Raad van State
agenda.agenda_details agenda.agenda_details
Lunchpauzeconcert
Al vijftien jaar organiseert de Raad van State op de tweede en vierde
woensdag van de maand gratis lunchpauze-concerten voor het publiek van
Den Haag en omstreken. De lunchpauze-concerten beginnen om 12.45 uur
precies en eindigen om 13.15 uur.
Ingang Gotische zaal: Paleisstraat 1 (tegenover Paleis Noordeinde). De
toegang is gratis.
De concerten staan onder leiding van de organist bij de Raad van
State, dr. Gert Oost. Uitvoerenden zijn behalve Oost, jonge
organisten, leerlingen van verschillende conservatoria in Nederland.
Gert Oost(orgel)
Programma Lunchpauzeconcert
Werken uit verschillende perioden van het leven van:
Johann Sebastian Bach (1685-1750)
- Concerto in G naar Hertog Johann Ernst von Sachsen Weimar BWV 592
(ontstaan tussen 1708 en 1717)
Allegro
Grave
Presto
- Orgelkoraal uit Dritter Teil der Clavier-Übung
Wir glauben all in einem Gott BWV 681 (1739)
- Pastorale in F BWV 590 (1703)
Pastorale
Musette
Air
Gigue
- Orgelkoraal uit Dritter Teil der Clavier-Übung
Allein Gott in der Hoh sei Ehr BWV 675 (1739)
- Toccata und Fuge d moll BWV 565 (1709 of eerder)
Toelichting:
Het derde programma in de serie Bach op Leeftijd bestaat uit werken
die in de verschillende perioden van zijn leven ontstonden. Het eerste
werk toont Bach als bewerker van andermans orkestcomposities tot een
speels orgelwerk. De Italiaanse luchthartige stijl van Bachs broodheer
maakt van het Bätz orgel een vrolijk, lichtvoetig instrument. Een
scherp contrast daarmee is het uiterst cryptische orgelkoraal Wir
glauben all uit de verzameling kleine koralen van Bachs Grote
Orgelmis. Deze naam wordt meestal gegeven aan de grote orgelkoralen
van Bachs Dritter teil der Clavier-Übung. Het verzamelwerk geeft van
Luthers Missa-koralen steeds een grote bewerking voor twee manualen en
pedaal en een klein die op een klein éénklavier-orgel gespeeld kan
worden. Zelfs wie het lied kent zal het nauwelijks in deze bewerking
kunnen terugvinden. De daarna volgende Pastorale zou de enige reeks
dansen zijn die Bach voor orgel schreef. Het gaat om een heel vroeg
werk waar veel vraagtekens bij staan. Is het wel (in zijn geheel) van
Bach? Is het wel één geheel? Is het wel voor orgel? Zelfs de titels
van de vervolgdelen zijn niet door hem aangegeven; de suggesties
daarvoor nam ik over van mijn leraar, de grote Bachkenner Anthon van
der Horst. De doedelzak, het herders instrument bij uitstek, wordt
geïmiteerd door de lange pedaalnoten in het eerste deel en de
toonherhalingen in de Musette (het Franse woord voor doedelzak). De
bewerking van Allein Gott in der Hoh sei Ehr zou een plaats in beide
koraalcycli van de Orgelmis kunnen hebben. De technisch volmaakte
triovorm toont ons Bach op zn allergrootst.
We sluiten de miniserie van Bachwerken af met Bachs meest populaire
compositie: de beroemde Toccata en Fuga in d, een betrekkelijk vroeg
werk waarin Bach zijn wilde haren nog niet kwijt is. Veel elementen
keek hij af van Buxtehude, zijn grote Noord-Duitse voorganger, o.a. de
recitatiefgedeelten in het begin van de Toccata en het eind van de
fuga, evenals de voorliefde voor echopassages, die wellicht nog hun
oorsprong hebben bij de Amsterdamse Organistenmaker Jan Pieterszoon
Sweelinck. Zijn echofantasieën werden via zijn Duitse leerlingen
geëxporteerd naar het land van Bach.
Zoals ook weer uit dit programma blijkt zijn er nog veel raadsels rond
Bachs werk (dateringen, opdrachten en functie) nog niet opgelost. Het
grootste raadsel blijft altijd zijn genialiteit, tot op de dag van
vandaag onovertroffen.
NB:
Het seizoen 2005/2006 loopt al weer naar zijn einde. Op 28 juni sluit
Gert Oost het seizoen af met een programma dat door u, het publiek
vastgesteld mag worden. Als u verzoeknummers heeft, geeft u ze dan aan
Gert op, na het concert of per e-mail: gert.oost@hetnet.nl
Datum: woensdag 24 mei 2006