Erasmus MC
19-07-2006: 34 maal grotere kans op ernstige
oogziekte door genfout in combinatie met roken
Dit bericht betreft een publicatie in JAMA
Personen met een bepaalde gen afwijking die ook nog eens roken, hebben
een 34 maal grotere kans op netvlies slijtage in de vorm van
ouderdomsmaculadegeneratie (OMD). Hebben mensen met deze gen afwijking
ook veel ontstekingen, dan is deze kans 20 tot 28 maal verhoogd. OMD
is de belangrijkste oorzaak voor ernstige slechtziendheid bij mensen
ouder dan 50 jaar in de Westerse bevolking. Dominiek Despriet, arts
onderzoeker bij de afdelingen Epidemiologie & Biostatistiek en
Oogheelkunde van het Erasmus MC, en haar medewerkers publiceren deze
conclusies vandaag in het gezaghebbende internationale tijdschrift
JAMA.
Uit eerder onderzoek van derden bleek al dat er een relatie bestond
tussen het zogenoemde CFH gen (complement factor H) en OMD. Omdat het
CFH-gen een rol speelt bij ontstekingen in het lichaam, bekeek
Despriet (met Dr. C. Klaver en Prof. P. de Jong) of
ontstekingsfactoren en roken het risico op OMD bij mensen met een
abnormaal CFH gen extra zou verhogen. Daarvoor maakte zij gebruik van
gegevens uit het grootschalige en langlopende ERGO bevolkingsonderzoek
van het Erasmus MC. Mensen met een CFH genafwijking hebben een elf
maal hogere kans om OMD te ontwikkelen. Als zij daarbij chronische
ontstekingen hebben, steeg deze kans tot 28 maal. Indien mensen met
een CFH genafwijking roken, stijgt hun kans om OMD te ontwikkelen tot
34 maal.
OMD ontstaat wanneer de cellen in de macula (de gele vlek) afsterven.
Dit veroorzaakt een achteruitgang van het gezichtsvermogen in het
centrale, scherpe zien. In Nederland vertonen naar schatting zon
100.000 mensen tekenen van OMD. Bij meer dan 60.000 mensen is
inmiddels het centrale zien verloren gegaan. Het percentage patiënten
neemt toe met de leeftijd. Door de vergrijzing zal het aantal OMD
patienten de komende jaren verdubbelen wanneer er geen betere
preventie of behandeling gevonden wordt . Daarmee vormt OMD een steeds
groter probleem voor de volksgezondheid.
Deze resultaten benadrukken volgens Despriet het belang om het
precieze werkingsmechanisme van het CFH gen verder te onderzoeken om
zo tot ontwikkeling van medicijnen tegen OMD te komen. Verder
benadrukken deze resultaten volgens Despriet het belang om nooit te
gaan roken of ermee te stoppen, ook op gevorderde leeftijd.