vvd
International
6-6-2007
VVD bezoekt Servië en Kosovo
Een VVD delegatie heeft van 17 t/m 20 mei een bezoek gebracht aan
Servië en Kosovo. Doelstelling van het bezoek was nader kennismaken
met de liberale partners in deze landen en nader peilen hoe de
situatie in Kosovo is.
De huidige politieke situatie in dit gebied is complex. De
veiligheidsraad van de Verenigde Naties neemt op korte termijn een
beslissing over de toekomstige status van Kosovo. Dit kan leiden tot
zicht op volledige onafhankelijkheid. Na de luchtaanvallen van de
NAVO, die in 1999 tot de terugtrekking van het Servische leger en
politie leidde, is Kosovo bestuurd door de Verenigde Naties. Op basis
van Resolutie 1244 van de Veiligheidsraad van juni 1999 regelt de
UNMIK het bestuur over Kosovo. De veiligheid wordt in Kosovo
gegarandeerd door de 16.000 man sterke NAVO troepenmacht KFOR. Na 8
jaar een onduidelijke status, heeft voormalig premier van Finland,
Martti Ahtisaari in opdracht van de VN, in februari 2007 een concept
oplossing voor de status van Kosovo gepresenteerd. Het voorstel
impliceert dat Kosovo de facto onafhankelijk gaat worden van Servië.
Verder staan er heel veel condities in die de Servische minderheid in
Kosovo moet beschermen. De Kosovaarse Albanezen hebben zeer positief
gereageerd, terwijl de Servische minderheid in Kosovo en de republiek
Servië zelf afwijzend staan tegenover dit voorstel.
In Belgrado stonden veel gesprekken met liberale politieke partners
op het programma. Een paar maanden geleden zijn er algemene
verkiezingen geweest in Servië. Vorige week, een half uur voordat de
100 dagen termijn afliep (na deze termijn zouden nieuwe verkiezingen
moeten worden uitgeschreven), bleken de coalitiebesprekingen rond te
zijn. Wederom leidt Vojislav Kostunica de coalitie regering, die
bestaat uit zijn meer gematigd nationalistische partij, de
sociaal-democratische partij van de Servische president Boris Tadic en
de centrum-rechts partij G17.
De zusterpartij van de VVD, Civic Alliance of Serbia (CAS) is
recentelijk gefuseerd met de nieuwe Liberal Democratic Party (LDP), en
de partij gaat nu verder onder die laatste naam, LDP. Er zijn weinig
tot geen inhoudelijke alternatieven voor deze partij. De fusie lijkt
een goede zet te zijn geweest; Cedomir Jovanovic, de LDP-leider, is
een charismatisch persoon die het relatief goed doet in de media en
zich onderscheidt van de rest op meerdere fronten. Zo is hij de enige
politieke leider die zich positief uitlaat over de plannen voor een
onafhankelijk Kosovo. Hij heeft het ook goed gedaan bij de laatste
verkiezingen van januari 2007, waar de partij 15 van de 250
parlementszetels heeft behaald.
Ook vond er een gesprek plaats met de Liberals of Serbia (LoS),
eveneens lid van ELDR en LI; helaas is deze partij inmiddels zo klein
geworden dat ze geen parlementaire vertegenwoordiging meer heeft. In
Belgrado is verder gesproken met de Nederlandse Ambassadeur en met (al
dan niet liberale) zusterorganisaties zoals FNSt, NDI en de Helsinki
Committee for Human Rights in Serbia.
In de Kosovaarse hoofdstad Prishtina heeft de delegatie met name met
de zusterpartij PLK gesproken en met de Nederlandse vertegenwoordiger,
alsook met vertegenwoordigers van de OVSE. Er zijn meerdere scenario's
denkbaar voor de toekomst van Kosovo en geen enkele springt eruit als
een ware positief vooruitzicht. Ofwel Kosovo wordt onafhankelijk onder
blijvend streng internationaal toezicht (zoals nu); of er wordt nog
dooronderhandeld om Rusland en Servië zelf aan boord te houden in het
onderhandelingsproces. Het derde en moeilijk te controleren scenario
is dat de Kosovaarse Albanezen zich eenzijdig onafhankelijk verklaren
en veel landen deze onafhankelijkheid gaan erkennen. De reacties
hierop van zowel de Albanezen als ook de Serviërs in Kosovo zijn
moeilijk controleerbaar en het gevaar voor een sterke spanningstoename
is zeker aanwezig.
Wat betreft toekomstige activiteiten van de VVD. Er is met name steun
beloofd aan de PLK in Kosovo in de vorm van zichtbare aanwezigheid
door het geven van trainingen en bezoek van prominente politici. Ook
met de LDP in Servië zal een gelijksoortige samenwerking worden
opgezet. Beide samenwerkingsprogramma zullen in nauwe samenwerking met
de ELDR plaatsvinden.
De delegatie bestond uit Han ten Broeke (woordvoerder Europa in de
Tweede Kamer), Mark Dijk (internationaal secretaris), Caroline van
Thessen (medewerker Internationaal Secretariaat), Christa Meindersma
(The Hague Centre for Strategic Studies) en voormalig D66
internationaal secretaris Simone Filippini
VVD