D66
Bijdrage van Fatma Koser Kaya aan het debat d.d. 28 maart 2006
over modernisering van het huurbeleid
Voorzitter,
De lijn van mijn fractie is altijd helder geweest en is hier keer op
keer verwoord: De woningmarkt zit op slot en het is noodzakelijk dat
er nu stappen worden gezet om het slot weer open te breken. Zo krijgen
we weer een gezonde woningmarkt, zonder wachtlijsten voor sociale
huurwoningen voor diegene die dat nodig hebben, en groeimogelijkheden
voor starters en studenten. Bescherming van diegene die het niet breed
hebben is daarbij essentieel, niemand in dit land mag op straat worden
gezet, en er moet een markt komen waarin verhuurders weer kunnen
investeren. De sleutel naar de oplossing van dit probleem is bouwen,
bouwen en nog eens bouwen. Daarna kan tot liberalisering worden
overgegaan. Mijn fractie is blij dat de minister deze lijn nu ook
volgt. Na 2010 zal er geen liberalisatie plaatsvinden als er niet
genoeg is bijgebouwd. D66 is blij dat naar aanleiding van mijn zorg
over de positie van met name ouderen, gehandicapten, mensen met een
focuswoning en mensen met een bescheiden inkomen heeft besloten dat
zij ook na 2010 zullen worden beschermd.
Onrust
Ondanks dit gegeven is er nog veel onrust in Nederland over het beleid
van de minister. Mensen maken zich terecht zorgen over iets wat zo een
centrale rol speelt in hun leven: namelijk een dak boven je hoofd.
Huisvesting is bovendien voor de meeste mensen de grootste kostenpost,
waar ze de rest van hun huishoudboekje omheen bouwen, Daardoor kunnen
juist die mensen die het al niet zo breed hebben, plotselinge
stijgingen van huur niet flexibel opvangen. De overheid moet dus
betrouwbaar en voorspelbaar opereren.
Draagvlak
Voorzitter,
Om de veranderingen op de woningmarkt op een goede manier te laten
verlopen is het dus essentieel dat er draagvlak wordt gecreëerd voor
beleid. Deze minister is daarom de wijken in gegaan om met huurders te
praten. Zij heeft het ook lastig gehad, omdat ze ook veel kritiek naar
haar hoofd heeft gekregen. Het is niet altijd terecht geweest, maar
het is haar taak om die onrust over haar beleid weg te nemen. D66
vindt dat de minister samen met haar ministerie er nog veel harder aan
moet trekken om de communicatie naar mensen toe en het vertrouwen van
mensen te verbeteren. Het argument uit de brief van de minister, dat
wanneer het beleid nog niet door de kamer is en daarom over dit beleid
gecommuniceerd kan worden vind ik niet terecht.
Zo legt de minister de bal bij de kamer, terwijl zij als gezicht van
de regering juist de taak heeft om ook het publieke debat aan te gaan.
Mensen zijn niet onzeker omdat de kamer geen beslissing heeft genomen,
mensen zijn onzeker omdat de minister geen duidelijk verhaal heeft
laten horen. In haar brief geeft de minister aan een
informatieoffensief te hebben klaarliggen. Dat lijkt me een goed idee,
maar kunt u dit nog duidelijker toelichten?
Maatwerk en Segregatie
Mijn fractie heeft in het vorige overleg een groot punt gemaakt van de
mogelijkheid om maatwerk per gemeente te bieden. Het is gebleken dat
voor sommige gemeentes de verschillende percentages van de huurmarkt
niet zullen uitvallen zoals we hebben afgesproken, doordat in
populaire centra kleine woningen een relatief hoge WOZ waarde hebben
of doordat in randgemeentes alleen dure nieuwbouw wordt gebouwd.
Daarom heeft D66 voorgesteld om te bekijken hoe gemeentes zelf de
mogelijkheid kunnen krijgen om binnen hun gemeentegrenzen de juiste
percentages huurmarkt te krijgen, zodat ook starters en studenten een
eerlijke kans maken om te beginnen en groeien op de woningmarkt. Graag
ook hierop een reactie van de minister.
Bovendien moet daarbij in gedachte worden gehouden dat ook binnen de
gemeentegrenzen er geen gesegregeerde wijken mogen ontstaan, waarbij
de rijken in de ene wijk wonen en de armen in de andere wijk. Of, om
met de realiteit van de grote steden te spreken, segregatie van mensen
met verschillende culturele achtergronden. Ik kom zodadelijk hier nog
op terug.
In haar brief aan de kamer geeft de minister ook aan dat zij maatwerk
wil. Ze ziet dat uitzonderingen nodig zijn voor een aantal gemeenten.
Maar D66 heeft ook oog voor juist die gemeenten die zo groot zijn, dat
een wijk al meer dan 80.000 inwoners betreft (Amsterdam Oud Zuid waar
bijvoorbeeld de Pijp in ligt) Naar landelijke gemiddelden is dit een
middelgrote stad en ik ben er niet gerust op dat die differentiatie
door de gemeenten (ook binnen de wijken) gewaarborgd kan worden. Ik
zou deze gemeentes graag willen steunen en heb daarom net als vorige
keer een motie klaar liggen om gemeentes de instrumenten te bieden om
de juiste differentiatie van hun huurmarkt te bewerkstelligen.
Wat betreft de segregatie ben ik blij dat de minister mijn mening
deelt dat het een slechte zaak is dat mensen met verschillende
inkomens elkaar niet meer zouden tegen komen. De huidige situatie laat
zien dat er sprake is van segregatie en bij ongewijzigd beleid dat ook
niet zal veranderen.
Door de krapte van de woningmarkt is weinig mobiliteit mogelijk
waardoor wijken reeds in grote getale gesegregeerd zijn en zullen
blijven als we er nu niets aan doen. Dit is niet alleen een gevaar in
nieuw te bouwen wijken, waar de minister toezegt dit te gaan
voorkomen. Maar juist ook in de bestaande wijken waar nieuwbouw
beperkt mogelijk is is dit een gevaar. Daar vallen woningen, door
beslissingen van decennia geleden, allemaal in het zelfde segment.
Deze blijven dus ook bij de modernisering van het huurbeleid
gesegregeerde wijken vormen. Om er voor te zorgen dat in de toekomst
in gemeenten en wijken een gedifferentieerd woningbeleid wordt gevoerd
blijf ik ook nu vasthouden aan mijn motie om segregatie tegen te gaan
en te voorkomen.
Motie Giskes
Voorzitter,
Hedenochtend hebben we een advies ontvangen van de Raad van
Economische Adviseurs. De probleemanalyse liegt er niet om. Deze
analyse zoals geschetst in dit advies deelt de minister. Maar als het
om de oplossing gaat is de harmonisering van de huren, slechts een
deel van de oplossing. Over het advies van de REA en de woningvisie
van dit kabinet die wij in mei zullen ontvangen komen we nog te
spreken. Want dan krijgen we de uitwerking van de motie Giskes met een
volledige visie van overheidsbemoeienis in de woningmarkt waar D66
steeds om heeft gevraagd. Ik heb echter toch nog een vraag? De
bouwproductie per hoofd van de bevolking bevindt zich blijkens de
visie van de REA op een naoorlogse dieptepunt. De liberalisering staat
of valt met voldoende nieuw te bouwen huizen. Kan de minister nogmaals
bekrachtigen dat in 2010 het tekort is teruggebracht naar 1,5% en
uitleggen hoe zij dit zal bewerkstelligen.
Maar de bouwproductie per hoofd van de bevolking bevindt zich op een
naoorlogse dieptepunt. Echter, de liberalisering staat of valt met
voldoende nieuw te bouwen huizen. Kan de minister toezeggen dat in
2010 ook het tekort is teruggebracht naar 1,5%.
28-3-2006 16:00