Gemeente Alkmaar


Historisch centrum beschermd door aanwijzing `beeldbepalende panden'

rode lijn

Alkmaar, 30 augustus 2006

Het is zo'n beetje de trots van iedere Alkmaarder: de historische binnenstad. Om de historische uitstraling van het centrum nog beter te kunnen beschermen, een nadrukkelijke wens van de gemeenteraad, wil de gemeente panden gaan aanmerken als `beeldbepalend'. Panden met dat oormerk mogen niet zomaar gesloopt worden, en voor een verbouwing gelden ook bepaalde regels. Als de commissie SOB ermee instemt, ligt het beleidsplan beeldbepalende panden vanaf 21 september ter inzage voor inspraak.

Een bijzondere gevel, een poort, een unieke bouwstijl... Het zijn allerlei verschillende onderdelen, die Alkmaar maken tot de stad die ze is. Vaak is het niet alleen een gebouw op zich dat de stad uitstraling geeft, maar juist de combinatie met de omgeving. Bijvoorbeeld door de ligging van een gebouw aan een gracht of plein, of het feit dat er verschillende panden van hetzelfde type naast elkaar staan. Dit besef leidde bij de gemeente tot het opstellen van een beleidsplan beeldbepalende panden. Nu nog kunnen panden alleen worden aangemerkt als `monument' of `karakteristiek pand', en wordt er dus alleen naar het pand zelf gekeken.

Inventarisatie
Vorig en dit jaar heeft de gemeente alle panden in de binnenstad geïnventariseerd. Daaruit bleek dat ongeveer 1000 panden beeldbepalend te noemen zijn. Het grootste deel van de beeldbepalende panden is voor 1941 gebouwd. Panden die van later dateren worden gezien als `nieuwe architectuur'. Bij de inventarisatie is gewerkt met een puntensysteem. Criteria voor de toekenning van punten waren bijvoorbeeld `belangrijk onderdeel van een zichtlijn', `herkenbaar als uiting van een bepaalde maatschappelijke stroming' of `bijzondere bebouwing (hofjes)'. Een score van 18 punten of meer leidde tot opname op de lijst met beeldbepalende panden. Straten met beeldbepalende panden zijn bijvoorbeeld de Langestraat, de Clarissenbuurt en aan de Oudegracht. Momenteel inventariseert de gemeente de panden in de overige wijken van Alkmaar. Naar verwachting zullen daar nog ongeveer 3000 panden aangewezen worden als beeldbepalend.

Sloop is uitzondering
Een beeldbepalend pand kan alleen in uitzonderingsgevallen gesloopt worden, bij bouwvalligheid bijvoorbeeld. Wanneer de eigenaar wil verbouwen, moet de verbouwing passen in het stadsbeeld. Onder andere afmetingen, kleur en materiaalgebruik moeten overeenkomen met de oorspronkelijke situatie. Hier tegenover staat, dat de eigenaar van een beeldbepalend pand subsidie aan kan vragen voor restauratie. De regelgeving voor de beeldbepalende panden is straks gekoppeld aan de Welstandsnota en gaat deel uitmaken van de bestemmingsplannen voor Alkmaar.

Bij het opstellen van het beleidsplan is er onder andere overleg geweest met een klankbordgroep bestaande uit de Historische Vereniging Alkmaar, Vereniging van Eigenaren Binnenstad, Bedrijvenvereniging Huiswaard Overstad, Winkeliersvereniging Binnenstad, corporatie SVA en het OSA.

Inspraak
Het college van B&W heeft ingestemd met het beleidsplan beeldbepalende panden, en legt het nu aan de commissie Stedelijke Ontwikkeling en Beheer voor met het verzoek het plan vrij te geven voor inspraak. Als de commissie hiermee instemt, is van 21 september tot 2 november inspraak mogelijk. Het plan is dan onder andere in te zien bij de balie Bouwen en Wonen in het Stadskantoor. Meer informatie over inspraak verschijnt in september in de rubriek Officiële mededelingen in de Stadskrant (Alkmaars Nieuwsblad) en op www.alkmaar.nl. Alle eigenaren van beeldbepalende panden worden via een brief geïnformeerd.

30 augustus 2006