2007
Legionellapreventie: betere naleving
Waterleidingwet nodig 4 juli 2007
Het aantal leidingwaterinstallaties met Legionellabacteriën nam tussen
2000 en 2005 niet aanmerkelijk af. Bij een betere naleving van de
Waterleidingwet zouden naar verwachting wél minder Legionellabacteriën
in leidingwaterinstallaties voorkomen. Knelpunten zitten in de aanleg
van de leidingwaterinstallaties en het uitvoeren van maatregelen om te
voorkomen dat Legionella zich in deze installaties kan vermeerderen.
Het aantal gemelde patiënten met een Legionella-infectie nam in
dezelfde periode toe. Dit blijkt uit een onderzoek van het RIVM in
opdracht van het ministerie van VROM.
Leidingwaterinstallaties
Het aantal besmettingen in leidingwaterinstallaties nam tussen 2000 en
2005 niet aanmerkelijk af. Ongeveer 20 procent van de zorginstellingen
en zwembaden heeft in 2005 te maken gehad met een Legionellabesmetting
in leidingwaterinstallaties. Bij hotels en campings is dit ongeveer 5
procent. Vooral bij zorginstellingen kan Legionella in de
waterleidingen gevaarlijk zijn, omdat de mensen hier vaak een zwakkere
gezondheid hebben.
Legionella-infecties
De afgelopen jaren nam het aantal gemelde patiënten met een
Legionella-infectie toe. De helft tot een derde van deze infecties
wordt in het buitenland opgelopen. In 2000 waren het er 172, in 2005
280 en in 2006 werden er 440 patiënten gemeld. De bron van besmetting
is slechts bij enkele patiënten met zekerheid vastgesteld. De stijging
van het aantal patiënten komt waarschijnlijk door een combinatie van
verschillende factoren. Zo is het makkelijker geworden om de ziekte
vast te stellen, en worden meer mensen met een longontsteking getest
op Legionella. Daarnaast heeft het klimaat mogelijk invloed op het
aantal Legionella-infecties. Bovendien kunnen mensen niet alleen
besmet raken via leidingwaterinstallaties, maar bijvoorbeeld ook via
koeltorens en bubbelbaden. De Legionellabacterie kan een ernstige
longontsteking veroorzaken. Mensen raken besmet door inademing van
zeer kleine waterdeeltjes (aerosolen), die besmet zijn met deze
bacterie.
Naleving
Als de naleving van de Waterleidingwet wordt verbeterd, zal het aantal
besmette leidingwaterinstallaties naar verwachting dalen. Er zijn op
dit moment twee belangrijke knelpunten. Niet alle installateurs leggen
de leidingwaterinstallaties aan volgens de voorschriften. Wanneer er
bijvoorbeeld doodlopende leidingen zijn of wanneer warmwaterleidingen
de koudwaterleidingen kunnen opwarmen, is het mogelijk dat de
Legionellabacterie zich snel kan vermeerderen. Daarnaast zouden
eigenaren van de leidingwaterinstallaties de maatregelen voor
Legionellapreventie beter moeten naleven. Zo zouden ze bijvoorbeeld de
leidingen regelmatiger moeten spoelen met heet water.
Waterleidingwet
Een aantal openbare gebouwen moet voldoen aan de regelgeving
Legionellapreventie. Dit is in de Waterleidingwet vastgelegd. Het gaat
om zorginstellingen (ziekenhuizen en verpleeghuizen), zwembaden,
instellingen met overnachtingfuncties (bijvoorbeeld hotels en
campings), asielzoekerscentra en justitiële inrichtingen. De
maatregelen zijn nodig om te voorkomen dat de legionellabacterie in
grote aantallen in de leidingwaterinstallaties van deze gebouwen kan
voorkomen.
Het onderzoek
Het RIVM heeft voor de evaluatie van het onderdeel Legionellapreventie
van de Waterleidingwet verschillende reguliere onderzoeken bij elkaar
gelegd van onder andere VROM-Inspectie, waterleidingbedrijven,
informatie van eigenaren van leidingwaterinstallaties en gegevens van
de GGD-en. Deze onderzoeken samen vormen de bron voor deze evaluatie
van het RIVM. De evaluatie is uitgevoerd in opdracht van het
ministerie van VROM.
EINDE BERICHT
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu