Altijd verstaanbaar met de carkit
Eindhovense promovendus ontwikkelt systeem om nagalm te onderdrukken
Vaak zijn handsfree telefoongesprekken moeilijk verstaanbaar. Omdat de
spreker vaak een redelijke afstand heeft tot de microfoon, kunnen
achtergrondruis, echos en nagalm het gewenste geluid behoorlijk
verstoren. Daar heeft ir. Emanuël Habets een oplossing voor gevonden,
iets wat de gehele elektronica-industrie tot nu toe niet lukte. In
zijn promotieonderzoek ontwikkelde hij een manier om nagalm en andere
storende geluiden te onderdrukken. Emanuël Habets (31) uit Maastricht
verdedigt maandag 25 juni zijn proefschrift Single- and
Multi-Microphone Speech Dereverberation using Spectral Enhancement aan
de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e).
Gehoorapparaten
Nagalm ontstaat door vele weerkaatsingen van geluiden tegen vlakken en
objecten in een ruimte. In een gesloten ruimte bereikt niet alleen het
directe geluid van de bron maar ook nagalm de microfoon of het
gehoororgaan. De nagalm maakt gesprekken soms onaangenaam of zelfs
moeilijk verstaanbaar. Denk maar aan de galm in een zwembad of kerk.
Voor mensen met een gehoorbeschadiging heeft nagalm een nog groter
negatief effect. Ook spraakherkenningsystemen werken in het algemeen
niet naar behoren als het ontvangen geluid nagalm bevat. Hoe kleiner
de verhouding tussen de sterkte van het directe geluid en de nagalm,
hoe slechter de kwaliteit van het geluid. Hierdoor is er een grote
behoefte om nagalm in elektronische audiosystemen zoals handsfree
telefoons en gehoorapparaten te onderdrukken.
Statistische beschrijving
Een exacte beschrijving van de nagalm is echter zeer complex. Indien
de nagalm onderdrukt wordt kunnen kleine fouten in deze beschrijving
een negatief gevolg hebben op de geluidskwaliteit. Daarom heeft ir.
Habets gebruik gemaakt van een statistische beschrijving van de nagalm
waarbij een beperkte hoeveelheid voorkennis van het akoestische kanaal
tussen de bron en de microfoon wordt gebruikt. Met een microfoon wist
hij al behoorlijke verbetering van de geluidskwaliteit te boeken,
experimenten met meerdere microfoons leidden tot een verdere
drastische verbetering. In de praktijk wordt het gewenste geluid ook
verstoord door ook andere geluiden, bijvoorbeeld door echo die
veroorzaakt wordt door de luidspreker in de telefoon of carkit en
achtergrondruis. De door ir. Habets ontwikkelde techniek is in staat
om naast de nagalm ook andere stoorgeluiden te onderdrukken.
Industriële belangstelling
Vanuit de industrie is veel belangstelling voor de vondst van de
Eindhovense promovendus. Ontwikkelaars van mobiele geluidsapparatuur
en gehoorapparaten zijn zeer geïnteresseerd in de verwerking van het
onderzoek in nieuwe producten. Volgens Emanuël Habets is dat een
fluitje van een cent. Ik heb mijn statistische aanpak in een aantal
wiskundige formules beschreven, die je zo in de vorm van software in
bestaande apparaten kan toevoegen. Ik weet niet hoe lang het duurt
voordat mijn techniek op de markt komt, maar het zou zo kunnen
gebeuren. Het onderzoek is gefinancierd door de Stichting Technische
Wetenschappen (STW). Emanuël Habets verricht inmiddels bij de Bar-Ilan
University en de Technion Israel Institute of Technology in Israël
vervolgonderzoek aan zijn methode.
Technische Universiteit Eindhoven