Senternovem
20-06-2007 | Paul Ostendorf: "Om tot innovatie te komen moeten we grenzeloos
kunnen leren én denken"
Volgens futuroloog Paul Ostendorf zijn we in de toekomst omringd door
embedded software. Om dit toekomstbeeld te realiseren en om onze
concurrentiepositie te versterken, is er volgens de futuroloog een
actieve(re) rol weggelegd voor de overheid.
`Een blinde vindt in de toekomst `blindelings' de weg. Zonder hond,
maar mét schoenen die voorzien zijn van een GPS-systeem'. En: `De
moderne baseball is voorzien van slimme chips en een display. De
display is vanzelfsprekend bestand tegen de kracht van het slaghout,
en geeft aan met welke snelheid de bal door de lucht vloog'. Met deze
en andere tot de verbeelding sprekende voorbeelden doorspekt
futuroloog Ostendorf zijn betoog tijdens het Point-One-event `Society
Needs', dat onlangs plaatsvond in Eindhoven. Met deze voorbeelden wil
Ostendorf aangeven dat we afstevenen op een wereld waarin `alles met
alles' communiceert. "In de toekomst worden we omringd door producten
waarin nanotechnologie en embedded systemen zijn verwerkt", stelt de
futuroloog.
Toekomstvisie
Ostendorf: "Voordat we deze wereld binnentreden zijn er wat
hindernissen te slechten. Door talloze nieuwe technieken die
beschikbaar komen en die onderdeel gaan uitmaken van ons dagelijks
leven, is het nú van belang dat we over deze toekomst gaan nadenken.
Onze hele gedachtegang omtrent organisatiestructuren en
bedrijfsprocessen moet bijvoorbeeld op de schop: we moeten leren om
over deze processen heen te denken, en ons richten op de lange
termijn visie, want de concurrent zit nooit stil."
Het versterken van de BV Nederland vraagt ook om concrete actie van de
overheid. "Op dit moment stroomt een deel van onze kennis weg,
bijvoorbeeld naar landen als de Verenigde Staten en Zuidoost-Azië.
Niet alleen omdat hier uitdagend wetenschappelijk onderzoek
plaatsvindt maar ook omdat de vraag naar kennis in deze economieën
zeer hoog is.", stelt Ostendorf. "Onderzoekers worden daar veel
mogelijkheden geboden. Politici moeten het ontglippen van deze kennis
stopzetten door ook in Nederland meer uitdagende
onderzoeksmogelijkheden te creëren. Stimuleer bedrijven om de vraag
naar hoogwaardige kennis op te voeren. De jonste generatie moet
aangemoedigd worden zich zo hoog mogelijk te scholen. Dat is het
recept voor een gezonde kenniseconomie."
Kennis verbreden
Volgens Ostendorf moet ook de insteek van onderzoeksgebieden
verbreden: "Nu weten onderzoekers steeds meer van steeds minder.
Hierdoor wordt het moeilijker om de beschikbare onderzoekskennis aan
elkaar te knopen. Interdisciplinaire wetenschap biedt daar een
oplossing voor. Als we niets doen aan de kwaliteit en kwantiteit van
onze kennis, dan zullen nieuwe markten ons voorbij streven in onze
groei en ontwikkeling, en behoren we niet langer tot de kopgroep.
Bedenk dat landen als China en India jaarlijks veel meer academici
produceren dan de EU."
Grenzeloos
"Om als land tot innovatie te komen is het loslaten van het `denken in
grenzen', letterlijk én figuurlijk, van essentieel belang", gaat
Ostendorf verder. "In de 21e eeuw moeten zowel burger, overheid en
bedrijven zich losweken van grenzen. Toch past deze zelfde overheid
nog steeds talloze regels toe die het grenzeloos handelen tussen
landen bemoeilijkt. Iedere regel die hier of in Brussel wordt bedacht
is een potentiële barrière voor het vrije handelsverkeer. Ook
bedrijven maken zich daaraan schuldig. Neem bijvoorbeeld het
betalingsverkeer. In iedere lidstaat van de EU is het goed geregeld,
maar tussen landen is er nog altijd onnodige vertraging. En wat te
denken van iets simpels als `standaarden'. Een Nederlandse leiding
sluit bijvoorbeeld niet aan op een Spaanse fitting. Om tot
baanbrekende innovatie te komen, moeten we alle grenzen slechten, want
alleen in een grenzeloze wereld wordt de welvaart optimaal verdeeld."