|Datum | |29 januari | |2007 | |Nummer | |23 |
Onderzoeken gezondheidsrisico's:
Geen relatie tussen longkanker en cadmium in de Nederlandse Kempen
Uit twee gezondheidsonderzoeken in en rondom de Nederlandse Kempen zijn geen beduidende afwijkingen gevonden voor wat betreft risico's op longkanker.
Een jaar geleden verscheen gezondheidsonderzoek over de Belgische Kempen, met de verontrustende conclusie, dat ten gevolge van de verhoogde lichaamsbelasting aan cadmium, het risico op longkanker bij bij mensen, die in de directe nabijheid van de zinkfabrieken in Balen, Lommel en Overpelt wonen, tot 4 maal hoger was dan bij een niet of minder blootgestelde populatie.
Naar aanleiding van die uitkomsten gaf de voorzitter van Aktief Bodembeheer de Kempen en gedeputeerde van milieu Annemarie Moons, opdracht aan het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieuhygiene (RIVM) en aan het Integraal Kankercentrum Zuid (IKZ) gegeven na te gaan of de uitkomsten van het Vlaamse onderzoek mogelijk ook van toepassing zijn in de met cadmium verontreinigde Nederlandse Kempen. Met name in de directe omgeving van de (voormalige) zinkfabriek in Budel-Dorplein. De onderzoeken zijn uitgevoerd in het kader van het Europese project BeNeKempen.
IKZ: geen afwijkingen
Het Integraal Kankercentrum Zuid (IKZ) heeft haar rapport uitgebracht met antwoord op de vraag naar het voorkomen van (long-)kanker in het projectgebied van Actief Bodembeheer de Kempen* (ABdK). De onderliggende vraag is of het aantal longkankergevallen in de directe omgeving van de zinkfabriek hoger is dan verder van de fabriek af.
Het IKZ heeft voor de periode 1983-2003 een vergelijking gemaakt tussen geregistreerde kankergevallen in postcodegebieden waar de bodem verontreinigd is door neergeslagen stof afkomstig uit de vroegere rook van de zinkfabrieken in Vlaanderen en Budel-Dorplein (kerngebied van ABdK), en postcodegebieden verder weg gelegen in het projectgebied van ABdK. Vervolgens zijn de uitkomsten vergeleken met de landelijke gemiddelde cijfers. Verder is onderscheid gemaakt tussen mannen en vrouwen en de leeftijdsgroepen 30 t/m 59 jaar en ouder dan 60 jaar. Naast longkanker is gekeken naar niertumoren, prostaat- en testiskanker en blaaskanker.
De conclusie van het onderzoek van IKZ is: er zijn in het onderzoek géén aanwijzingen gevonden voor het aanwezig zijn van een (long-)kankercluster rondom de zinkfabriek. Oftewel het aantal kankergevallen in het projectgebied van ABdK wijkt niet af van het landelijke gemiddelde, noch in de directe omgeving van de zinkfabriek in Budel-Dorplein, noch in een kring van zo'n 30 kilometer daaromheen.
RIVM: geen onaanvaardbaar risico
Ook het RIVM heeft haar conclusies uitgebracht over het onderzoek dat zij in opdracht van ABdK in het afgelopen half jaar heeft uitgevoerd. Het RIVM werd gevraagd een integrale risicobeoordeling te maken van de blootstelling van mensen aan stof met een mogelijk verhoogd gehalte aan cadmium en/of lood. Hiertoe zijn lucht- en stofmetingen gedaan in 15 woningen in Budel-Dorplein (direct bij de zinkfabriek), 15 woningen in Maarheeze (15 kilometer van de zinkfabriek) en 15 woningen in Liempde (30 kilometer van de zinkfabriek).
De conclusies luiden: zowel de concentratie van lood als van cadmium is in het neergeslagen huis-, straat- en bodemstóf in Budel-Dorplein significant hoger dan in Maarheeze en Liempde. Daartegenover werd geen significant verschil gevonden tussen de cadmiumconcentratie in de lucht in en rondom de huizen in Budel-Dorplein, Maarheeze en Liempde.
Voor wat betreft de cadmiumconcentratie in de lucht kan geconcludeerd worden dat de maximale concentraties die in de drie plaatsen gevonden zijn geen onaanvaardbaar gezondheidsrisico opleveren (ook niet bij levenslange inademing). De kans op het krijgen van longkanker, puur toe te schrijven aan het inademen van cadmium met de in de Kempen aanwezige lucht, is voor het gehele projectgebied van ABdK vrijwel gelijk aan de Nederlandse norm van het 'verwaarloosbaar risico' (kans één op een miljoen).
Conclusie
Conclusie uit de twee onderzoeken die in 2006 in opdracht van gedeputeerde Moons zijn uitgevoerd: in en rondom de Nederlandse Kempen zijn in relatie met de aanwezige cadmiumvervuiling ten opzichte van het Nederlandse gemiddelde geen beduidende afwijkingen gevonden voor wat betreft het voorkomen van longkanker.
Ondanks deze positieve uitkomst blijft er voldoende reden om de aanpak van de bodemverontreiniging met zware metalen volle aandacht te blijven geven.