Vereniging Nederlandse Gemeenten

21 maart: uitspraak in de zaak VNG versus Staat over OZB

05.02.2007

De VNG procedeert samen met de gemeenten Bunnik, Doetinchem, Enschede en Sneek tegen het afschaffen van het gebruikersdeel OZB op woningen omdat dit volgens de gemeenten in strijd is met het Europees Handvest voor de lokale autonomie.

Het Europees Handvest is ook door Nederland ondertekend en bepaalt dat een substantieel deel van de financiële middelen van gemeenten moet bestaan uit lokale belastingen.

De rechter moet twee vragen beantwoorden:

1. Is artikel 9, lid 3, bezien in samenhang met lid 1, van het Europees Handvest voor de lokale autonomie een eenieder verbindende bepaling? Met andere woorden: Geldt dit artikel 9, lid 3 voor iedereen, bijvoorbeeld ook voor de Staat en de gemeenten?
2. Heeft de Staat met de OZB-wetgeving in strijd gehandeld met artikel 9, lid 3, van het Handvest. Met andere woorden: Hebben de Nederlandse gemeenten na de gedeeltelijke OZB-afschaffing en de limitering en maximering van de resterende OZB-tarieven nog een substantieel eigen belastinggebied, waarvan zij zelf de hoogte kunnen vaststellen?

Eis
De VNG eist het buiten werking stellen van de afschaffing van het gebruikersdeel OZB op woningen en de OZB-limitering en -maximering met ingang van 1 januari volgend op het rechterlijk vonnis (1 januari 2008).

Uitspraak
De civiele kamer van de rechtbank s-Gravenhage streeft ernaar op 21 maart 2007 uitspraak te doen.

Tekst artikel 9
Artikel 9, eerste en derde lid, van het Europees Handvest voor de lokale autonomie luiden:


1. De lokale autoriteiten hebben binnen het kader van het nationale economische beleid, recht op voldoende eigen financiële middelen, waarover zij vrijelijk kunnen beschikken bij de uitoefening van hun bevoegdheden.


3. Ten minste een deel van de financiële middelen van de lokale autoriteiten dient te worden verkregen door lokale belastingen en heffingen waarover zij, binnen de grenzen bij de wet gesteld, de bevoegdheid hebben de hoogte vast te stellen.

Stukken
Bij de zitting horen een aantal stukken, die u hieronder kunt downloaden.

* Pleidooi prof. mr. N.S.J. Koeman namens de VNG/gemeenten
* Productie 1 VNG-statuten 2006

* Notariële akte van statutenwijziging 2006
* Productie 2 Statement Committee of Ministers van de Council of Europe over Recommendation 180 (2005) van de CLRA
* Pleitnota prof. mr. E.J. Daalder namens de Staat

Eerder geplaatste stukken
Voorafgaand aan de zitting hebben wij op 1 februari de volgende stukken geplaatst:

* Dagvaarding van de Staat door VNG en gemeenten
* Productie 1 bij dagvaarding Recommendation 180 (CLRA)
* Productie 2 bij dagvaarding State of local finances in the Netherlands (CLRA)

* Productie 3 bij dagvaarding Autonoom of automaat? (Rob/Rfv)
* Conclusie van antwoord van de Staat

* Producties bij conclusie van antwoord