11-10-200 6
Ervaringskennis psychisch gehandicapten gebundeld

Utrecht, 11 oktober 2006. Het belang van ervaringsdeskundigheid begint steeds meer door te druppelen in de geestelijke gezondheidszorg. Ervaringsdeskundigen werken onder de noemer herstel, empowerment en ervaringsdeskundigheid (HEE) aan de ontwikkeling van een landelijk herstelprogramma voor en door mensen met een psychische handicap. Over het belang van herstel en het oprichten van speciale herstelwerkgroepen verscheen deze maand bij het Trimbos-instituut de publicatie Verhalen van herstel.

'We zijn mondiger geworden en ons meer bewust van onze ervaringskennis. En we denken dat zo'n ontwikkeling mogelijk is voor álle patiënten die langdurig gebruik maken van de geestelijke gezondheidszorg.' Dat stellen leden van de werkgroep Herstel, die in het boekje Verhalen van herstel aan het woord komen. Zij gebruiken hun verworven kennis op verschillende manieren: in een betaalde baan, een relatie, een eigen huis, maar ook bij publieksoptredens, een opleiding voor ervaringsdeskundigen of voor beleidswerk in de patiëntenbeweging.

In het fraai vormgegeven boekje Verhalen van herstel gaan acht cliënten, bewoners van een grote instelling voor Beschermd Wonen, op zoek naar de betekenis van de begrippen 'herstel' en 'rehabilitatie'. Rehabilitatie wordt beschouwd als een activiteit van hulpverleners, herstel is iets dat patiënten zelf doen. In het boekje beschrijven de cliënten hoe zij hebben samengewerkt aan hun herstel. In een werkgroep zochten zij naar de betekenis van het begrip 'herstel' in hun leven. Zij leerden op een nieuwe manier naar zichzelf te kijken. De aandacht verschoof van ziekte, symptomen en patiënt-zijn, naar herstel en de mogelijkheden die er nog zijn om het eigen leven vorm te geven. Zo hervonden zij het vertrouwen in zichzelf.

In de werkgroep ging het echter niet alleen om persoonlijke ontwikkeling, maar ook om het bedenken van manieren om de eigen ervaringskennis over te dragen aan medecliënten en professionals. Dit leidde tot een herstelprogramma voor mensen met een psychische handicap. De informatie hierover is nu gebundeld in Verhalen van herstel, dat uit twee delen bestaat. In het eerste deel staat beschreven hoe het de werkgroep Herstel is vergaan. Het tweede deel bestaat uit een handleiding voor het vormen van een herstelgroep.

De publicatie sluit aan bij het HEE-programma van het Trimbos-instituut, dat gelegenheid creëert voor mensen met een psychische handicap om samen te werken aan herstel, empowerment en de opbouw van ervaringsdeskundigheid. Eerder verscheen in het kader van dit programma al het boek Samen werken aan herstel (uitgave Trimbos-instituut, 2002) en Herstel, empowerment en ervaringsdeskundigheid van mensen met psychische handicaps (uitgave SWP, 2006). Daarnaast zijn er op diverse plaatsen in het land HEE-trajecten, doet het Trimbos-instituut een effectstudie naar het programma en wordt een HEE-team van ervaringsdeskundigen regelmatig gevraagd voor het geven van advies, lezingen, trainingen en studiedagen. Ook internationaal timmert HEE (in het Engels TREE: towards Recovery, Empowerment and Experiential expertise) aan de weg. WHO Europe steunt de plannen om de ervaringen met HEE in Europa te verspreiden. De eerste stap op die weg is de Engelstalige uitgave van Verhalen van herstel, die tegelijk met de Nederlandse publicatie verschijnt.

Verhalen van herstel. Wilma Boevink (red.). Uitgave Trimbos-instituut 2006. Te bestellen via www.trimbos.nl/producten, bestelnummer AF0687, prijs 10,-.

---

Voor meer informatie, bel Henk Maurits (030 - 297 11 38) of Harald Wychgel (030 - 297 11 16), voorlichters Trimbos-instituut. Bezoekadres: Da Costakade 45, Utrecht.
Postadres: Postbus 725, 3500 AS Utrecht.
Telefoon (030) 297 11 00 Fax: (030) 297 11 11