Gemeente Harderwijk
Asbest-dossier Harderwijk naar de Kamer
De provincie Gelderland en de gemeente Harderwijk hebben deze week bij
staatssecretaris Van Geel (VROM) en de Tweede Kamer aangedrongen op
meer urgentie voor de aanpak van de omvangrijke vervuiling door
asbest. De vaste Kamercommissie voor VROM zou donderdagmiddag een
brief van de staatssecretaris over de asbestproblematiek in Gelderland
en Overijssel. Juist afgelopen weekeinde kwam de bewindsman nog met
enkele nieuwe toezeggingen. Afgelopen dinsdag besloot de commissie
onverwacht tot uitstel, in afwachting van een toegezegd advies van de
Gezondheidsraad.
De actie richting `Den Haag' leverde in de landelijke pers de nodige
publiciteit op.
De omvangrijke aanwezigheid van asbest in de bodem leidt in onder meer
Harderwijk tot vertragingen van projecten en tot aanzienlijke
kostenverhogingen. De provincie Gelderland wil een integrale aanpak
van de asbestproblematiek en dringt bij de staatssecretaris voor de
korte termijn aan op extra middelen.
Harderwijk dreigt door zijn niet alledaagse asbestdossier ruimtelijk
en financieel in problemen te geraken. Onze stad kampt met de erfenis
van het bedrijf Asbestona, van 1935 tot 1985 een van de grootste
asbestverwerkende industrieën van ons land. De gemeente kan, belemmerd
door asbest, een aantal reeds vastgestelde ruimtelijke ontwikkelingen
niet uitvoeren zonder de bijzondere steun van `Den Haag'. Harderwijk
schat de opruimingskosten voor de langere termijn op 50 miljoen euro.
Op korte termijn springen de saneringen binnen de vastgestelde plannen
voor het Waterfront en Walstein eruit. Met de omgeving rond Asbestona
kan, zo bleek al eerder uit de Waterfront-berekeningen, zo'n 8 miljoen
euro zijn gemoeid. Asbestsanering ten behoeve van de ongeveer 200
woningen in het resterende stukje Walstein, voormalig eendengebied,
vergt 3 miljoen euro. Gelderland en de Gelderse gemeenten hebben de
staatssecretaris en de kamercommissie uitgenodigd voor een werkbezoek
aan Harderwijk.
Situatie Harderwijk niet alledaags
Harderwijk kent vervuiling door asbest in twee vormen. Het
fabriekscomplex zelf plus de omgeving en de aanliggende Vissershaven
hebben aan vloeivelden en opslag gedurende een halve eeuw
productieproces een omvangrijke bodemvervuiling overgehouden. De
gemeente heeft vorig najaar het vervallen en eveneens asbesthoudende
gebouwencomplex aangekocht. Het wordt voor eind dit jaar gesloopt.
Een tweede nogal specifiek probleem vormt het uitgestrekte gebied van
de typisch Veluwse vroegere eendenhouderijen. Door verval en
onzorgvuldige sloop van asbestcementen eendenschuren kampt alleen al
de gemeente Harderwijk met 120 hectare met asbest verontreinigde
grond. Het speelde bijvoorbeeld bij de aanleg van begraafplaats
Elzenhof. Ook de buurgemeenten Ermelo, Nunspeet en Putten kennen dit
probleem. Zonder rijkssteun houdt deze bodemvervuiling tot in lengte
van jaren de ruimtelijke ontwikkeling tegen.
Zolang asbest in de bodem zit vormt het geen groot risico. Dat
ontstaat wel als het bloot komt te liggen door bijvoorbeeld
grondwerkzaamheden. Ook breken tijdens de sloop levert asbeststof op
dat bij inademing gevaarlijk kan zijn.
De gemeente Harderwijk heeft zelf voor enkele miljoenen gestoken in
met name de sanering van asbest op buitenwegen en erven. Net als in
Goor werd het afval van de Harderwijkse asbestfabriek kosteloos
beschikbaar gesteld voor weg- en erfverharding. Particulieren worden
voor de sanering wel, maar gemeentebesturen niet schadeloos gesteld.
Elders in Gelderland kampen ook Berkelland en Lochem, buurgemeenten
van Goor, met dit probleem. De provincie Gelderland en de betrokken
Gelderse gemeenten stellen in navolging van Harderwijk asbestdossiers
op.