Unicef
Swaziland: oma is weer moeder 13 november 2006, Buseleni - Evelyn Sikholiwe Simelani is 64 jaar, maar ze kan het nog niet rustiger aan doen. Ze had gehoopt dat haar dochter voor haar zou kunnen zorgen en haar financieel zou kunnen ondersteunen, maar de realiteit is anders. Haar dochter heeft aids en Evelyn moet daarom voor twee van haar zeven kleinkinderen zorgen.
Evelyn Sikholiwe Simelani moet voor twee van haar zeven kleinkinderen zorgen, omdat haar dochter aids heeft. Foto: Unicef Evelyn Sikholiwe Simelani moet voor twee van haar zeven kleinkinderen zorgen, omdat haar dochter aids heeft. Foto: Unicef
In Swaziland, net als in de de rest van zuidelijk Afrika, hebben veel grootmoeders door de aidsepidemie een zware taak te vervullen. "Het is vreselijk dat ik op mijn leeftijd nog kinderen moet opvoeden," zegt Evelyn in haar huisje op het platteland van het Buseleni-district. "Ik probeer hen zo goed mogelijk groot te brengen."
Meer dan 60.000 aidswezen Dat valt niet mee. Evelyn pacht wat land van een lokale traditionele leider, maar ze verdient amper genoeg geld voor één maaltijd per dag. "Grootouders hebben niet de kracht of het geld om het hoofd boven water te houden," zegt Stanley Phiri van Unicef. Swaziland - dat iets meer dan een miljoen inwoners telt - heeft het hoogste aantal hiv-besmettingen ter wereld. Bijna 39 procent van de bevolking tussen de 15 en 49 jaar heeft hiv; dat is een op de vijf mensen. In slechts vijf jaar tijd is de gemiddelde levensverwachting in Swaziland gedaald van 58 naar 39 jaar. Het land telt meer dan 60.000 aidwezen en volgens UNAIDS groeit hun aantal nog steeds.
Opvangcentra bieden hulp Ooms, tantes, neven, nichten en vrienden van de familie zorgen voor deze kinderen, maar meestal zijn het de oma's, of 'Gogos', die deze taak op zich nemen. Gelukkig krijgen ze wat hulp. Zo gaat Celimphilo, het driejarige kleinkind van Evelyn, naar een zorgcentrum in de buurt. Hier worden weeskinderen en andere kwetsbare kinderen opgevangen. Ze krijgen basisonderwijs en twee maaltijden per dag en ze kunnen er in een veilige omgeving leren en spelen.
Unicef heeft de afgelopen jaren het aantal opvangcentra snel uitgebreid. De medewerkers van de centra fungeren eigenlijk als een soort familie waar kinderen zorg en opvang krijgen. Gezien het hoge aantal wezen, is het doen slagen van dit concept van cruciaal belang voor de toekomst van Swaziland.