Ministerie van Verkeer en Waterstaat

Ondertekening van de intentieovereenkomst `Integrale gebiedsontwikkeling en samenwerking IJsseldelta Zuid'

Toespraak | 18-01-2007 | Den Haag | Minister Karla Peijs

Alleen de uitgesproken tekst geldt.

Dames en heren,

De heer Winsemius heeft volkomen gelijk: het project IJsseldelta Zuid is een voorbeeldproject. En niet alleen omdat het zo in de Nota Ruimte staat. Als je kijkt hoe dit project loopt, dan zie je gewoon dat we de laatste jaren heel anders tegen ruimtelijke ontwikkeling zijn gaan aankijken. Ik noem twee opvallende punten.

Ten eerste hebben we in de Nota's Ruimte en Mobiliteit gezegd: `Decentraal wat kan, centraal wat moet.' En kijk wat er gebeurt: de provincie Overijssel zit in dit project van meet af aan achter het stuur. En wij rijden vanuit Den Haag graag mee. Dat is één.

Ten tweede hebben we als regionale en landelijke bestuurders ook ingezien dat we veel meer integraal moeten werken. Dus niet meer de traditionele schotten tussen ruimte, verkeer, economie, water en recreatie. Niet meer uitgaan van losse projecten. Maar in plaats daarvan denken en werken in samenhangende programma's. Maar daar hoef ik na de woorden van de heer Winsemius niet veel meer over te zeggen. Behalve dan misschien dat die integrale aanpak meteen verklaart waarom ik hier namens Verkeer en Waterstaat ben om de intentieverklaring mede te ondertekenen. Wij zijn namelijk op diverse manieren betrokken.

De belangrijkste VenW-onderwerpen in de IJsseldelta Zuid zijn de N50, de Hanzelijn en de hoogwatergeul bij Kampen. De N50 is al aangepakt en geopend door minister Peijs en eind van de maand gaat zij opnieuw naar de regio voor de officiële starthandeling van de Hanzelijn. Voor de hoogwatergeul zijn we nog niet zo ver, maar de integrale aanpak IJsseldelta Zuid biedt wel nieuwe kansen. Althans, dat hoop ik van harte. Ik zal u kort uitleggen wat ik met die `nieuwe kansen' bedoel.

Vlak voor de kerst heeft de Eerste Kamer definitief ingestemd met de PKB Ruimte voor de Rivier. Daarmee ligt er een wettelijke basis voor een investering van ruim 2 miljard euro in de veiligheid en ruimtelijke kwaliteit van het rivierengebied. Dus inclusief de IJssel. Dit past helemaal in de afspraken die we met alle partners hebben gemaakt om het Nederlandse watersysteem in 2015 op orde te hebben.

We hebben over de invulling van de PKB ook steeds met de provincies, gemeenten en het waterschappen gesproken. Ik vind dat van groot belang. Om het hoogwaterprobleem op het laatste stukje van de IJssel aan te pakken, was de hoogwatergeul bij Kampen in steeds beeld als de beste oplossing. Maar helaas was het niet mogelijk om de geul in het basispakket op te nemen. De ongeveer 300 miljoen die ervoor nodig zijn, passen niet in PBK-budget. In plaats daarvan hebben we afgesproken dat we uiterlijk vanaf 2012 voor 40 miljoen het zomerbed van de IJssel gaan verbreden. De hoogwatergeul is in de PKB op de reservebank gezet als alternatieve maatregel. Zo gaat dat vaker als je een bestuurlijke afweging moet maken. Dan moet je soms compromissen sluiten.

Via de omweg van het programma voor de IJsseldelta Zuid kan de hoogwatergeul alsnog in het basispakket van de PKB Ruimte voor de Rivier terechtkomen. U begrijpt dat ik daar enthousiast over ben. En gelukkig hebben we die mogelijkheid ook opengehouden in de PKB-tekst. De belangrijkste voorwaarden zijn dat er een goede kostenraming komt en dat we de dekking weten te regelen. Maar dat had u ondertussen al begrepen.

Ik had stiekem gehoopt we met die financiering al wat verder zouden zijn. Maar laat ik dit feestje niet bederven. Want met de intentieverklaring die er nu ligt, verplichten we onszelf om samen serieus naar een oplossing te zoeken. En ik heb goede hoop dat we daar in slagen. Het is ons ten slotte ook gelukt om samen de 30 miljoen te vinden voor de brug over de hoogwatergeul, waardoor de Hanzelijn en de N50 een eventuele hoogwatergeul niet in de weg zitten. Dus de wil is er. Nu het geld nog.

De laatste vervelende opmerking die ik wil maken, is dat we niet al te lang kunnen wachten. Zoals ik zei, beginnen we uiterlijk in 2012 met de verbreding van het zomerbed. Tot die tijd kunnen we formeel zonder al te veel pijn besluiten om het anders te doen. Maar als je realistisch bent, en ziet wat er allemaal bij de aanleg van een hoogwatergeul komt kijken, dan moeten we uiterlijk in 2008 een besluit nemen. Anders zijn we in 2015 niet klaar. Er zit dus wel druk op de ketel. Maar dat is ook goed, want zoals u weet: onder druk wordt alles vloeibaar.

Dames en heren,

Ik denk dat we allemaal heel tevreden kunnen zijn over deze intentieverklaring, maar gedeputeerde Theo Rietkerk wel het meest. Hij heeft er, samen met de andere regiobestuurders, het hardst aan getrokken. Daarvoor mijn dank en felicitaties. En wat mij betreft stomen we snel door naar de volgende mijlpaal: een bestuursovereenkomst over de hoogwatergeul.

Dank u wel.