Ingezonden persbericht


PERSBERICHT

Architectuurcentrum Aorta presenteert: Het Jongeriuscomplex

Woning en kantoor van Jan Jongerius aan het Merwedekanaal

TENTOONSTELLING woensdag 24 januari t/m zaterdag 17 februari 2007 BIJEENKOMST woensdag 31 januari - 19.30 uur

Aan het Merwedekanaal ligt het voormalige Jongeriuscomplex, sedert 1955 in gebruik bij Defensie. Veranderingen zijn op komst nu Defensie het terrein gaat verlaten en een aantrekkelijke bouwlocatie vrijkomt. De Stichting Vrienden van het Jongeriuscomplex verwelkomt ontwikkelingen die deze bijzondere plek weer recht kunnen doen, maar beijvert zich tegelijkertijd om het erfgoed van Jan Jongerius voor de toekomst te behouden. De Stichting doelt met name op het complex van villa, tuin en kantoor, dat als één geheel gebouwd is in 1938, maar waarvan momenteel slechts de villa door het Rijk beschermd is. Een verzoek om deze bescherming te effectueren voor zowel de villa, als de tuin én het kantoor heeft de Stichting onlangs bij de Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten ingediend.

TENTOONSTELLING
In het licht van de toekomstige ontwikkelingen organiseert architectuurcentrum Aorta samen met de Stichting een tentoonstelling over het bijzondere architectonische complex en zijn opdrachtgever, de rooms-katholieke zakenman Jan Jongerius. Naast de actualiteit van ontwikkelingen op het vrijkomende Defensieterrein, past deze tentoonstelling ook in de reeks die Aorta heeft ingezet over katholieke architecten en over katholieke bedrijven, c.q. opdrachtgevers in Utrecht, zoals architect Willem Maas en het Bouwbedrijf Bredero.

Jan Jongerius werd in 1888 geboren als telg van de bekende Utrechtse hoveniersfamilie Jongerius, waartoe ook Agnes Jongerius (voorzitter FNV) en Hella Jongerius (designer) behoren. Jan had een groentenhandel, maar in 1921 sloot hij een contract met de Texas Company (het latere Texaco) en introduceerde hij de eerste benzinepompen in Nederland. Al snel kwam Jan in contact met autofabrikant Ford en in 1935 richtte hij Ford Jongerius NV op. In korte tijd wist hij zijn imperium uit te breiden en eind jaren dertig was hij de grootste Forddealer in Nederland. Jan Jongerius werd in Utrecht al snel bekend onder zijn bijnaam: Jan Ford. Tevens bouwde Jongerius NV aan het Merwedekanaal bussen en allerlei soorten vrachtauto's. Aan het Merwedekanaal liet Jongerius een villa en kantoor bouwen, waarvoor hij vermoedelijk werd geïnspireerd door Amerikaanse en mediterrane architectuur. Jan overleed in 1942 en in 1955 ging zijn imperium failliet. De gebouwen vielen toe aan de Dienst Domeinen. Tot eind jaren negentig was de villa in gebruik door Defensie, nadat het onbruik raakte, is het zelfs gekraakt. De laatste jaren heeft het complex onder andere gediend als decor voor televisieseries, zoals Hartslag. Momenteel is de villa al een rijksmonument.

Jongerius was niet alleen een self-made ondernemer, maar ook een toegewijd katholiek en filantroop. Hij ondersteunde diverse parochies en katholieke instellingen. Het Vaticaan kende hem daarom de Orde van Gregorius de Grote toe, een hoge pauselijke onderscheiding.

Op de tentoonstelling zijn diverse foto's, correspondentie en objecten te zien van Jan Jongerius en zijn imperium. Zoals een geschilderd portret van hem, diverse correspondentie, originele foto's en een film (deels in kleur) uit 1939 met bijzondere momenten uit zijn bedrijf en familie. Middelpunt is het bijzondere complex met zijn intrigerende architectonische vormgeving. Op dit moment zijn de gebouwen flink verwaarloosd, maar op de tentoonstelling is het complex in al zijn glorie te zien. Het complex van villa, tuin en kantoor aan het Merwedekanaal is een architectonisch hoogstandje in een stijl die een eigenzinnige mix is van het Moderne Bouwen en on-Nederlandse art deco motieven. Even opmerkelijk is het gegeven dat het in zeer korte tijd gebouwd is (1937-1938) en in een ongebruikelijke periode, nét na de crises van de jaren dertig. Het complex weerspiegelt tot in de details de geest van Jan Jongerius, die zich in alles graag liet kennen als succesvol zakenman.

De tentoonstellingen is te bezichtigen van woensdag 24 januari tot en met zaterdag 17 februari. De toegang is gratis.

BIJEENKOMST
Tijdens een feestelijke bijeenkomst staat de toekomst van het complex centraal. De Stichting Vrienden van het Jongeriuscomplex wil het belang van dit bedrijfshistorisch en architectuurhistorisch erfgoed onder de aandacht brengen én de mogelijkheden voor de toekomst bespreken. Tijdens de bijeenkomst spreken: Antoni Folkers architect en voorzitter van de Stichting Vrienden van het Jongeriuscomplex), Hubert-Jan Henket architect en ere-voorzitter van de internationale organisatie DOCOMOMO (de internationale organisatie die zicht inzet voor het documenteren en conserveren van gebouwen, landschappen en stedenbouwkundige ensembles van de Moderne Beweging) en Frans van Seumeren voormalig directeur van bergings- en transportbedrijf Mammoet en kleinzoon van Jan Jongerius. Tijdens het programma is er ruimte voor het stellen van vragen en discussie.

Locatie: 19.30 uur - verzamelen bij Architectuurcentrum Aorta (Achter de Dom 14, Utrecht) 20.00 uur - aanvang bijeenkomst in het Academiegebouw (Domplein 29, 3512 JE Utrecht) Toegang: de toegang is gratis.
Aanmelden: Wegens een beperkt aantal plaatsen wordt u verzocht van tevoren te reserveren via architectuurcentrum Aorta: tours@aorta.nu of tel: 030 2321686.

Architectuurcentrum Aorta, Achter de Dom 14, Utrecht, tel. (030)2321686, fax (030)2321390 Openingstijden: woensdag tot en met vrijdag 12.00-17.00 uur, zaterdag 13.00-17.00 uur.