Openbaar Ministerie

Veroordelingen in strafzaak rond steigerongeval Amercentrale

Breda, 24 mei 2006

De rechtbank in Breda heeft vandaag in de strafzaak rond het steigerongeval in de Amercentrale van Essent te Geertruidenberg aan de ontwerper van de steiger 1 jaar gevangenisstraf opgelegd. Zijn werkgever, het Belgische steigerbouwbedrijf Albuko, kreeg een geldboete van 450.000 Euro. Twee andere bij het ongeval betrokken bedrijven, Hertel en CMI, kregen geldboetes van respectievelijk 300.000 en 100.000 Euro. Allen zijn veroordeeld voor dood en zwaar lichamelijk letsel door schuld.

Op 28 september 2003 is in de vroege ochtend tijdens gritstraalwerkzaamheden een grote industriële steiger in een ketel van de elektriciteitscentrale ingestort. Vijf op de steiger werkzame mensen vonden hierbij de dood, drie mensen raakten gewond.

De rechtbank is op grond van het onderzoek ter terechtzitting, waarmee 15 zittingsdagen zijn gemoeid waarop onder meer tal van getuigen en deskundigen zijn gehoord, tot de conclusie gekomen dat de steiger is ingestort als gevolg van het ontbreken van voldoende schoren of diagonalen in met name de basis van de steiger. Door het ontbreken van deze schoren is de steiger instabiel geworden en bezweken. Dat deze schoren ontbraken is het gevolg van gebreken aan het ontwerp van de steiger. De ontwerptekening van de steiger was onvolledig, zo was de zijde met de ontbrekende schoren niet getekend. Voorts waren de volgens de technische normering ( NEN 6700 serie) vereiste berekeningen niet gemaakt. De wel gemaakte berekening was onvolledig en op onderdelen onjuist.

bevindingen TNO
De rechtbank volgt hiermee de bevindingen van het onderzoeksinstituut TNO dat in opdracht van de arbeidsinspectie het technisch onderzoek naar de oorzaak van het instorten van de steiger heeft onderzocht. De rechtbank is van oordeel dat TNO de steiger zoals deze is ingestort voldoende betrouwbaar heeft kunnen reconstrueren. De berekeningswijze van de stabiliteit van de steiger door TNO wordt door de rechtbank eveneens gevolgd, hetgeen de rechtbank tot de conclusie brengt dat de steiger door het volledig ontbreken van schoren in de noord zuid richting in de basis van de steiger instabiel is geworden en is bezweken. De conclusie van de Belgische deskundige Dr. Willems, die de oorzaak van het instorten van de steiger ziet gelegen in de werking van de wand van de ketel waarop de steiger steunde, wordt door de rechtbank niet gevolgd. De berekeningswijze van deze deskundige kan niet voldoende gecontroleerd worden door de rechtbank. Verder is de rechtbank van oordeel dat verdachten ook verantwoordelijk waren voor de werking van de trogwand als die van invloed was geweest op het instorten van de steiger. Een steigerbouwer zal er voor moeten zorgdragen dat de ondergrond voldoende draagvermogen heeft. De rechtbank ziet evenmin een te hoge gritbelasting als oorzaak. Ook heeft de rechtbank nog overwogen dat de oorzaak van het instorten niet gelegen is in zaken die in 2003 niet bekend hadden kunnen en moeten zijn.

ontwerper
De ontwerper van de steiger, hoofd van de ontwerpafdeling van Albuko, heeft onvolledige tekeningen en berekeningen gemaakt van de steiger. Een stabiliteitsberekening volgens de NEN is niet gemaakt. In de berekeningen die er wel waren worden door de fabrikant opgegeven maximale belastingen van steigeronderdelen overschreden. De ontwerper is nog aanwezig geweest bij de steiger toen er sprake was van doorgebogen spindelpijpen daar waar de steiger steunde op de wand, onder in de ketel. Ondanks dat hij de doorbuiging vreemd vond is hij niet opnieuw gaan rekenen. Gelet op de bekende risicoâs bij instorten van deze grote steiger was naar het oordeel van de rechtbank sprake van roekeloos handelen. De rechtbank acht bewezen dat de ontwerper zich schuldig heeft gemaakt aan het hetgeen hem is tenlastegelegd, onder andere, medeplegen van dood door schuld in de uitoefening van zijn beroep, meermalen gepleegd. De rechtbank betreurt het dat de ontwerper niet op de zitting is verschenen om zich te verantwoorden. Aan hem wordt een gevangenisstraf van 1 jaar opgelegd, dit conform de eis. De rechtbank heeft hierbij rekening gehouden met de huidige persoonlijke omstandigheden van de verdachte.

Albuko
Als werkgever van de ontwerper treffen Albuko N.V. dezelfde verwijten. Ook zijn er tijdens de bouw nog gebreken ontstaan en is er afgeweken van de tekening zonder herberekening. Tenslotte was de oplevering van de steiger van onvoldoende kwaliteits â en veiligheidsnormen voorzien. Naast dood door schuld, meermalen gepleegd acht de rechtbank overtreding van de Arbeidsomstandighedenwet en de Arbeidstijdenwet bewezen. De rechtbank meent dat Albuko weinig inzicht heeft gegeven in de gang van zaken in het bedrijf ten tijde van het ongeval en in hetgeen binnen het bedrijf daarna is veranderd. De rechtbank legt voor het eveneens roekeloos handelen van Albuko naast een geldboete conform de eis van 450.000 Euro in verband met het steigerongeval, geldboetes op van in totaal 6.820 Euro voor de overige overtredingen.

Hertel
Hertel B.V., het zusterbedrijf van Albuko dat het ontwerp en de bouw van de steiger heeft aangenomen en weer uitbesteed aan Albuko, heeft volgens de rechtbank zodanig met Albuko samengewerkt dat zij als medepleger samen met de ontwerper en Albuko voor het ontwerp, de bouw en de oplevering van de steiger verantwoordelijk is. Hertel treffen dan ook dezelfde verwijten als Albuko. Daarnaast zijn een overtreding van de wet arbeid vreemdelingen en overtredingen van de arbeidstijdenwet bewezen verklaard. De rol van Hertel bij het ontwerp en de bouw van de steiger was wel geringer, daarnaast heeft Hertel de rechtbank er van overtuigd dat zij na het ongeval interne procedures heeft verbeterd en veel belang hecht aan veilig werken. De rechtbank legt voor hoogst onvoorzichtig, nalatig en ondeskundig handelen en geldboete van 300.000 Euro in verband met het steigerongeval op. Voor de overige overtredingen wordt 16.300 Euro opgelegd. De officier van justitie had 450.000 Euro gevorderd.

CMI
CMI Energy Services B.V. had zich ten opzichte van Essent als hoofdaannemer verplicht de onderhoudswerkzaamheden uit te voeren en deze te coördineren. De rechtbank ziet CMI niet samen met Albuko en Hertel als de ontwerper en bouwer van de steiger, zij heeft werkzaamheden die zij zelf niet pleegt te verrichten uitbesteed aan een gespecialiseerd bedrijf. Wel had zij als professioneel gebruiker van steigers en gelet op haar taken op het gebied van de veiligheid van het project het ontwerp op volledigheid moeten controleren en de steiger bij oplevering beter moeten inspecteren. Ook was in de VGM-plannen (Veiligheid, Gezondheid en Milieu) waarvoor CMI verantwoordelijk is ten onrechte het risico van het instorten van de steiger niet opgenomen. Ook CMI heeft van het ongeval geleerd. In verband met in aanzienlijke mate onvoorzichtig, nalatig en ondeskundig handelen wordt CMI veroordeeld tot een geldboete van 100.000 Euro.

Bron: Rechtspraak.nl