Socialistische Partij

Groeiend verzet van Fransen tegen sociale afbraak

26-03-2006 * Donderdag, een gewone doordeweekse dag. Tienduizenden jongeren, waarvan de meeste tussen de veertien en de twintig jaar oud, trekken door de straten van Parijs. Witte, bruine en zwarte jongeren, naast alto's, capuchons en bivakmutsen vooral heel veel gewone jongens en meiden uit het beroepsonderwijs en van middelbare scholen en universiteiten. Tweederde van de 84 universiteiten die Frankrijk rijk is, liggen plat. Dag in dag uit gaan de jongeren de straat op om te protesteren. Goed georganiseerd, ingehaakt, met eigen ordediensten die hun `eigen' blokken van honderden jongeren afschermen van politieprovocateurs en relschoppers uit de buitenwijken. Na twee uur langs de kant gestaan te hebben, is het eind van de stoet nog steeds niet in zicht. De demonstranten schreeuwen leuzen tegen het asociale beleid van de regering en roepen op tot een nationale staking. Daarnaast muziek, theater en alle mogelijke andere uitingen van creativiteit en verzet.

---

door Hans van Heijningen, algemeen secretaris van de SP
---

Centraal in de acties van de jongeren staat het verzet tegen de CPE, een nieuw arbeidscontract dat de rechtse regering Villepin in Frankrijk in wil voeren. Dat `wegwerpcontract' (eerste uitbuitingscontract, zoals de jongeren het betitelen) moet het werkgevers twee jaar lang mogelijk maken om jongeren onder de 26 jaar die hun eerste baan hebben zonder opgaaf van redenen te ontslaan. Vandaag zijn er in heel Frankrijk tussen de 220 en 450 duizend jongeren op straat. Minimumschattingen komen - hoe kan het ook anders - van de politie, maximumschattingen van de organisatie van demonstrerende jongeren. Voorlopig hoogtepunt waren de acties van afgelopen zaterdag. In tal van steden gingen in totaal zo'n 1,2 miljoen Fransen de straat op. Beelden die doen denken aan mei '68 hoor ik overal om mij heen van ouderen.

Studentenprotest in Frankrijk

De afgelopen week hebben enkele honderden randgroepjongeren uit de `banlieus', de achterbuurten, zich onder de demonstranten gemengd. Deze jongeren, afkomstig uit buurten waar de werkloosheid soms rond de 40 procent ligt, gebruiken geweld tegen de politie, tegen de demonstranten en tegen winkeliers. De angst bestaat dat het geweld van eind vorig jaar opnieuw oplaait en Frankrijk de komende weken het toneel gaat worden van chaos op ongekende schaal. Linkse organisaties verwijten de regering met vuur te spelen door zich onverzoenlijk op te stellen en te escaleren. Ook de kwaliteitskranten zetten vraagtekens bij de manier waarop de regering de demonstranten tegemoet treedt, bij de geweldadige manier waarop de politie verschillende keren is opgetreden en bij het uitvergroten van het geweld tijdens de demonstraties. `Enkele honderden gewelddadige jongeren zijn voor de media blijkbaar interessanter dan honderdduizenden jongeren die vreedzaam protesteren', concludeert de International Herald Tribune.

Studentenprotest in Frankrijk

Komende dinsdag volgt een nieuwe krachtmeting. De vijf grote vakbonden roepen hun leden op het werk neer te leggen en actie te voeren uit solidariteit met de scholieren en studenten. Om de geplande massamobilisatie niet in de wielen te rijden kondigen trein- en metromachinisten en buschauffeurs hun stakingsactie ruim van tevoren aan in grote advertenties en op affiches. De scholierenacties worden niet alleen door de vqkbonden en linkse politieke partijen gesteund maar ook door de Parijse randgemeenten die door sociaal-democraten en communisten worden bestuurd. Minister-president Villepin, daar zijn ze het over eens, moet zijn omstreden wetsontwerp intrekken voor er verder gepraat kan worden. Uit opiniepeilingen blijkt tweederde van de bevolking de jongerenacties te steunen.

De Franse communistische partij - PCF- had haar 33ste congres niet beter kunnen plannen. De op donderdagmiddag geplande discussies worden afgelast om de demonstrerende jongeren een hart onder de riem te steken. Met kranten, folders, spandoeken en vlaggen trekken de bijna duizend congresgangers naar het centrum van de stad. Omdat het metropersoneel met de acties sympathiseert, is het openbaar vervoer vandaag gratis. De reacties van de jongeren op de steunbetuiging van de PCF zijn wisselend. Een deel van de jongeren is niet geinteresseerd en gooit de pamfletten op de grond, anderen reageren enthousiast en nemen stapels, kranten, pamfletten en stickers mee om die binnen hun eigen blok uit te delen.

Marie-George Buffet
Marie-George Buffet

Marie-George Buffet, de vrouwelijke voorzitter van de PCF, speelt een thuiswedstrijd tijdens het vierdaagse congres waar delegaties van actievoerende jongeren dagelijks op het podium staan. Onder een enorm rood banier steekt zij van wal over de jeugdrebellie: `Onze jongeren komen in opstand omdat zij in tegenstelling tot de regering Villepin over gemeenschapszin beschikken. Zij keren zich tegen de liberale maatschappij waarin iedereen voor zichzelf opkomt en geen boodschap heeft aan het welzijn van zijn buren. Op dit moment dreigen er alleen al in de buitenwijk Seine - Saint Denis 8 duizend families op straat gezet te worden omdat zij de huur niet meer kunnen betalen. Wereldwijd zijn we getuige van grote veranderingsprocessen die met elkaar gemeen hebben dat zij bedreigend zijn en haaks staan op wat er moet gebeuren. Irak, de verspreiding van het HIV-/Aidsvirus, de toenemende armoede en uitsluiting in de wereld ten gevolge van het vrijhandelsbeleid van de WTO, noem maar op. Onze regering voert een fout beleid en is uit op confrontatie, maar wij zijn ervan overtuigd dat het anders en beter kan. Wij moeten ons verzetten tegen het beleid van sociale afbraak, strijden voor werk en fatsoenlijke uitkeringen, we moeten de publieke sector verdedigen. Geprivatiseerde diensten en bedrijven moeten terug in overheidshanden en we moeten het belastingsysteem herzien omdat het onrechtvaardig is. Met het oog op de algemene verkiezingen van volgend jaar moeten de linkse partijen werken aan eenheid en het debat over de toekomst van ons land op gang brengen op al die plaatsen waar dat nog niet gebeurt. Je stem uitbrengen bij de verkiezingen is belangrijk, maar is niet voldoende. Mensen moeten in beweging komen en zichzelf organiseren.

In een ontmoeting met buitenlandse gasten en waarnemers spreekt Buffet met meer nuance over de kansen en bedreigingen van de komende tijd. `Drie maal hebben wij op regeringsniveau beleidsverantwoordelijkheid gedragen en tot mijn spijt moet ik bekennen dat we drie keer de plank mis hebben geslagen. Volgend jaar moet het anders omdat we ons simpelweg geen nieuwe nederlaag kunnen permitteren. Onze opdracht is om al die mannen en vrouwen in Frankrijk die zich dag in dag uit zorgen maken hoe zij de eindjes aan elkaar moeten knopen, te ondersteunen.'

Na afloop maakt de partijvoorzitster met enkele van de 100 buitenlandse aanwezigen een praatje. Wanneer ik aan haar voorgesteld wordt, krijg ik een bedankje voor de overtuigende rol die de SP gespeeld in het Nederlands `nee' tegen de Europese Grondwet. `De Europese Unie probeerde ons land na het `nee' op 29 mei als een paria te isoleren, maar dat is hen niet gelukt. Jullie partij, jullie Nederlanders zijn ons op het juiste moment te hulp geschoten door de grondwet op 1 juni af te stemmen en daar ben ik erg blij mee. Een mooi voorbeeld van internationale solidariteit.'