Gemeente Ambt Montfort


Koolzaad: nieuwe kansen voor landbouw én klimaat

De veranderingen in het klimaat staan al jarenlang hoog op de agenda van de wereldpolitiek. In het Verdrag van Kyoto (februari 2005) spraken 140 landen af de uitstoot van broeikasgassen terug te dringen. Onder het mom van een beter milieu begint bij jezelf heeft de gemeente Ambt Montfort zich de (mede)verantwoordelijkheid aangetrokken en is begin vorig jaar gestart met de uitvoer van het klimaatbeleid. Leidraad daarbij is een maximale duurzame ontwikkeling te bereiken binnen de bestaande middelen, aldus verantwoordelijk wethouder H. van der Linden. Zo stimuleren we bijvoorbeeld bedrijven en inwoners energiebesparende investeringen te doen, waardoor wordt het milieu uiteindelijk minder wordt belast. Er wordt echter wel steeds bekeken of de investeringen binnen een redelijke terugverdientijd rendement opleveren. Maar niet alleen directe maatregelen, ook indirecte investeringen om de milieubelasting omlaag te halen worden toegejuicht. Het telen van koolzaad is zon vorm van een indirecte investering.

Fotobijschriften:
De heren Coenen samen met wethouder van der Linden, initiatiefnemer van de koolzaadteelt in Ambt Montfort, voor het uitgestrekte veld met koolzaad.

Koolzaad wordt verwerkt tot koolzaadolie en kan vervolgens puur of als toevoeging worden gebruikt als duurzame brandstof in allerlei dieselmotoren. In Duitsland en Frankrijk is deze vorm van brandstof al heel populair en wordt de plantaardige olie toegevoegd aan de bestaande diesel en ontstaat de zogenaamde biodiesel. Koolzaadolie is zo populair omdat de uitstoot van milieuvervuilende stoffen fors lager is dan de reguliere diesel. Bovendien leidt het bij morsen of lekken niet tot (bodem)verontreiniging omdat het plantaardig is. Een ander voordeel is dat koolzaadolie goedkoper is dan normale diesel. En dan hebben we het nog niet gehad over de enorme verfraaiing van het landschap die de grote velden gele koolzaadbloemen opleveren.

De gemeente Ambt Montfort stimuleert de teelt van koolzaad door te eisen dat 7 van de 30 hectare die de gemeente jaarlijks verpacht, met koolzaad moet worden ingezaaid. Vader en zoon Coenen runnen een agrarisch bedrijf gelegen aan de Vlootveestraat te Montfort. Beide heren zagen naar aanleiding van het voorbeeld van de gemeente kansen in de koolzaadteelt en namen afgelopen zomer uit eigen initiatief de proef op de som. Een succesvol experiment zo blijkt nu. Uitkijkend over de ruim 3 hectare vol koolzaad zegt Ronald Coenen: We hadden nooit gedacht dat we met zo weinig inspanning zon oogst konden bereiken. De heren Coenen hebben gekozen om winterkoolzaad te telen, omdat dit prima uitkwam met hun bouwplan. Het koolzaad kon meteen na de graanoogst worden ingezaaid, waardoor het land optimaal wordt gebruikt. Het grote voordeel van koolzaad, zo vertellen vader en zoon enthousiast, is dat het nauwelijks werk kost om te verbouwen. Het zaaigoed mag maar dun worden ingezaaid, zodat er maar weinig nodig is om een heel veld vol te krijgen. De plantjes komen al heel snel daarna op en staan kort op elkaar waardoor onkruid geen kans krijgt. Er hoeft dus ook niet of nauwelijks gespoten te worden, en dat is ook milieuwinst. Bovendien is de bemesting voordelig. In het najaar is de afname van mest nihil, waardoor al snel een overschot ontstaat. Maar doordat het winterzaad juist in het najaar wordt gezaaid, kan hier een deel van de overtollige mest worden uitgereden.

Getuige de diep doorgebogen halmen die vol zitten met op sperziebonen lijkende vruchten is hun proef geslaagd. Het is nog even afwachten wat de exacte opbrengst zal zijn, maar daar maken de beide heren zich niet druk om. Koolzaad is een gewas in opkomst. Er is nog ontwikkeling mogelijk door bijvoorbeeld te achterhalen hoe we de oogst kunnen vergroten. Een markt is er in ieder geval voor. We zijn aangesloten bij Coöperatie Carnola die het koolzaad afneemt. De vraag die Carnola krijgt vanuit het bedrijfsleven om in koolzaadolie te voorzien overstijgt momenteel het aanbod al. De vooruitzichten zijn zo goed dat Nederland nu ook een eigen persvoorziening heeft. Koolzaad is dus zeker een gewas met toekomst.

Wilt u meer informatie over het telen van koolzaad dan kunt u contact opnemen met de gemeente, taakveld milieu, dhr Heijnen, tel 538888 of Coöperatie Carnola, tel 0478 578189.

Fotobijschrift:
Het koolzaad lijkt vlak voor de oogst op sperziebonen.