Socialistische Partij

Verdonk en de Syriërs: een trap maak je schoon van bovenaf

28-03-2006 * Vanmiddag debatteerde de Kamer opnieuw met minister Verdonk over de behandeling van Syrische ex-asielzoekers. Door laks optreden van de IND is asielgerelateerde informatie in handen van de Syrische autoriteiten gekomen. De Kamer is hierover door de minister niet volledig geïnformeerd. SP Tweede-Kamerlid Jan de Wit: "Dit is een integrale herhaling van de Congo-zaak. Deze minister heeft haar eigen ambtenaren niet in de hand en daar houd ik haar verantwoordelijk voor."

Jan de Wit Afgelopen februari was een delegatie van de Syrische overheid in Nederland om te praten met uitgeprocedeerde asielzoekers en illegalen die mogelijk uit dat land afkomstig zijn. Het doel van die gesprekken zou het vaststellen van de identiteit en de nationaliteit van die mensen moeten zijn, maar al gauw werd duidelijk dat de Syriërs ook geïnteresseerd waren in de asielaanvragen en de vluchtverhalen van de vreemdelingen die aan hen werden gepresenteerd. Dat de IND-ambtenaren al na enkele gesprekken de deur werd gewezen en advocaten bij de presentaties geweerd werden, had gezien de reputatie van het Syrische regime een veeg teken moeten zijn, maar de IND liet zich netjes wegsturen. Bovendien waren de vreemdelingen vooraf niet geïnformeerd over hun recht om op asielgerelateerde vragen geen antwoord te geven. Jan de Wit: "Nederland heeft deze ex-asielzoekers onvoorbereid blootgesteld aan een delegatie van een zeer dubieuze signatuur. Dat is lijnrecht in strijd met de aanbevelingen van de commissie-Havermans naar aanleiding van het Congo-debat."

Minister Verdonk heeft het wekenlang doen voorkomen alsof zij niet wist wat er precies tussen de Syrische delegatie en de vreemdelingen werd besproken. Naar nu blijkt heeft de IND verslagen gemaakt van de presentaties op basis van de informatie die door de delegatie werd verstrekt. In die verslagen, zo laat de minister weten, wordt melding gemaakt van asielgerelateerde informatie. De Wit: "De minister geeft hiermee toe dat de IND gesprek na gesprek heeft laten gebeuren dat de Syrische delegatie achter gesloten deuren naar asielinformatie zat te vissen. In Syrië is asiel vragen in het buitenland strafbaar. Mensen kunnen hierdoor in enorme problemen komen. De minister had dit kunnen en moeten voorkomen." Bovendien heeft de minister de Kamer verkeerd en onvolledig geïnformeerd. De Wit: "Ze had wél kunnen weten wat er werd besproken en ze had de informatie uit de verslagen veel eerder moeten delen met de Kamer."

De minister liet vanmiddag in het debat weten dat het allemaal de schuld van een paar van haar ambtenaren is, die `politieke sensitiviteit' zouden missen en die haar niet genoeg op de hoogte zouden hebben gehouden. Twee van hen zijn uit hun functie ontheven. De Wit: "Ik ben hoegenaamd niet geïnteresseerd in de politieke gevoeligheid van de ambtenaren van minister Verdonk. Zolang ze hun werk maar doen en ik maar de inlichtingen krijg waar ik om vraag. De minister is verantwoordelijk voor de IND. Ik heb vanmiddag in het debat gezegd: een trap maak je schoon van bovenaf. Ambtenaren ontslaan is niet de oplossing als het klaarblijkelijk aan leiding en sturing door de minister ontbreekt."

Het debat over de Syrische kwestie wordt volgende week voortgezet, als de Kamer een vertrouwelijk overleg heeft met minister Verdonk en minister Bot van Buitenlandse Zaken over de gespreksverslagen en over de zaak van twee Syriërs, die na uitzetting uit Nederland in Damascus zouden zijn gearresteerd. De Wit: "Ook in die zaak zijn mijn zorgen niet weggenomen. Ik kom meer en meer tot de conclusie dat deze minister niet doordrongen is van het gevaar dat mensen door het optreden van de IND kunnen lopen. Ik vind dat buitengewoon ernstig. Wat mij betreft is de vraag of deze minister wel kan blijven zitten volgende week opnieuw aan de orde."