Artsen zonder Grenzen
Hopen dat het vrede blijft in DR Congo
18/09/2006 13:59 -- 'De mensen zijn nu bezig om weer ruimte voor
henzelf te maken, gaan terug naar waar hun huis stond,' vertelt
projectcoördinator Ineke Swaans, net terug uit Shamwana in de
Democratische Republiek Congo. Daar, in de zuidoostelijke provincie
Katanga, zijn duizenden mensen keer op keer gevlucht voor het
voortdurend oplaaiende geweld tussen regeringsleger en rebellen.
Grote groepen mensen werden jarenlang in het bos gevangengehouden door
de Mai Mai. Na het militaire offensief van november 2005, namen de
soldaten het gebied weer in bezit. Zij hielden de mensen daar nog een
aantal maanden vast. Gedurende de hele tijd leefden ze in open
grashutjes, zonder enige voorzieningen. In mei startte Artsen zonder
Grenzen een project in Shamwana. Een verslag van hoe het er nu voor
staat.
foto: Per Andersson 'Alle militairen zijn weg en veel mensen zijn
teruggekeerd naar hun dorpen. Alles is kapot, alles moet herbouwd
worden. Samen met de gemeenschap hebben wij de bruggen en de ernstig
overgroeide wegen verbeterd,' zegt Ineke Swaans. 'Maar hun huizen zijn
weg, vaak is er alleen nog een fundament over. Pas na het
regenseizoen, over een halfjaar, kunnen ze weer stenen bakken. Dus nu
proberen ze met de stenen die her en der liggen wat ophogingen te
maken en met gras en houttwijgen de muren en daken regenbestendig te
maken.'
Kerkgezang
Naast de mensen die gevangen werden gehouden, zijn er ook Congolezen
die naar Dubie en het noorden waren gevlucht, teruggekomen.
'Langzaamaan beginnen de mensen hun leven weer te hervatten en werken
op hun akkers. Hun werktuigen zijn echter gestolen en ze hebben zaden
nodig. Ook is er een kleine markt: eind juli begon het eerste
stalletje, vier weken later waren er bijna 10. Door de week oefenen ze
met kerkgezang, op zondag vertaalt zich dat in het mooiste gezang ter
wereld - in de open lucht, want gebouwen zijn er niet meer.'
Eerste nood
'Artsen zonder Grenzen geeft medische zorg; de eerste nood is
gelenigd. Wij werken in vier gezondheidsposten in en rond Shamwana. We
behandelen mensen vooral tegen malaria, wormen en
luchtwegontstekingen. En we willen waterbronnen boren, zodat de mensen
over schoner water kunnen beschikken. Goede hygiëne is belangrijk, dus
we hebben gezorgd dat ze een plek hebben om zich te wassen en we gaan
latrines aanleggen.' De eerste vaccinatieronde tegen mazelen is al
gedaan, maar dit zal met de terugkeer van de bevolking herhaald moeten
worden. Muskietennetten en zeep zullen binnen een week uitgedeeld gaan
worden.'
Veerkracht
Ineke: 'Ze zijn allemaal getraumatiseerd, in aanraking geweest met
geweld. Mijn indruk is dat deze mensen geen stem hebben, of ze worden
niet gehoord. Ze hebben hulp nodig om hun stem te laten horen. Er is
in dit gebied zeker 5 tot 10 jaar niet gevaccineerd. Er is een hele
generatie die geen school heeft gehad. Mannen, vrouwen, kinderen zijn
misbruikt, jaren categorisch met geweld onderdrukt en dat heeft
gevolgen voor hun veerkracht. En toch zijn ze aan het herbouwen, en
toch zetten ze hun schouders eronder.'
Reden tot hoop
'Oorspronkelijk was Katanga de provincie van de aardnoten. Vroeger was
hier veel verkeer, trucks die de pinda's kwamen halen. Toen de eerste
truck van Artsen zonder Grenzen aankwam, met bouwmateriaal en
medicijnen, was het echt feest, een heel speciaal moment. De weg is
weer open! Dat gevoel. De mensen zijn de oorlog en het geweld zat. Ze
hopen dat het vrede blijft. Het feit dat wij er zijn, betekent veel
voor hen: reden tot hoop.'
'Vier jaar lang was er niemand geweest' - bekijk het videoverslag van
Jan Peter Stellema, coördinator verkennende missie
Op de vlucht in Katanga - bekijk de fotoreportage
Artsen zonder Grenzen in de Democratische Republiek Congo
Artsen zonder Grenzen teleurgesteld over uitspraak in rechtszaak vijf