Europees arrestatiebevel nog steeds mank
Europees arrestatiebevel 16 maart 2006
Het Europees arrestatiebevel werd in 2003 ingevoerd om uitleveringen van
verdachten tussen Europese landen efficiënter, sneller en minder willekeurig
te maken. Deze week werd in Straatsburg gekeken of het arrestatiebevel
geslaagd is in zijn opzet en wat de gevolgen zijn voor de burgerrechten.
Vóór 2003 waren uitleveringen vooral een zaak voor diplomaten. Wie wel
en wie niet uitgeleverd mocht worden, was vooral een kwestie van
politieke afwegingen. Het Europees arrestatiebevel moest hier
verandering in brengen. Gebaseerd op het beginsel van wederzijds
vertrouwen, dient een EU-lidstaat nu zonder meer gehoor te geven aan
een uitleveringsverzoek van een ander lidstaat, mits het voldoet aan
de juridische vereisten.
Evaluatie
Bij de evaluatie blijkt nu dat het aantal uitleveringen inderdaad
gestegen is en dat de beslissingen minder arbitrair genomen worden.
Sinds de invoering van het arrestatiebevel zijn in een jaar tijd 2603
bevelen uitgevaardigd, 653 personen aangehouden en 104 daadwerkelijk
overgeleverd.
Niettemin waren de Groenen in 2003 tegen de invoering van het Europees
arrestatiebevel. "Het instrument was mank. Er werd alleen iets gedaan
aan de opsporingskant, zonder de nodige garanties te treffen voor de
rechten van verdachten die in een ander land terecht moeten staan. Dat
lijkt daadkrachtig en "tough on crime", maar blijkt juist een obstakel
te zijn voor samenwerking bij opsporing," zegt Kathalijne Buitenweg,
GroenLinks-europarlementariër en woordvoerder voor dit onderwerp.
Scepsis
Drie jaar na de invoering van het arrestatiebevel, blijkt dat de
Groenen zich terecht zorgen maakten. Gezien de grote verschillen
tussen de lidstaten bij de behandeling van strafzaken, zijn veel
rechters er niet van overtuigd dat de rechten van verdachten in een
ander EU-land net zo goed gewaarborgd zullen zijn als in eigen land.
In een aantal gevallen weigeren de rechters daarom hun eigen
onderdanen uit te leveren.
Buitenweg: "Er moet dus nog het nodige gebeuren om het wederzijds
vertrouwen tussen nationale rechters te vergroten. Dit vertrouwen zou
enorm gebaat zijn bij het instellen van minimumrechten voor mensen die
in een ander land dan hun eigen terecht moeten staan. Denk aan het
recht op een tolk en juridische bijstand. Dit is niet overal even
vanzelfsprekend."
Nederland
Een wetsvoorstel voor minimumnormen in strafprocedures wordt alleen
door een aantal lidstaten geblokkeerd. Zo wil Nederland bijvoorbeeld
niet dat er een advocaat aanwezig is bij politieverhoren. Iets wat in
andere Europese landen wel een recht is waar verdachten zich op kunnen
beroepen.
Het Europees Parlement heeft met klem een beroep gedaan op de Europese
regeringen om deze minimumrechten snel door te voeren. Zolang dit niet
het geval is, blijft het Europees arrestatiebevel kreupel.
«
GroenLinks