Forum Hadriani staat weer op de kaart
Nieuw boek aangeboden aan minister Verhoeven
Weinig mensen weten dat er onder een woonwijk en een park in Voorburg-West de resten verscholen gaan van een heuse Romeinse stad, een stad die in Nederland alleen werd geëvenaard door het Romeinse Nijmegen. Die oude Romeinse stad, Forum Hadriani geheten, was tot op heden slechts in de archeologische vakwereld bekend. In die situatie komt nu verandering. Op 16 oktober a.s. zal de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, mevrouw M.J.A. van der Hoeven, uit handen van de provinciale gedeputeerde voor Cultuur, de heer F.D. van Heijningen het eerste exemplaar ontvangen van het boek Forum Hadriani. Van Romeinse stad tot monument. Dit rijk geïllustreerde boek wordt landelijk uitgegeven door uitgeverij Matrijs. Meer dan 20 auteurs tekenden er voor en de redactie kreeg de steun van maar liefst 14 instellingen en organisaties. De provincie Zuid-Holland was de belangrijkste financier.
In 121 of 122 na Christus maakte de Romeinse keizer Hadrianus een inspectietocht langs de Limes, de noordelijke grens van zijn rijk. Daarbij verbleef hij ook enige tijd met zijn hofhouding in een kleine provincieplaats, op de plek van het huidige Voorburg. Om dit heugelijke feit te gedenken verleende de keizer zijn naam aan deze plaats die uitgroeide tot de Romeinse marktstad Forum Hadriani. De bloeitijd van de stad was maar kort. In de derde eeuw na Christus trokken de inwoners weg en raakte de marktplaats uiteindelijk in de vergetelheid. Slechts mythen en sagen herinnerden er nog aan.
Na de Middeleeuwen werd de stad 'herontdekt'. Oudheidkundigen begonnen de met regelmaat verschijnende vondsten te boekstaven. Het duurde echter nog tot 1827 voordat de eerste moderne archeoloog, de Leidse professor C.J.C. Reuvens hier met echte opgravingen begon. Na Reuvens, die al op jonge leeftijd stierf, en nooit de resultaten van zijn onderzoek heeft kunnen publiceren, werd de Romeinse nederzetting slechts te hooi en te gras in kleinschalige opgravingen door archeologen onderzocht. De kern van de Romeinse stad is tegenwoordig een beschermd Rijksmonument. Een instelling van het ministerie van OC&W, de Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten (RACM), draagt er de verantwoordelijkheid voor. Die verantwoordelijkheid deelt de RACM met de provincie Zuid-Holland en de gemeente Leidschendam-Voorburg.
Forum Hadriani. Van Romeinse stad tot monument biedt in meer dan dertig hoofdstukken een fraai overzicht van (het onderzoek naar) de geschiedenis van Forum Hadriani. Ze behandelen een periode van duizenden jaren, van de prehistorie tot de eenentwintigste eeuw. Een aparte plaats is ingeruimd voor de soms spectaculaire vondsten die er in de loop van de eeuwen zijn gedaan. De laatste onderzoeksresultaten uit de campagne van 2005 zijn eveneens verwerkt. Het bijzondere van deze publicatie is dat het gaat om een uitgave die zowel is gericht op het algemene publiek als op wetenschappelijk Nederland en dat het een zo breed gedragen initiatief geworden is. Het ca. 500 pagina's tellende werk is namelijk geschreven in innige samenwerking tussen amateurs, wetenschappers en andere beroepsbeoefenaren uit de wereld van archeologie, geschiedenis en cultureel erfgoed. Het bundelt de kennis en inzichten die in tal van moeilijk toegankelijke publicaties en rapporten (en in de hoofden van personen) anders vrijwel verloren zou zijn gegaan. Bij het algemene publiek bestaat een grote behoefte aan informatie over dit zo 'eigen' culturele erfgoed. Met het oog daarop is het boek toegankelijk geschreven. De uitgave is vrijwel volledig in kleur.
Voor de tekeningen noteerde de redactie Bob Brobbel, landelijk bekend vanwege 'Verleden land' (in september 1981 het boek van de maand) en tal van schoolboeken. Voor de inbreng van de lokale historische grafiek mochten de redactie steunen op de regionaal verzamelaar G.M. Duijvestein.
Bron: afdeling Communicatie 070 - 441 66 22
Provincie Zuid-Holland