Rechten werknemers buitenspel in de sportkledingindustrie
Oxfam novib
http://www.novib.nl/
Rechten werknemers buitenspel in de sportkledingindustrie
Schoenen Arjen Robben kosten $350, werknemers krijgen 39 eurocent
Den Haag, 24 mei 2006 - De sportkledingbranche zal binnenkort haar waren presenteren op
het Wereldkampioenschap voetbal in Duitsland. Oxfam Novib presenteert nu een rapport
waaruit blijkt dat werknemers in deze industrie te maken krijgen met ontslag of
intimidatie als ze een vakbond proberen op te richten.
Werknemers die schoenen en kleding maken voor internationale sportmerken, zijn ontslagen
of werden bedreigd toen ze wilden lobbyen voor een beter loon en betere
werkomstandigheden door een vakbond op te richten. Dat staat in het rapport, Offside!
Labour Rights and Sportswear Production in Asia, dat Oxfam Novib vandaag presenteert. Het
rapport stelt dat geen van de grote sportmerken genoeg doet om dit probleem op te lossen.
De sportkledingindustrie is een belangrijke bron van banen in Azië. Het gros van de
Aziatische werknemers in deze industrie bestaat uit vrouwen uit arme gemeenschappen, die
veelal kinderen en families onderhouden.
In 2004 heeft de Fair Play Alliance met Oxfam Novib, de Schone Klerencampagne en de
Internationale vakbonden de industrie uitgedaagd de arbeidsomstandigheden te verbeteren,
maar helaas is er weinig verbeterd. Het recht om vakbonden op te richten is cruciaal om
grote veranderingen op de werkvloer te bereiken, maar veel sportmerken willen daar niet
aan, aldus Adrie Papma, directeur van de Handelscampagne van Oxfam Novib.
Oxfam Novib volgde 12 sportmerken een aantal jaar en kwam tot de conclusie dat FILA, een
grote Amerikaanse tennissponsor, onder meer verzuimd had om ernstig misbruik bij zijn
leverancier aan de kaak te stellen. Zo sloot plotseling en zonder waarschuwing vooraf een
Indonesische FILA-sportschoenenfabrikant met een zeer slechte staat van dienst zijn
deuren. Een jaar later had niemand van de 3500 ontslagen werknemers enige compensatie of
ontslagpremie ontvangen. FILA weigert inzicht te geven in haar rol in de sluiting of
verantwoordelijkheid te nemen voor de werknemers.
Papma: Sportmerken als FILA blijven wegkomen met dit soort gedrag zolang werknemers niet
vrij kunnen onderhandelen over een beter loon en dito werkomstandigheden. Waar
professionele voetballers zijn vertegenwoordigd door hun spelersverenigingen moeten
werknemers in de sportkledingindustrie ook het recht hebben zich te verenigen in
vakbonden.
Oxfam Novib is van mening dat Reebok het meest heeft gedaan om de rechten van werknemers
in de sportkledingindustrie te steunen. Andere grote merken als Nike, Adidas, Puma en
Asics voerden enige verbeteringen door. Toch blijft de stand van zaken in de bedrijfstak
als geheel vrij mager. Zo ontsloeg recentelijk de Indonesische Panarub-fabriek, een
leverancier van Adidas, 33 werknemers die lid waren van een vakbond, toen ze deelnamen
aan een legale staking om te vragen om loonsverhoging ter compensatie van de stijging van
de kosten voor hun levensonderhoud. Werknemers van de fabriek verdienen gemiddeld 39
eurocent per uur. Zij produceren de Adidas +F50.6 Tunit-schoenen waar onder meer Arjen
Robben reclame voor maakt in de aanloop naar het Wereldkampioenschap. Schoenen die
gemiddeld $350 kosten. In deze fabriek worden ook de Predator Pulse-schoenen gemaakt,
waar David Beckham, Zinedine Zidane en Kaka reclame voor maken. Adidas weigert nog steeds
om de werknemers te helpen hun baan terug te krijgen.
Het ontslag van de werknemers zou een verontrustend signaal naar de sportmerken moeten
zijn; het is tenslotte niet acceptabel om werknemers te discrimineren die lid zijn van
een vakbond. In het verleden heeft Adidas moed getoond om dit soort praktijken aan de
kaak te stellen. Dat zou het bedrijf nu ook moeten doen door de werknemers te helpen hun
baan weer terug te krijgen. Zowel consumenten als werknemers mogen verwachten dat
wereldwijde merken de werknemers die hun producten maken niet uitbuiten, aldus Papma.
Oxfam Novib is het Nederlandse lid van Oxfam International, een samenwerkingsverband van
twaalf onafhankelijke ontwikkelingsorganisaties. Het gezamenlijk ideaal: een
rechtvaardige wereld zonder armoede.
Noot voor de redactie,