ChristenUnie
Inbreng bij RFID
woensdag 06 juni 2007 14:30
De leden van de fractie van de ChristenUnie hebben met belangstelling
kennis genomen van de brief van de staatssecretaris. De
staatssecretaris geeft blijk van aandacht voor de verschillende kanten
van RFID zoals de mogelijke technologische voordelen en
privacy-nadelen en -zorgen. De leden van de fractie van de
ChristenUnie hechten er aan te benadrukken dat, ondanks de voordelen
van RFID die ook zij zien, privacy van burgers hieraan niet
ondergeschikt gemaakt mag worden. Nauwe betrokkenheid van de overheid
is nu en in de toekomst dus gewenst.
De leden van de ChristenUnie-fractie hebben na het lezen van de brief
van de staatssecretaris nog nadere vragen over privacy en toepassing
RFID.
Zoals ook al in de notitie van de ChristenUnie over RFID (RFID-chips:
Kans of gevaar?) wordt opgemerkt is de ChristenUnie bezorgd dat
wanneer te lang gewacht wordt met het nemen van maatregelen omtrent
privacy en RFID het proces onomkeerbaar is. Ook het CBP geeft dit aan,
maar zet dit af tegen een mogelijk verstikkende werking van
regelgeving voor innovatie. Hoewel de leden van de fractie van de
ChristenUnie innovatie belangrijk vinden, willen zij dit niet boven
het belang van privacy en vertrouwen van burgers in nieuwe technologie
als RFID stellen. Is de staatssecretaris met de ChristenUnie van
mening dat in dat geval het belang van vertrouwen van burgers in
overheid en technologie voorop staat, en niet de ontwikkeling van de
technologie?
In relatie hiermee schrijft het CBP dat het vergroten van publieke
kennis over de (on)mogelijkheden van RFID-toepassingen kan bijdragen
aan het vertrouwen in verantwoorde toepassingen en tegelijkertijd aan
het tijdig treffen van maatregelen ter voorkoming van nadelige
effecten. Wat gaat de staatssecretaris doen met deze aanbeveling van
het CBP? Worden er publiekscampagnes ingezet? Weten burgers wat RFID
is en waar en hoe het wordt toegepast? Wat vindt de staatssecretaris
van de suggestie van het CBP om een informatiepunt in trant van
postbus 51 én een klachtenregeling voor mogelijk misbruik of
oneigenlijk gebruik van RFID (een klachtenloket) in te richten?
In dit verband wijzen de leden van de ChristenUnie-fractie de
staatssecretaris op een publicatie van het Rathenau instituut over
RFID, waar treffend een dag uit een gemiddeld Nederlands gezin wordt
geportretteerd, waaruit blijkt hoe RFID al met het dagelijks leven is
verweven. Mogelijk kan de staatssecretaris hier zijn voordeel mee
doen?
Het CBP geeft blijk van betrokkenheid bij het onderwerp van privacy.
Zij stelt dat het juridisch kader op dit moment voldoet, maar merkt
tegelijkertijd op dat er nog een grijs gebied is in de overgang van
productgebonden gegeven naar persoonsgegevens. De staatssecretaris
geeft aan dat hij met interesse de invulling die het CBP geeft aan
verdere normontwikkeling volgt. Zo ook de leden van de fractie van de
ChristenUnie, maar tegelijk horen zij graag van de staatssecretaris
hoe hij er op toeziet dat dit grijze gebied inderdaad ingekleurd gaat
worden. Is dit een onderwerp waar de `denktank privacy en nieuwe
technologieën' zich mee bezig gaat houden? Graag een toezegging van de
staatssecretaris dat dit element meegenomen wordt in het onderzoek en
aan de Kamer wordt voorgelegd.
Ook vragen de leden van de fractie van de ChristenUnie aandacht voor
opmerkingen over de WBP en RFID in de nota `Eerste fase evaluatie Wet
bescherming persoonsgegevens' (Kamerstuk nummer 31051, nr.1). Daarin
wordt de heer Terstegge aangehaald, die van mening is dat onder andere
invoering van RFID-toepassingen en concepten als `ubiquitous
computing' of `ambient intelligence' het einde zullen gaan betekenen
van de privacywetgeving zoals wij die nu kennen. Nieuwe wetgeving zou
meer moeten uitgaan van `privacy-by-design' en niet gericht moeten
zijn op het gebruik van gegevens maar het misbruik daarvan. Graag een
reactie van de staatssecretaris hierop.
Een belangrijk thema in het kader van RFID en de WBP is het `privacy
by design'. Hierin ligt een belangrijke verantwoordelijkheid voor
ontwikkelaars en gebruikers van RFID. Terecht geeft de
staatssecretaris aan dat zij veel kunnen bijdragen aan de vermindering
van privacyrisico's. De leden van de fractie van de ChristenUnie
onderschrijven deze visie, maar vernemen graag van de staatssecretaris
hoe er op de ontwikkeling wordt toegezien. Omdat het toch om een
gevoelig onderwerp gaat, zijn deze leden van mening dat er niet kan
worden volstaan met het wijzen op de eigen verantwoordelijkheid van de
ontwikkelaars en gebruikers. Gaat de overheid niet teveel uit van het
zelfregulerend vermogen van bedrijven op dit gebied?Worden nieuwe
toepassingen op hun mogelijkheden gecheckt, en moeten ontwikkelaars
per nieuwe toepassing aangeven wat de mogelijkheden van het product
zijn en op wat voor manier `privacy by design' is toegepast? In dit
verband vragen deze leden ook aandacht voor de plicht van gebruikers
om RFID-gebruik zichtbaar en kenbaar te maken. Hoe wordt daar op
toegezien?
De Communicatie van de Europese Commissie besteedt ook aandacht aan
privacy by design, en zegt de ontwikkeling van `applicatie-specifieke
richtlijnen' te ondersteunen. Wat is de rol van de Nederlandse
regering hierin?
Met betrekking tot privacy-aspecten vragen de leden van de
ChristenUnie-fractie aandacht voor die mensen die grote bezwaren
hebben tegen het gebruik van RFID. Is er oog voor de problemen van
deze groep mensen? Wordt deze groep meegewogen in de
interdepartementale taakgroep? Zijn er mogelijkheden, ook in de
toekomst, voor gewetensbezwaarden om zich aan deze technologie te
ontrekken? Deze leden refereren ook aan de aanbeveling van het CBP,
dat betrokkenen zich moeten kunnen weren tegen RFID-gebruik, waarbij
onder andere valt te denken aan het kunnen kiezen voor een alternatief
waarbij geen RFID wordt gebruikt. Wat doet de staatssecretaris met
deze aanbeveling? Hoe ziet de staatssecretaris deze aanbeveling in
relatie tot het paspoort met RFID of de chipkaart van de NS, als
bedrijf dat het grootste deel van het treinvervoer in handen heeft?
Hebben reizigers nog de vrijheid om te kiezen voor een alternatief
kaartje of paspoort zonder RFID?