Gemeente Harderwijk


Asbest-dossier Harderwijk naar de Kamer

De provincie Gelderland en de gemeente Harderwijk hebben deze week bij staatssecretaris Van Geel (VROM) en de Tweede Kamer aangedrongen op meer urgentie voor de aanpak van de omvangrijke vervuiling door asbest. De vaste Kamercommissie voor VROM zou donderdagmiddag een brief van de staatssecretaris over de asbestproblematiek in Gelderland en Overijssel. Juist afgelopen weekeinde kwam de bewindsman nog met enkele nieuwe toezeggingen. Afgelopen dinsdag besloot de commissie onverwacht tot uitstel, in afwachting van een toegezegd advies van de Gezondheidsraad.

De actie richting `Den Haag' leverde in de landelijke pers de nodige publiciteit op.

De omvangrijke aanwezigheid van asbest in de bodem leidt in onder meer Harderwijk tot vertragingen van projecten en tot aanzienlijke kostenverhogingen. De provincie Gelderland wil een integrale aanpak van de asbestproblematiek en dringt bij de staatssecretaris voor de korte termijn aan op extra middelen.

Harderwijk dreigt door zijn niet alledaagse asbestdossier ruimtelijk en financieel in problemen te geraken. Onze stad kampt met de erfenis van het bedrijf Asbestona, van 1935 tot 1985 een van de grootste asbestverwerkende industrieën van ons land. De gemeente kan, belemmerd door asbest, een aantal reeds vastgestelde ruimtelijke ontwikkelingen niet uitvoeren zonder de bijzondere steun van `Den Haag'. Harderwijk schat de opruimingskosten voor de langere termijn op 50 miljoen euro. Op korte termijn springen de saneringen binnen de vastgestelde plannen voor het Waterfront en Walstein eruit. Met de omgeving rond Asbestona kan, zo bleek al eerder uit de Waterfront-berekeningen, zo'n 8 miljoen euro zijn gemoeid. Asbestsanering ten behoeve van de ongeveer 200 woningen in het resterende stukje Walstein, voormalig eendengebied, vergt 3 miljoen euro. Gelderland en de Gelderse gemeenten hebben de staatssecretaris en de kamercommissie uitgenodigd voor een werkbezoek aan Harderwijk.

Situatie Harderwijk niet alledaags Harderwijk kent vervuiling door asbest in twee vormen. Het fabriekscomplex zelf plus de omgeving en de aanliggende Vissershaven hebben aan vloeivelden en opslag gedurende een halve eeuw productieproces een omvangrijke bodemvervuiling overgehouden. De gemeente heeft vorig najaar het vervallen en eveneens asbesthoudende gebouwencomplex aangekocht. Het wordt voor eind dit jaar gesloopt.

Een tweede nogal specifiek probleem vormt het uitgestrekte gebied van de typisch Veluwse vroegere eendenhouderijen. Door verval en onzorgvuldige sloop van asbestcementen eendenschuren kampt alleen al de gemeente Harderwijk met 120 hectare met asbest verontreinigde grond. Het speelde bijvoorbeeld bij de aanleg van begraafplaats Elzenhof. Ook de buurgemeenten Ermelo, Nunspeet en Putten kennen dit probleem. Zonder rijkssteun houdt deze bodemvervuiling tot in lengte van jaren de ruimtelijke ontwikkeling tegen. Zolang asbest in de bodem zit vormt het geen groot risico. Dat ontstaat wel als het bloot komt te liggen door bijvoorbeeld grondwerkzaamheden. Ook breken tijdens de sloop levert asbeststof op dat bij inademing gevaarlijk kan zijn.

De gemeente Harderwijk heeft zelf voor enkele miljoenen gestoken in met name de sanering van asbest op buitenwegen en erven. Net als in Goor werd het afval van de Harderwijkse asbestfabriek kosteloos beschikbaar gesteld voor weg- en erfverharding. Particulieren worden voor de sanering wel, maar gemeentebesturen niet schadeloos gesteld. Elders in Gelderland kampen ook Berkelland en Lochem, buurgemeenten van Goor, met dit probleem. De provincie Gelderland en de betrokken Gelderse gemeenten stellen in navolging van Harderwijk asbestdossiers op.