Persbericht van de Universiteit Utrecht
Faculteit Rechtsgeleerdheid, Economie, Bestuur en Organisatie
14 mei 2007
Genocide in Rwanda had voorkomen kunnen worden
De genocide in Rwanda had voorkomen kunnen worden als de aanwezige signalen door de verantwoordelijken indertijd adequaat waren geïnterpreteerd en gecommuniceerd. Ondanks de beschikbare kennis en benodigde middelen lieten zij na actie te ondernemen. Tot deze conclusie komen prof.dr. Fred Grünfeld, bijzonder hoogleraar 'Oorzaken van grootschalige mensenrechten-schendingen' aan de Faculteit Rechtsgeleerdheid, Economie, Bestuur en Organisatie van de Universiteit Utrecht en zijn co-auteur mr. Anke Huijboom. Zij presenteren hun boek 'The failure to prevent genocide in Rwanda: the role of bystanders' tijdens het gelijknamige congres op 24 mei.
Geen preventieve acties
800.000 mensen vonden in 100 dagen tijd de dood als gevolg van de genocide in Rwanda in 1994. Dit had voorkomen kunnen worden als vroegtijdige waarschuwingen voor een naderende genocide waren omgezet in preventieve acties. Dit concluderen Grünfeld en Huijboom aan de hand van onderzoeksrapporten, archieven en interviews. Zo hebben leidinggevende politieke ambtenaren van de VN waarschuwingen van de meest gezaghebbende bronnen over reeds begane wreedheden en voorbereidingen voor een volkerenmoord genegeerd. Niet alleen verboden zij vroegtijdige preventieve maatregelen, ook lieten zij na de zaak aan de Veligheidsraad ter besluitvorming voor te leggen. Evenmin kregen de vredestroepen versterking van een enforcement power, terwijl wel Amerikaanse, Franse, Belgische en Italiaanse militairen waren ingezet om de eigen burgers te evacueren.
Omstanders medeverantwoordelijk aan genocide
In de periode voorafgaand aan de genocide zijn alle verzoeken voor ingrijpen en versterking van het militaire mandaat afgewezen door VN topambtenaren als Hedi Annabi, Iqual Riza en Kofi Annan van de afdeling vredesmachten. Zij ondernamen geen actie, omdat zij vooral gefocust waren op de onpartijdigheid van de VN-Vredesmacht bij het naleven van het Arusha-vredesakkoord. Grünfeld en Huijboom achten de 'omstanders' - de staten en de organisaties die de macht en de middelen hadden om de genocide te voorkomen of te stoppen - dan ook medeverantwoordelijk voor het menselijk drama dat zich in Rwanda heeft afgespeeld. Wat dat betreft laten de auteurs zich ook over de rol van Nederland zeer kritisch uit.
Prominente sprekers
Op het symposium 'The failure to prevent genocide in Rwanda: the role of bystanders' zullen een aantal gerenommeerde wetenschappers, onder wie prof. Theo van Boven van de Universiteit van Maastricht en prof. Filip Reyntjens van de Universiteit van Antwerpen, het woord voeren. Tevens zal de oud-bevelhebber van de Nederlandse landmacht Hans Couzy commentaar geven op de in het boek gepresenteerde onderzoeksuitkomsten.
Congres
Congres 'The failure to prevent genocide in Rwanda'
Plaats: 't Hoogt 13, Zaal 0.17, Utrecht (ingang Janskerkhof 3)
Tijd: 10.30-17.00 uur
Voor het programma en sprekers ga naar: www.law.uu.nl/sim/congresrwanda
Journalisten zijn van harte uitgenodigd het congres bij te wonen.
Boek
'The failure to prevent genocide in Rwanda: the role of bystanders', Fred Grünfeld, Anke Huijboom. Transnational Publishers, Martinus Nijhoff Publishers, Leiden/Boston, Koninklijke Brill NV, Leiden, 2007 (ISBN-13: 978-90-04-15781-1 en ISBN-10: 90-04-15781-6).
Meer informatie
Persvoorlichter Rechtsgeleerdheid mevr.drs. Erzsó Alföldy 030 253 7497, e.alfoldy@law.uu.nl.
B.g.g. persvoorlichter Universiteit Utrecht mevr.drs. Wietske de Lange 030 253 4073, w.delange@uu.nl.
Universiteit Utrecht