Fnv bondgenoten
Onderzoek sociaal beleid multinationals: flexkrachten vogelvrij
Nederlandse multinationals maken in ontwikkelingslanden steeds vaker gebruik van
tijdelijke werknemers. Die mensen vallen vaak niet onder de CAO, ze verdienen minder dan
vaste werknemers en hebben slechtere secundaire arbeidsvoorwaarden. Bij reorganisaties
vliegen ze er als eerste uit, want ze zijn niet vertegenwoordigd door een vakbond.
Dat blijkt uit de tweede Bedrijvenmonitor, die vandaag is gepresenteerd door FNV
Bondgenoten. Hierin zijn zes Nederlandse multinationals onderzocht op hun sociale beleid
en de manier waarop ze omgaan met Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. Het gaat om ABN
Amro, Ahold, Akzo Nobel, Heineken, Philips en Unilever. De bond heeft onderzoek laten doen
bij vestigingen van deze bedrijven in ontwikkelingslanden en in Midden- en Oost Europa.
Een andere conclusie uit het onderzoek is, dat bedrijven steeds meer activiteiten
uitbesteden. Dat levert naast verlies van banen ook veel onzekerheid op voor de
werknemers. Soms kunnen de werknemers wel bij een nieuwe baas aan de slag, maar dan tegen
een lager loon. Henk van der Kolk, voorzitter van FNV Bondgenoten: 'Bedrijven hollen
elkaar achterna om op korte termijn lagere kosten te krijgen. Wij vinden dat werkgevers
een plicht hebben om voor fatsoenlijke arbeidsvoorwaarden te zorgen voor zowel de
werknemers die achterblijven als de werknemers in het nieuwe bedrijf in een ander land.'
Positieve conclusies zijn dat de multinationals het qua beloning en de werktijden van het
personeel beter doen ten opzichte van de vorige Bedrijvenmonitor uit 2003. Heineken en
Ahold krijgen een positieve beoordeling van de manier waarop zij het sociaal beleid
vormgeven. Al met al is de bond redelijk tevreden over het maatschappelijk verantwoord
ondernemen van de zes onderzochte multinationals. Zaken als kinderarbeid, dwangarbeid of
discriminatie zijn niet ontdekt.
Het onderzoek richt zich ook op de positie van vakbonden in die landen waar de
multinationals vestigingen hebben. Daar is het niet altijd goed mee gesteld. Werkgevers
gaan het overleg met vakbonden uit de weg. Vakbonden zijn zelf ook soms niet in staat om
goed samen te werken. Dit is wel verbeterd sinds de eerste Bedrijvenmonitor.
Het onderzoek is uitgevoerd door SOMO, de Stichting Onderzoek Multinationale
Ondernemingen. De definitieve conclusies komen over een paar weken, omdat de
multinationals nog de tijd hebben om op het onderzoek te reageren.
In de volgende Bedrijvenmonitor wordt ook onderzoek gedaan in China. Later dit jaar zal
een delegatie van FNV Bondgenoten een bezoek brengen aan dit land.
Meer informatie:
Marco van Moort, voorlichter FNV Bondgenoten
030-2738257