Ministerie van Buitenlandse Zaken

Graag bied ik u hierbij, mede namens de Minister voor Financiën, de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door het lid Van Bommel over verwaarlozing van malaria. Deze vragen werden ingezonden op 28 april 2006 met kenmerk 2050612470.

De Minister voor Ontwikkelingssamenwerking,

A.M.A. van Ardenne-van der Hoeven
Antwoorden van mevrouw Van Ardenne-Van der Hoeven, minister voor Ontwikkelingssamenwerking, mede namens de heer Zalm, minister van Financiën, op vragen van het lid Van Bommel (SP) over verwaarlozing van malaria.

Vraag 1
Wat is uw reactie op het bericht: "Wereldbank verwaarloost de malaria"?

Antwoord

Malaria is een belangrijk armoedeprobleem, vooral in Afrika. Als belangrijke contribuant van de Wereldbank draagt ook Nederland verantwoordelijkheid om erop toe te zien dat de Wereldbank haar comparatieve meerwaarde, met name op het gebied van kennis, optimaal inzet voor de bestrijding van malaria.

Vraag 2
Wat is uw reactie op de beschuldigingen van de dertien auteurs van het opiniestuk in The Lancet dat de Wereldbank onjuiste cijfers publiceert, er bij de bank steeds minder mankracht beschikbaar is en dat de instelling de verkeerde medicijnen financiert? Kloppen deze gegevens met uw bevindingen? Zo neen, waarom niet?

Antwoord
In reactie op de opmerkingen in The Lancet over het gebruik van onjuiste cijfers geeft de Wereldbank aan dat in 2007 een geheel bijgewerkt databestand zal functioneren dat gedetailleerd inzicht zal verschaffen in activiteiten en uitgaven van de Wereldbank op het gebied van malaria en welke impact deze programma's hebben. Betrouwbare cijfers zijn van belang om te kunnen bepalen wat de impact is van de internationale inspanningen op het gebied van malariabestrijding en wat de voortgang met het behalen van milleniumontwikkelingsdoel met betrekking tot malaria en aids (MDG 6). Nederland zal nauwgezet volgen welke vorderingen de Wereldbank op dit gebied maakt. Ik deel de zorg over de huidige beschikbare menskracht, maar beschouw het nieuwe "Malaria Boosterprogramma" van de Wereldbank als een signaal van hernieuwde aandacht voor malaria de Wereldbank en verwacht dat die ook tot meer menskracht zal leiden. India wordt als voorbeeld aangehaald in de discussie over het gebruik van verkeerde medicijnen. De situatie ten aanzien van malaria in India wordt echter gekenmerkt door grote verschillen, zowel in het soort parasiet dat malaria veroorzaakt als in resistentiepatronen. De prijs van de nieuwe geneesmiddelen tegen malaria is heel hoog en de overheid moet op basis van een zorgvuldige kosten/baten afweging besluiten welk middel waar wordt gebruikt. Ik vind dat landen hun eigen geneesmiddelenbeleid en -keuze moeten kunnen maken afhankelijk van de lokale behoefte, verschillen in resistentiepatronen en de mogelijkheden. De technische richtlijnen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zijn daarvoor het uitgangspunt.

Vraag 3
Deelt u de suggestie van de auteurs van het opiniestuk in The Lancet dat de Wereldbank zijn coördinerende taken op het gebied van malariabestrijding moet opgeven en in plaats daarvan organisaties moet financieren die in de bestrijding van tropische ziektes gespecialiseerd zijn zoals het Global Fund en de Wereldgezondheidsorganisatie? Zo neen, waarom niet? Zo ja, gaat u hiervoor pleiten en op welke wijze?

Antwoord
Op het gebied van malaria zijn inmiddels vele actoren actief. Dat is op zich een heuglijk feit, maar daardoor is het ook des te noodzakelijker om op basis van specifieke meerwaarde van elke speler tot een goede rolverdeling te komen. De WHO heeft een belangrijke technische rol en het Global Fund is nu al de grootste financier van malariaprogramma's. Voor de Wereldbank zie ik onder meer een coördinerende rol op financieel terrein, zoals het ontwikkelen van innovatieve financieringsmechanismen voor bijvoorbeeld subsidiëring van nieuwe malaria geneesmiddelen. Ik zal dat in het reguliere beleidsoverleg tussen de Wereldbank en Nederland naar voren brengen.

Vraag 4
Is het waar dat de Wereldbank in de afgelopen vijf jaar minstens honderdvijftig miljoen dollar minder aan malaria heeft uitgegeven dan beloofd? Zo neen, kunt u dit onderbouwen?

Antwoord
Evenals het Nederlandse ontwikkelingsbeleid, kenmerkt het beleid van de Wereldbank zich door toenemende financiering op sectoraal en macroniveau. Dat heeft wel als gevolg dat men niet meer specifiek kan aangeven hoeveel precies naar de bestrijding van malaria is gegaan. Het goed functioneren van het gezondheidssysteem is echter van cruciaal belang voor effectieve malariabestrijding, en naar mijn mening ligt de meerwaarde van de Wereldbank ook meer op deze terreinen. Een verschuiving in de financiering door de Wereldbank van specifieke malariaprogramma's naar brede ondersteuning van gezondheidssystemen, zou wat mij betreft dan ook een positieve ontwikkeling zijn en dit betekent niet per se minder aandacht voor malaria. Met het "Malaria Boosterprogramma" laat de Wereldbank daar geen twijfel over bestaan.

Vraag 5
Wat vindt u van het feit dat de bank niet weet hoeveel geld er in de malariabestrijding omgaat? Vindt u dit logisch in verband met het behalen van millenniumdoelstelling 6? Zo ja, waarom? Zo neen, wat gaat u hieraan doen?

Antwoord
Zie ook mijn antwoord op vraag 4. Het is ondertussen wel duidelijk dat meer fondsen nodig zijn om millenniumdoelstelling 6 te halen. Ik zal dan ook andere donoren krachtig blijven aanspreken op de internationale afspraak om 0,7 procent van hun bruto nationaal product beschikbaar te stellen voor ontwikkelingssamenwerking.


---- --