6 jul 2006
Onderdeel: Wageningen UR
Was voedselvergiftiging door Salmonella enterica serovar Typhimurium
DT 104 in de vroege jaren negentig nog een zeldzaamheid, inmiddels is
vijftien procent van de salmonellavergiftigingen het werk van deze
âemerging pathogenâ. En hoewel onderzoekers opgelucht rapporteerden
dat de nieuwe variant over zijn hoogtepunt heen was, zet de opmars van
het organisme volgens de meest recente cijfers toch weer door.
De salmonellavariant komt sinds de jaren negentig veel voor op
boerderijen en is daarna opgedoken bij mensen. âHet gevaar van de DT
104 is dat hij is opgewassen tegen vijf antibioticaâ, zegt prof.
Marcel Zwietering, hoogleraar Levensmiddelenmicrobiologie aan
Wageningen Universiteit. âBen je geïnfecteerd door dit organisme, en
de infectie zet goed door, dan hebben artsen grote moeite om hem te
bestrijden. Daarom is er behoefte aan meer kennis over de DT 104.â
Binnen het NWO-programma Verantwoorde Voeding werken Zwieterings
leerstoelgroep, onderzoeksinstituut Rikilt en RIVM samen in een
project rondom de nieuwe ziekteverwekker. De op Rikilt gestationeerde
aio ir. Armand Hermans, die in het najaar van 2006 hoopt te
promoveren, publiceerde deze maand in Microbiology een studie naar de
genetische verschillen tussen de DT 104 en klassieke salmonellaâs.
Behalve de stukjes genetisch materiaal die resistent tegen antibiotica
maken, heeft de nieuwe salmonella afwijkingen in het stukje genoom dat
codeert voor de synthese van versuikerde vetten voor de membraan. Het
is misschien een aanknopingspunt voor een toekomstige genetische test
die snel en eenvoudig het onderscheid tussen de oude salmonella en de
agressiever variant kan maken.
Binnen hetzelfde project bestudeert aio drs. Petra Berk op het RIVM de
resistentie tegen zuur en de infectiviteit van sommige van de nieuwe
salmonellaâs. âVooral de varianten die resistent zijn tegen zuur maken
mensen ziekâ, zegt Zwietering. âDat is logisch, want die varianten
overleven beter in het zure milieu van de maag. Daardoor is de kans
groter dat ze in de darmen terecht komen, en van daaruit het lichaam
binnendringen.â
Vooral ouderen zijn kwetsbaar voor Salmonella enterica serovar
Typhimurium DT 104, zegt Zwietering. Ouderen maken minder maagzuur
aan. Maagzuurtabletten verhogen het risico op besmetting eveneens.
Een oplossing voor het probleem heeft Zwietering nog niet voor handen.
âWe zien voorlopig nog niet wat de voedingsindustrie zou kunnen
bijdragen om producten veiliger te maken. Voor verse vleesproducten
zoals kip moeten we de oplossing waarschijnlijk zoeken in een
verbeterde hygiëne op boerderijen en in de keuken van de consument.â
Willem Koert
Bovenstaand bericht is geproduceerd door de redactie van Wb, het
weekblad voor Wageningen UR. Het wordt u aangeboden door de afdeling
Corporate Communicatie. Meer informatie bij Pers- en
wetenschapsvoorlichting van Wageningen UR, e-mail:
pers.communicatie@wur of bij de Redactie van Wb, e-mail:
wb@cereales.nl. Zie meer nieuws en archief op http://www.wb-online.nl.
Wageningen Universiteit