Oxfam: door proces mogelijk miljoenen armen zonder medicijnen
Oxfam novib
http://www.novib.nl/
Generieke versus gepatenteerde medicijnen
De Zwitserse farmaceutische reus Novartis moet de controversiële rechtszaak tegen
India, die vandaag in Chennai begint, staken. Dat stelt de internationale organisatie
Oxfam.
Novartis is twee rechtszaken begonnen tegen India nadat het land had geweigerd een patent
te verlenen aan Glivec, een medicijn tegen kanker. Novartis vecht niet alleen het besluit
over Glivec aan, maar ook onderdelen van India s patentwetten. Die zijn bedoeld om
goedkope generieke medicijnen voor arme patiënten, die zich de duurdere
gepatenteerde geneesmiddelen niet kunnen veroorloven, te promoten.
De wet staat toe dat India een bestaand maar ietwat gewijzigd medicijn geen patent
verleent. In landen als de VS worden aangepaste medicijnen opnieuw gepatenteerd om een
monopoliepositie te waarborgen en generieke medicijnen uit de markt te houden. India s
wet zorgt ervoor dat deze praktijk de toegang tot betaalbare generieke medicijnen niet
blokkeert. De meeste patiënten betalen medicijnen uit hun eigen zak, en gaan er vaak
schulden voor aan. Voor hen zijn goedkope generieke medicijnen levensredders, op meerdere
manieren.
Oxfam zegt dat de Indiase wet een belangrijke waarborg is voor de openbare
gezondheidszorg, zoals overeengekomen in de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Niet
één land heeft de rechtsgronden van India s wet bij de WTO aangevochten.
Indiase generieke medicijnen zijn ook van vitaal belang voor de openbare gezondheidszorg
in andere landen. India is s werelds grootste producent en exporteur van generieke
medicijnen naar ontwikkelingslanden, vooral naar Afrika, waardoor miljoenen mensen
bereikt worden. Ruim de helft van de medicijnen om aids te behandelen in
ontwikkelingslanden komt uit India. Mocht Novartis de rechtszaak winnen dan komt de
toegang tot belangrijke betaalbare aids-medicijnen en voor andere ziektes op losse
schroeven te staan.
Novartis beweert dat het slechts het intellectuele eigendom van één medicijn
wil beschermen. Maar de waarheid is dat dit een directe aanval is op India s soevereine
recht de openbare gezondheidszorg te beschermen, zegt het hoofd van Oxfams Make Trade
Fair campagne, Celine Charveriat.
De zaak Glivec is op zichzelf al van belang voor duizenden kankerpatiënten in India
die mogelijk geen generieke versies van het medicijn meer kunnen aanschaffen. Met de
merknaam Glivec kost het medicijn 27.000 dollar per patiënt per jaar; zonder slechts
2.000 dollar per patiënt per jaar.
Novartis zegt dat arme patiënten het medicijn gratis krijgen, maar Oxfam zegt dat dit
geen duurzame manier is om in medicijnen te voorzien. Novartis kan de garantie niet geven
dat het elk jaar 24.000 leukemiepatiënten in India levenslang gratis Glivec zal
verstrekken. De zakenwereld heeft wel degelijk iets van doen met goede doelen, maar de
concurrentie tussen generieke medicijnen heeft zich bewezen als middel om de prijzen laag
te houden, zegt Charveriat.
22)Glivec daargelaten, kunnen de wereldwijde gevolgen van deze zaak tegen India s
patentwetten de reputatie van Novartis voor altijd besmetten, zegt Charveriat. Er staan
zo n 9.000 patentaanvragen te wachten op beoordeling door de Indiase overheid, waarvan zo
n 7.000 heel waarschijnlijk modificaties van oude medicijnen betreffen. Als India
gedwongen wordt de wet aan te passen, dan zouden veel van deze medicijnen gepatenteerd
kunnen worden, en daardoor van generieke concurrentie worden gevrijwaard.
De rechtszaak van Novartis komt op een moment dat de mondiale farmaceutische industrie als
geheel moeilijkheden ondervindt. De patenten op veel topmedicijnen lopen binnenkort af en
er zijn niet genoeg nieuwe medicijnen in ontwikkeling. Vandaar dat bedrijven bezig zijn
hun monopolies op bestaande geneesmiddelen overal ter wereld uit te breiden en te
beschermen. Novartis zou een leider moeten zijn in de zoektocht naar nieuwe oplossingen
in een veranderende markt, maar de gevestigde belangen worden verdedigd, waardoor
miljoenen mensen dreigen verstoken te blijven van de generieke medicijnen die zij nodig
hebben, zegt Charveriat.
Einde bericht.
Oxfam Novib is het Nederlandse lid van Oxfam International, een samenwerkingsverband van
dertien onafhankelijke ontwikkelingsorganisaties. Het gezamenlijk ideaal: een
rechtvaardige wereld zonder armoede.
Noot voor de redactie,