Waterschap Vallei & Eem

PERSBERICHT 06/17

Datum: 20 juli 2006

Waterschap kondigt verbod op onttrekken van water af

Het Dagelijks Bestuur van Waterschap Vallei & Eem heeft vandaag besloten om het onttrekken van water uit de sloten en beken ten oosten van het Valleikanaal met onmiddellijke ingang te verbieden. Het verbod is tot en met 11 augustus van kracht. Door de aanhoudende droogte is de afvoer van de beken en andere watergangen in de Gelderse Vallei minimaal. Als er binnenkort niet veel regen valt, neemt de afvoer nog verder af. Stilstaand water kan snel zuurstofloos worden. Dat kan weer vissterfte en stankoverlast tot gevolg hebben. Om een aanvaardbare waterkwaliteit te blijven houden is een minimale doorspoeling en een redelijke waterdiepte in de watergangen nodig.

Het onttrekkingsverbod van het waterschap geldt niet voor het Valleikanaal, de Heiligenbergerbeek, de Woudenbergse Grift, de Krakerswijk/Zijdewetering (bij Ede) en de watergangen in de polder Arkemheen en het Eemland. Alleen bedrijven en particulieren die een vergunning hebben om vanuit deze wateren te mogen beregenen kunnen dat blijven doen omdat het waterschap in deze watergangen water kan inlaten. Het waterschap heeft de 47 agrarische bedrijven die een vergunning hebben om met oppervlaktewater te beregenen per brief op de hoogte gesteld van het onttrekkingsverbod. Het verbod geldt niet voor het onttrekkingen vanuit grondwater. Daarvoor zijn de provincies verantwoordelijk.

Twee hogere ruggen met het Valleikanaal in het midden

Het gebied van Waterschap Vallei & Eem bestaat uit twee stuwwallen (de Utrechtse Heuvelrug en de Veluwe). Door de tussenliggende vallei stroomt het Valleikanaal van zuid naar noord. Bij Rhenen kan het waterschap water vanuit de Nederrijn in het Valleikanaal inlaten. Dat stroomt dan via de Eem naar de randmeren. In het Valleikanaal komen tal van beken uit die overtollig water van de Veluwe en de Utrechtse Heuvelrug afvoeren. Het waterschap kan daar geen water aanvoeren

Water inlaten mogelijk via Grebbesluis

Beregenen vanuit het Valleikanaal, de Heiligenbergerbeek en de Woudenbergse Grift blijft mogelijk zolang het waterschap bij de Grebbesluis in Rhenen voldoende water in het Valleikanaal mag inlaten. Het inlaten van water is vooral nodig om de waterkwaliteit op peil te houden. Ook het doorspoelen van de grachten in Amersfoort blijft dan mogelijk. Het waterschap laat nu 1000 liter per seconde meer in vanuit de Nederrijn dan bij normale weersomstandigheden. Dat is nodig door de extra verdamping en omdat de watergangen niet met regenwater worden aangevuld. In de Eempolders en de polder Arkemheen kan het waterschap water vanuit de Eem en de randmeren inlaten. De Krakerswijk/Zijdewetering in Ede wordt van water voorzien door de rioolwaterzuivering Ede. Die zuivert dagelijks circa 20 tot 25 miljoen liter rioolwater. Het gezuiverde water belandt via de Krakerswijk/Zijdewetering in het Valleikanaal.

Drie weken

Het verbod geldt zowel voor bedrijfsmatige en als voor particuliere onttrekkingen. Het waterschap verwacht dat door dit verbod de hoeveelheid water in de watergangen in het gebied op peil blijft. Het verbod geldt tot en met 11 augustus. Dan bekijkt het waterschap of verlenging nodig is. Het waterschap controleert de naleving van het onttrekkingsverbod streng. Overtreders kunnen een proces-verbaal verwachten. Bij een herhaalde overtreding kan het waterschap de installatie in beslag nemen.

Waterschap geeft nieuwe vergunningen af voor

kalvergierbewerkingsinstallaties in Ede en Stroe

Waterschap Vallei & Eem heeft twee nieuwe vergunningen verleend aan de stichting Mestverwerking Gelderland voor de kalvergierbewerkingsinstallaties in Stroe en Ede. De Stichting had nieuwe vergunningen aangevraagd omdat de tijdelijke vergunningen uit 2004 waren verlopen. In die tijdelijke vergunningen waren ruimere voorschriften voor het lozen van stikstof en fosfaat opgenomen. Door wijzigingen in de samenstelling van het voer van de kalveren konden de installaties de eerder opgelegde normen - volgens de stichting - niet naleven. Het waterschap heeft in de nieuwe vergunning de oorspronkelijke voorwaarden opgenomen, omdat het van mening is dat men de normen door aanpassing van de installatie met betaalbare maatregelen wel kan halen.

Extra kalk en koolstof

Beide installaties verwerken de vloeibare kalvergier tot een vaste meststof. Het afvalwater van de installaties belandt in het riool en komt uiteindelijk op een zuiveringsinstallatie terecht. Het waterschap zuivert het daar samen met al het andere afvalwater dat via het riool wordt aangevoerd. In de nieuwe vergunningen staan strengere eisen dan in de tijdelijke vergunningen omdat de installaties volgens het waterschap met betaalbare technieken kunnen voldoen aan de normen voor het afvalwater uit de oorspronkelijke vergunning. Daarvoor moet men extra koolstof en kalk toevoegen.

Geen vergunning voor uitbreiding

Beide installaties mogen op grond van de nieuwe vergunning ruim 187 miljoen liter afvalwater per jaar lozen. Dat is volgens Waterschap Vallei & Eem voldoende om in de huidige opzet te kunnen functioneren. Op grond van de vergunning uit 2001 mag de installatie in Stroe ongeveer 260 miljoen liter lozen. De Stichting had voor de installatie in Stroe een vergunning voor deze hoeveelheid aangevraagd. Dat is de hoeveelheid die na uitbreiding van de installatie nodig zou zijn. Het waterschap wil deze hoeveelheid nu niet toestaan omdat dan de totale hoeveelheid geloosde verontreinigingen dan te hoog wordt. Het afvalwater van de installatie gaat nu via een leiding naar de rioolwaterzuivering in Harderwijk, maar zal in 2007 naar de rioolwaterzuivering in Ede worden gepompt. Het afvalwater komt dan nadat het is gezuiverd in het Valleikanaal terecht. De meeste vervuiling is dan uit het afvalwater gehaald, maar een rioolwaterzuivering haalt niet alle vervuiling uit het rioolwater. Ongeveer 10 tot 30 % van de zware metalen blijft in het gezuiverde water achter. De zink- en koperconcentraties in de Noordelijke Spoorsloot in Ede, waarin het gezuiverde water terechtkomt zijn al hoog. Wil het waterschap aan de normen blijven voldoen, dan mag er zeker niet meer veel zink en koper via het gezuiverde water worden geloosd.

Beroep mogelijk

De installatie in Stroe mag tussen de 25.000 en 60.000 liter afvalwater per uur lozen. Als er veel regenwater via het riool wordt afgevoerd mag de installatie max. 25.000 liter per uur lozen. Dat is in de praktijk maar op drie dagen per jaar. Op andere dagen mag men afhankelijk van hoeveelheid regen tussen de 25.000 en 60.000 liter per uur afvoeren. De Stichting Mestverwerking Gelderland wilde continu 40.000 liter per uur kunnen afvoeren. Het waterschap verwacht dat de hoeveelheden uit de vergunning in de praktijk geen problemen zullen opleveren. De vergunningen treden op waarschijnlijk in september in werking en zijn tien jaar geldig. De Stichting kan in beroep gaan bij de Raad van State tegen de verleende vergunningen en ook uitstel voor het inwerkingtreden aanvragen.

Dit is een gezamenlijk persbericht van het waterschap en de gemeente Nijkerk

Waterschap en gemeente baggeren
vijvers en singels in Nijkerk

Waterschap Vallei & Eem en de gemeente starten na de zomervakantie met het baggeren van vijvers en singels in Nijkerk. Het gaat om de watergangen op het bedrijventerrein, de watergangen ten zuiden van de spoorlijn en de sloten rond Nijkerk. Ook krijgen een klein aantal singels en vijvers in de wijk Corlaer een schoonmaakbeurt. De werkzaamheden starten half augustus en duren naar verwachting tot het einde van het jaar.

Een deel van de watergangen is in beheer bij de gemeente en een deel bij Waterschap Vallei & Eem. De gemeente en het waterschap werken daarom nauw samen om de waterbodems schoon te krijgen. Als de werkzaamheden in december zijn afgerond, is de achterstand in het baggeren van het stedelijk gebied van Nijkerk weggewerkt. Vanaf dan zal het waterschap alleen nog regulier en kleinschalig onderhoud verrichten. Omwonenden ontvangen binnenkort van de gemeente een brief en folder met meer informatie over de baggerwerkzaamheden.

Ontstaan bagger

Op de bodem van iedere singel of vijver ligt een laag zwarte bagger. Dit is een natuurlijk verschijnsel dat bestaat uit zand, bladeren, dode waterplanten en stof. De sliblaag groeit ongeveer 1 à 2 centimeter per jaar. Op een gegeven moment is de laag zo dik dat het de opvang en afvoer van water belemmert. Bovendien kunnen ondiepe sloten gaan stinken. Dan is het tijd om de waterbodem schoon te maken: baggeren. De bagger in de wateren die de gemeente en het waterschap nu schoonmaken, is licht verontreinigd en is slecht voor de natuur in en rondom het water. Voor omwonenden vormen de bagger en de baggerwerkzaamheden geen gevaar.

Hoe gaat het baggeren in zijn werk?

In Nijkerk wordt er op twee manieren gebaggerd: droog en nat. Bij droog baggeren wordt het water uit de sloot gepompt. Een kraan schept de bagger vervolgens op een vrachtwagen. Bij deze methode moeten de vissen verhuizen. Het waterschap en de aannemer zorgen ervoor dat dit zorgvuldig gebeurt. Bij nat baggeren blijft het water in de sloot en duwt een schuifboot de bagger naar één plek. Een kraan schept de bagger op een vrachtwagen. De vrachtwagen voert de bagger af naar een verwerkingsbedrijf. Na bewerking, kan het gebruikt worden als bouwstof. Tijdens het baggeren plaatst het waterschap in een aantal smalle slootjes nieuwe oeverbeschoeiing. Dit gebeurt in overleg met de aanliggende eigenaren.

Geen vis uitzetten!
Na het baggeren zien de singels en vijvers er kaal uit, want de meeste planten zijn met het slib mee afgegraven. Het kost even tijd voordat de natuur zich herstelt. Het is daarom erg belangrijk dat er in de net gebaggerde singel of vijver geen vis wordt uitzet. Vissen woelen in de schone zandbodem op zoek naar iets eetbaars, maar vinden dat niet. Het water wordt hierdoor troebel. De jonge planten krijgen geen licht en zuurstof en uiteindelijk gaan ook de vissen dood. Het kost even tijd, maar de natuur herstelt zich vanzelf en ook de vissen komen dan vanzelf weer terug.