28-03-2006 18:43
Nieuwsbericht commandant der strijdkrachten: ongewenst gedrag
Zoals velen van u, ben ik geschokt door de berichten in de media over
seksuele intimidatie en aanranding van (vrouwelijke) collegaâs. Zonder
vooruit te willen lopen op het onderzoek naar wat zich precies heeft
afgespeeld, moet mij nu reeds het nodige van het hart. De signalen
kunnen niet worden genegeerd.
In de eerste plaats wil ik de slachtoffers van deze praktijken namens
de organisatie excuses aanbieden. Wij zijn er blijkbaar onvoldoende in
geslaagd om een veilige omgeving te realiseren, waar iedereen bij
Defensie als vanzelfsprekend op mag rekenen. Een veilige omgeving,
waarin men gerespecteerd wordt en rekening houdt met elkaar. Dat we
hierin zijn tekortgeschoten mogen we niet bagatelliseren; dergelijk
gedrag dient te worden uitgebannen. U leest het goed: uitgebannen!
Over het effect van de berichten in de media kan ik kort zijn: die
zijn funest. Ik heb vaker gesproken over het belang van een goed
imago. We moeten er voor waken dat we dingen doen die dit imago
schaden. De incidenten van de laatste tijd zijn in dat opzicht de
ergste die ik kan bedenken. Terwijl wij spreken van een professionele
organisatie en trots zijn op Defensie, ontstaat nu in de samenleving
een beeld van een heel andere organisatie. Een organisatie die
kennelijk niet in staat is een veilige omgeving voor haar werknemers
te creëren, waar leidinggevenden niet ingrijpen en waar men excessen
afdoet met een schouderophalen.
Dat enkelen in onze organisatie zich in dit soort praktijken begeven,
vind ik buitengewoon kwalijk en tegen hen zeg ik: "voor u is in deze
organisatie geen plaats". Los van wat er werkelijk is gebeurd, komen
er vragen bij mij op als: was men niet op de hoogte van die
praktijken? Wisten collegaâs en chefs niet dat anderen zich
geïntimideerd voelden? Het al of niet aangifte doen bij de commandant
door het slachtoffer is daarbij niet relevant. Ik acht het een eerste
verantwoordelijkheid van leidinggevenden om te zorgen voor het wel en
wee van het personeel. Leidinggevenden dienen ervan op de hoogte te
zijn als collegaâs zich niet prettig voelen bij bepaalde
'evenementen'. Commandanten dienen zich ervan te vergewissen of
personeel zich geïntimideerd voelt. Dat hoort bij de eerste
verantwoordelijkheid van een chef. Leiderschap betekent
verantwoordelijkheid nemen voor collegaâs. Chef is geen eretitel, maar
een zware verantwoordelijkheid.
De verontwaardiging over dit alles hebben we in tal van
krantenartikelen kunnen lezen. Het verdrietige is natuurlijk dat 99,9%
van onze Defensieorganisatie zich iedere dag volledig inzet, hard
werkt, zich van alle verantwoordelijkheden bewust is en collegaâs met
respect behandelt. Door deze excessen wordt dit echter volledig
overschaduwd. Tegen u zeg ik: "dit gaan wij uitbannen".
Vaak hoor ik het excuus dat Defensie een afspiegeling is van de
samenleving waar dit soort zaken ook gebeuren. Alsof we ons daar maar
bij moeten neerleggen. Dat is een ernstige vergissing. We zijn
weliswaar een deel van de samenleving, maar toevallig een bijzonder
deel dat verantwoordelijke taken uitvoert. Daarom behandelen wij
elkaar met respect, laten we elkaar in onze waarde, zijn wij solidair
met elkaar en komen we in actie als één van ons het slachtoffer is
van ongewenst gedrag. Als ik dit zo zeg weet ik mij door 99,9% van u
gesteund. Voor diegenen die dit niet onderschrijven zeg ik wederom:
"voor u is in deze organisatie geen plaats".
Ik wil tenslotte nogmaals onderstrepen hoe wij ons binnen Defensie in
een aantal opzichten dienen te gedragen. Aan de 99,9% van onze
organisatie wil ik vragen mij te helpen deze leefregels actief te
handhaven.
* Bij porno gaat het er om dat Defensiemedewerkers daarmee in hun
werkomgeving niet mogen worden geconfronteerd. Dus het mag ook niet
voorkomeFout! De hyperlinkverwijzing is ongeldig.n dat een collega
toevallig een ruimte binnenloopt waar anderen een pornofilm bekijken.
Chefs (leidinggevenden, commandanten) dienen zich ervan te vergewissen
dat dit dus ook niet gebeurt.
* Kazernes, schepen en compounds zijn voor mij per definitie
werkomgeving. Wat iemand in zijn vrije tijd doet, moet hij zelf weten.
Maar het bekijken van porno in groepsverband of in een voor anderen
toegankelijke ruimte is niet toegestaan. Defensieapparatuur (pcâs,
recorders) mag nimmer voor porno worden gebruikt.
* Iedereen heeft het recht op een werk- en leefomgeving, waarin hij
of zij zich op zijn gemak voelt. Iedere vorm van ongewenst gedrag en
overmatig alcoholgebruik dient daarbij te worden vermeden. Iedereen is
hiervoor verantwoordelijk.
* Drugs zijn niet te combineren met ons werk en worden op geen enkele
wijze getolereerd. Iedereen die kennis van heeft van handel of
gebruik, dient dit te melden bij zijn leidinggevende. Door het niet te
melden doet men afbreuk aan de organisatie. De gebruiker wordt
ontslagen.
* Leidinggevenden moeten overtuigd zijn van de noodzaak deze regels
strikt na te (laten) leven. Leidinggevenden die problemen hebben met
de handhaving dienen dit te melden. Zij worden bij de handhaving door
mij ondersteund.
Generaal D.L. Berlijn
Commandant der Strijdkrachten
Ministerie van Defensie