Raad voor de Journalistiek

Rvdj over berichtgeving over familiedrama's

Naar aanleiding van recente berichtgeving over familiedrama's is discussie ontstaan over de vraag of media wellicht terughoudender over dergelijke drama's zouden moeten berichten. In dit verband acht de Raad voor de Journalistiek het zinvol te wijzen op uitspraken die hij in vergelijkbare zaken heeft gedaan.

De Raad stelt voorop dat een journalist vrij is in zijn selectie van nieuws. Er is geen norm van journalistieke zorgvuldigheid die meebrengt dat een journalist toe- of instemming behoeft te hebben van degene over wie hij publiceert.

Daarbij dient een nieuwsbericht zoveel mogelijk de gegevens te bevatten, die het het publiek mogelijk maken zich een waarheidsgetrouw beeld van het desbetreffende nieuwsfeit te vormen. Dit geldt ook voor publicaties over misdrijven, temeer daar deze een signaalfunctie kunnen hebben jegens burgers en overheid. Bij geweldsmisdrijven tegen personen kan volledigheid op het punt van de identiteit van het slachtoffer bovendien voorkomen dat verwarring met anderen optreedt, als gevolg waarvan bij derden nodeloze ongerustheid kan ontstaan.

Dat neemt niet weg dat de journalist wel steeds een afweging dient te maken tussen het belang dat met de publicatie is gediend en de belangen die door de publicatie zouden kunnen worden geschaad. Vermeden moet worden dat nodeloos schade wordt toegebracht. Bovendien brengt de journalistieke verantwoordelijkheid met zich mee dat de persoonlijke levenssfeer over wie wordt gepubliceerd niet verder mag worden aangetast dan in het kader van een open berichtgeving nodig is.

In een aantal zaken betreffende berichten over (vermeende) zelfdoding heeft de Raad geoordeeld dat het vermelden van de volledige naam c.q. het tonen van een herkenbare foto van de betrokkene journalistiek onzorgvuldig was. (zie bijvoorbeeld: RvdJ 2006/25 en RvdJ 2004/97)

Verder heeft de Raad in diverse zaken overwogen dat details van een misdrijf weggelaten dienen te worden, indien voorzienbaar is dat zij extra leed toevoegen aan het slachtoffer of zijn naaste familieleden en die details niet noodzakelijk zijn om de aard of de ernst van het misdrijf weer te geven. (zie bijvoorbeeld: RvdJ 2005/55)

Amsterdam, 13 maart 2007

Voor nadere informatie:
mr. Daphne C. Koene
secretaris Raad voor de Journalistiek
tel.: 020-6735727
e-mail: raad@rvdj.nl