Gemeente Hengelo
Inzage in correspondentie van oud-burgemeester Van der Dussen
Met een dikke map vol brieven van zijn vader bezocht meneer Van der
Dussen woensdag 26 juli het gemeentehuis. De briefwisseling in
oorlogstijd van oud-burgemeester Van der Dussen van Hengelo kwam bij
toeval aan het licht. Zijn zoon werd een tijd geleden door de
archivaris van de gemeente Hengelo gebeld voor informatie over zijn
vader voor het komende Jaarboek Hengelo. Uit dat gesprek bleek dat
zijn zoon een hele correpondentie van zijn vader bewaarde uit die
tijd. Zijn zus had de brieven allemaal met zorg uitgetypt, zodat een
document van ruim drieduizend paginas ontstond. De archivaris,
burgemeester Kerckhaert en een medewerker van Historisch Museum Oald
Hengel ontvingen hem met alle interesse.
Oud-burgemeester Van der Dussen is vooral bekend als burgemeester in
oorlogstijd. Hij kwam met zijn gezin in 1937 naar Hengelo om
burgervader te worden. Toen de oorlog uitbrak, weigerde hij met de
bezetter mee te werken. Dat leverde hem weinig sympathie van de
Duitsers op die hem vervolgens in juni 1942 opsloten in het
interneringskamp van St. Michielsgestel. Daar begon hij een intensieve
briefwisseling met zijn vrouw, die nog wel in Hengelo woonde. Elke dag
schreven zij elkaar; over hun gezin, over zijn gevangenschap, maar
vooral over de oorlog in Hengelo. Ze moesten natuurlijk wel opletten
wat ze schreven, omdat de brieven door de bezetter werden gelezen. De
verboden radio werd dus Phil genoemd. En een zin als Phil kwam weer
zeer opgewekt binnen vandaag, bracht een beetje vreugde over van het
Hengelose huis naar die verre gevangeniscel.
Hengelo zal herrijzen
Eind 1943 werd oud-burgemeester Van der Dussen vrijgelaten door de
bezetter, met een verbod om naar Hengelo te gaan. Na de bevrijding
keerde hij meteen naar zijn stad terug. Tijdens een toespraak in de
puinhopen van de gebombardeerde stad sprak hij de legendarische
woorden Hengelo zal herrijzen.
Na het overlijden van Van der Dussen en zijn vrouw, vlak na elkaar in
oktober 1989, begon de uitgebreide brievenverzameling tussen de twee
echtelieden de interesse te trekken van hun kinderen. Hun dochter
typte alle tekst letterlijk uit tot een waar geschiedenisboek van
Hengelo in oorlogstijd. De zoon van de oud-burgemeester wil nu graag
wat doen met het document, omdat het te belangrijk is om te verstoffen
in een kast in zijn huis. De burgemeester is blij met de informatie:
Het is een fantastisch document voor Hengelo. Het geeft uitstekend
weer hoe het allerdaagse leven in Hengelo in oorlogstijd verliep.
Goed conserveren
Omdat de briefwisseling ook veel persoonlijke informatie bevat, wil
meneer Van der Dussen het document niet compleet aan de gemeente
Hengelo en Historisch Museum Oald Hengel overdragen: Het is
correspondentie tussen een man en zijn echtgenote. Daar staat
natuurlijk ook informatie in die niemand wat aangaat, toch wil ik dat
er wat met de briefwisseling gebeurt.
Meneer Van der Dussen en meneer Walhof van het Historisch Museum maken
de afspraak dat er een artikel over de burgemeester in oorlogstijd
komt in het Jaarboek Hengelo. Walhof krijgt kopieën van de
correspondentie. Ook wordt er binnenkort gesproken over het mogelijk
overdragen van de originele brieven aan het Historisch Museum. Meneer
van der Dussen wil dat die voor het nageslacht bewaard blijven.
Oude foto en grammofoonplaat
Meneer van der Dussen kon het Historisch Museum alvast wel blij maken
met een oude foto met de hele toenmalige gemeenteraad, de wethouders
en de burgemeester met zijn vrouw en een oude grammofoonplaat met de
toespraak van zijn vader bij de opening van een tentoonstelling over
luchtbescherming. De dikke map met correspondentie ging weer mee naar
huis; een bijzondere briefwisseling tussen de burgemeester van Hengelo
in oorlogstijd en zijn vrouw.