Socialistische Partij

Verdonk heeft niets geleerd van het Congo-debat

16-03-2006 * Krap drie maanden na de excuses van minister Verdonk aan de Tweede Kamer over het verstrekken van asielinformatie aan Congo, gaat zij opnieuw in de fout. Syrische ex-asielzoekers worden onvoorbereid geconfronteerd met Syrische beambten met een zeer dubieuze achtergrond. SP Tweede-Kamerlid Jan de Wit: "De minister schijnt te denken dat uitgeprocedeerde asielzoekers geen rechten hebben. Ze weigert rekening te houden met de risico's die deze mensen lopen bij terugkeer door de fouten die zij maakt."

Jan de Wit Afgelopen februari zijn 270 Syrische ex-asielzoekers en illegalen door de IND opgeroepen om zich te presenteren voor een Syrische delegatie die op uitnodiging van minister Verdonk in Nederland verbleef. Doel van dat soort presentaties is om de nationaliteit en identiteit van een vreemdeling vast te stellen, zodat die kan worden uitgezet. Al snel deden verontrustende berichten de ronde over de gang van zaken bij de Syrische delegatie: advocaten en rechtshulpverleners werd toegang geweigerd en zelfs de IND mocht niet bij de gesprekken aanwezig zijn. Bovendien werden de opgeroepen Syriërs naar verluidt geconfronteerd met vragen over hun asielaanvraag, vluchtverhaal en politieke activiteiten - vragen die bij een presentatie helemaal niet gesteld zouden moeten worden. Ook leken de twee leden van de Syrische delegatie niet bepaald van onbesproken gedrag te zijn: mensenrech-tenorganisaties wezen erop dat beiden banden zouden hebben met de Syrische geheime dienst. Eén van hen zou zelfs in het verleden leiding hebben gegeven aan een gevangenis waar werd gemarteld.

De SP en enkele andere fracties stelden vragen over de gang van zaken bij de presentaties. Jan de Wit: "De antwoorden van de minister waren volstrekt ontoereikend. Ze had geen onderzoek laten doen naar de achtergrond van de leden van de delegatie. Ze had klakkeloos geaccepteerd dat de delegatie geen IND'ers en advocaten bij de presentaties wilde hebben, en ze kon dus ook niet zeggen of er ongeoorloofde vragen waren gesteld of niet. Ze gaf toe dat de opgeroepen Syriërs niet was verteld dat ze op vragen over hun asielverleden niet hoefden te antwoorden. Met andere woorden: de minister heeft geen idee wat er bij die presentaties precies is gebeurd en ze lijkt zich er helemaal niet van bewust dat zij daar verantwoordelijkheid over draagt. Ze heeft blijkbaar niets geleerd van het Congo-debat en heeft zeker geen haast gemaakt om de aanbevelingen van de Commissie Havermans uit te voeren."

De Wit vroeg een debat aan, ook omdat hij zich grote zorgen maakt over de toekomst van de Syriërs die nu gepresenteerd zijn. De Wit: "Wij hebben berichten gekregen over een familie van wie de vader en oudste zoon bij terugkeer op het vliegveld van Damascus zijn gearresteerd en verdwenen. De minister zegt dat die mensen niet gedetineerd zijn, maar ze heeft niet uitgezocht waar ze dan wél zijn. Ik wil daar duidelijkheid over, voordat er nieuwe uitzettingen plaats vinden. Bovendien wil ik harde garanties dat de mensen die nu op een ongecontroleerde manier zijn gepresenteerd, in Syrië niets zal overkomen. Als de minister die garanties niet kan geven, dan zal ze deze groep moeten laten blijven."

Het debat, dat vanmiddag werd gehouden, verliep chaotisch. De minister bleek niet duidelijk te kunnen maken welke regels volgens haar gelden bij presentaties. Ook kon ze niet uitleggen waarom ze de opgeroepen Syriërs niet had geïnformeerd over hun rechten en plichten. Omdat de Kamer nog lang niet klaar is met deze zaak, wordt het debat volgende week voortgezet. De Wit: "Ik hoop dat de minister dan eindelijk eens met wat heldere antwoorden komt. En met garanties voor de mensen die door haar onzorgvuldigheid in de problemen kunnen komen."