Persbericht 07 - 68
Nijmegen, 26 juni 2007.
Verslavingszorg luidt noodklok:
Merendeel opiaatverslaafden blijft onbehandeld
Tweederde van de opiaatafhankelijke patiënten in ons land krijgt niet de vereiste behandeling. Achter de verslaving schuilt een veelheid van onbehandelde psychiatrische problematiek. Deze kwetsbare groep wordt in toom gehouden met methadon, maar krijgt niet dezelfde behandeling als niet verslaafde psychiatrische patiënten, zo blijkt uit onderzoek van de verslavingszorg in samenwerking met de Radboud Universiteit Nijmegen.
Werkers in de verslavingszorg vinden de situatie onacceptabel. Donderdag 28 juni komen ze bijeen in 's-Hertogenbosch om te bespreken hoe het met deze groep verder moet.
Nederland telt ruim 25.000 patiënten die verslaafd zijn aan opiaten zoals heroïne. Degenen die behandeld worden (ruim driekwart) krijgen veelal methadon voorgeschreven. Methadon is een vervanger voor heroïne die een aantal klachten wegneemt, zoals onthoudingsklachten en de ergste zucht. Het aanschaffen van heroïne is dan niet meer nodig. Hierdoor neemt de overlast die verslaafden veroorzaken af. De verslavingszorg vindt behandeling met uitsluitend methadon niet effectief: achterliggende lichamelijke en psychiatrische problemen blijven onbehandeld.
Psychiatrische stoornissen
In de verslavingskliniek Novadic-Kentron is in samenwerking met het Nijmegen Institute for Scientist-Practitioners in Addiction (NISPA) een onderzoek uitgevoerd naar de psychiatrische stoornissen van patiënten met een opiaatverslaving. Er zijn uitgebreide interviews afgenomen bij ruim tweehonderd patiënten die op een methadonpost in behandeling waren.
Slechts een kleine minderheid van de patiënten (21,3%) heeft geen verdere psychiatrische problemen. De grote meerderheid heeft diverse bijkomende complicaties zoals angst-, en/of stemmingsstoornissen (depressie), psychosen en ADHD. Daarbij zijn de meeste patiënten niet alleen verslaafd aan opiaten, maar ook aan andere middelen zoals alcohol, cocaïne en medicijnen. Hun persoonlijkheid is van dien aard dat zij vaak in conflict komen met zichzelf, maar zeker ook met hun omgeving.
Problemen in vroege jeugd
Het onderzoek laat zien dat de psychiatrische problematiek van de meeste patiënten al in de vroege jeugd is begonnen. Voor een deel is de verslaving hieruit voortgekomen, wat de problemen vaak ook erger heeft gemaakt. Adequate zorg in de jeugd had de ernstige problematiek op volwassen leeftijd misschien niet kunnen voorkomen, maar wel kunnen verminderen. Door deze bijkomende psychiatrische problemen functioneren deze patiënten slecht in de maatschappij en is hun levenskwaliteit verlaagd.
Onacceptabele situatie
De Nederlandse verslavingszorg heeft de laatste jaren herhaaldelijk aangegeven dat de zorg voor deze patiëntengroep tekort schiet. Initiatieven om daar wat aan te doen hebben in 2006 geleid tot een gezamenlijk ontwikkelde richtlijn: de Richtlijn Opiaatonderhoudsbehandeling ( RIOB).. Daarin is gesteld dat voor klinische en wetenschappelijke verantwoorde zorg substantiële verruiming van de financiering nodig is, waarbij gedacht moet worden aan een bedrag tussen de 40 en 60 miljoen euro op jaarbasis.
Vanwege ontbreken van toezeggingen vanuit het ministerie van VWS is de invoering van de RIOB gestagneerd, en heeft de verslavingszorg nog steeds geen mogelijkheden om de complexe psychiatrische problematiek en de bijkomende verslavingen adequaat te behandelen. Hoogleraar verslavingszorg Cor de Jong: "Gezien de ernstige problemen bij deze kwetsbare groep is dat een onacceptabele situatie, in de eerste plaats voor de patiënten, maar ook voor de hulpverleners die de problemen wel zien maar niet kunnen aanpakken. De samenleving laat deze mensen gewoon vallen."
'Niet met methadon alleen!'
Donderdag 28 juni worden de resultaten van het onderzoek besproken op het congres 'Niet met methadon alleen! , georganiseerd door Novadic-Kentron en NISPA in het Noord-Brabants Museum te 's-Hertogenbosch.
Informatie over het congres is te vinden op de website van NISPA:
Noot voor de pers:
Toelichting op het onderzoek: prof. dr. Cor A.J. de Jong, hoogleraar Verslaving en Verslavingszorg, megen Institute for Scientist-Practitioners in Addiction (NISPA), Radboud University Nijmegen, tel: 0031 243611150 mobiel: 06 51270926
Wetenschapsredactie Radboud Universiteit Nijmegen, tel. 024 - 361 6000