is geperst. Daarop is een toren bevestigd die ter hoogte van de zeespiegel een diameter heeft van 2 meter 50, om de krachten van de zee te minimaliseren. Het eigenlijke platform is op een hoogte van ongeveer 16 meter geplaatst.
Het platform is - net als een groot aantal andere offshore platforms - onbemand. De installaties worden op afstand bediend, vanuit een centrale controlekamer van de NAM in Den Helder. Automatische besturingssystemen en veiligheidskleppen zorgen ervoor dat de installaties veilig zijn en in geval van storing automatisch worden ingesloten.
Bijzonder is dat het platform niet is uitgerust met een helikopterdek. Het platform is zo ontworpen dat slechts één keer per twee jaar onderhoud hoeft te worden gepleegd. Dat geschiedt met een werkeiland. Indien het, bijvoorbeeld vanwege een storing, nodig is om tussentijds aan boord te gaan, dan worden medewerkers per boot naar K17 getransporteerd.
Het gas dat via de K17-monotower wordt gewonnen gaat via een nieuw aangelegde pijpleiding onbehandeld naar K14-FB-1 en vandaar naar het circa 25 kilometer verderop gelegen platform K14-FA-1. Daar wordt het gas voorbehandeld om daarna via een bestaande pijpleiding naar de NAM-faciliteiten in Den Helder te worden getransporteerd, waar het gas geschikt wordt gemaakt voor gebruik, en vervolgens geleverd aan de Gasunie.
Het met onderdruk ("ondergebalanceerd") boren is een nieuwe methode waarbij boorspoeling met een lagere druk dan de tegendruk van het aan te boren gas in de put wordt gepompt. Daardoor raakt het reservoir (het gashoudende gesteente) minder verstopt, hetgeen de gasproductie ten goede komt.
Energie Beheer Nederland B.V. (EBN) participeert namens de Nederlandse Staat in samenwerkingsverbanden met houders van winningsvergunningen.
Royal Dutch Shell plc