Gemeente Haaren
Herdenking gijzelaars tweede wereldoorlog in Haaren
In mei en juli 1942 werden door de Duitse bezetters ruim 1200 mannen
als gijzelaar opgepakt en gevangen gezet in de gebouwen van het
katholieke seminarie Beekvliet in Sint-Michielsgestel en het Groot
Seminarie in Haaren.
De opgepakte mannen kwamen uit alle lagen van de bevolking, maar
opvallend was wel dat relatief veel van hen een vooraanstaande positie
innamen in de Nederlandse samenleving. Daarnaast hadden de bezetters
hun gijzelaars vooral gezocht in kringen die niet aan bepaalde Duitse
plannen wilden meewerken.
De bedoeling was dat de Nederlanders geen verzets- en sabotagedaden
zouden plegen, vanwege de dreiging van de bezetter om de gijzelaars te
doden. Twee keer voerden de bezetters de dreiging uit.
Op 15 augustus 1942 zijn vijf gijzelaars gefusilleerd in een bos bij
Goirle als vergelding voor een aanslag op een Wehrmachttrein in
Rotterdam. De slachtoffers waren: Robert Baelde, Christoffel
Bennekers, Otto Graaf van Limburg Stirum, Willem Ruys en Alexander
Baron Schimmelpenninck van der Oye.
Op 16 oktober 1942 werden weer drie gijzelaars gefusilleerd bij
Woudenberg in Utrecht, samen met 12 verzetsstrijders uit het
Polizeiliches Durchgangslager Amersfoort, als vergelding voor verzet
en sabotage in Oost-Nederland. De slachtoffers waren: Jan Haantjes,
Jacobus van den Kerkhoff en Hein Vrind.
Waarschijnlijk omdat de Nederlandse bevolking verontwaardigd reageerde
op deze executies, zijn verder geen gijzelaars om het leven gebracht.
Tussen december 1942 en september 1944 werden de meeste gijzelaars
vrijgelaten.
Wilt u meer weten over de gijzelaars en hun leven in deze gevangenis,
dan raad ik u aan eens naar het museum te gaan dat in Haarendael is
ingericht.
Sinds 1946 worden de acht gefusilleerde gijzelaars jaarlijks op 15
augustus herdacht in de bossen van Gorp en Rovert bij Goirle.
Als burgemeester van een van de betrokken gemeenten, word ik jaarlijks
uitgenodigd om deel te nemen aan deze herdenking en mag ik een krans
leggen ter nagedachtenis aan de gefusilleerde gijzelaars. Dat is
steeds een zeer indrukwekkende gebeurtenis, waarbij je automatisch
even nadrukkelijk stilstaat bij het grote goed dat onze vrijheid is.
Frans Ronnes,
burgemeester.