Ingezonden persbericht
Laat onderzoekscommissie overschrijdingen onderzoeken
Leiden, 19 juli 2007 - De Commissie Vooronderzoek Raadsonderzoek adviseert een onderzoekscommissie en geen raadsenquête in te stellen om de overschrijdingen bij grote projecten binnen de gemeente Leiden te onderzoeken. Dit stelt zij in haar rapport dat gisteravond is aangeboden aan een plaatsvervangend voorzitter van de Raad, de heer A. Flippo.
Naar aanleiding van een brief van het college van 27 april 2007 over opnieuw een overschrijding van het krediet voor de uitbreiding en renovatie van de Stadsgehoorzaal heeft in de raadsvergadering van 15 mei een interpellatiedebat plaatsgevonden over deze overschrijdingen.
De Raad heeft in die vergadering een motie aangenomen waarin de grootst mogelijke meerderheid van de Raad (38 raadsleden vóór en 1 tegen) heeft besloten om een vooronderzoekscommissie in te stellen. Op 12 juni heeft de Raad vervolgens deze commissie ingesteld en heeft als leden benoemd mw. R.A. van Gelderen en de heren J.T. van Egdom, R.J.M. van Ette, A.R. Bonestroo en K.A. Boddé. Als onafhankelijk voorzitter van de commissie is de heer prof. dr. Th.A.J. Toonen benoemd.
Opdracht
De opdracht van de vooronderzoekscommissie was te onderzoeken of een raadsenquête het geschikte middel is om te onderzoeken waarom bij grote projecten binnen de gemeente Leiden er stelselmatig sprake is van overschrijdingen zowel in financiële zin als qua planning. De opdracht hield tevens in te komen tot een heldere formulering van de onderzoeksvraag.
Keuze
De keuze voor het instellen van een onderzoekscommissie komt ondermeer voort uit de behoefte om niet alleen mensen van binnen de gemeentelijke organisatie, maar juist ook buiten de gemeentelijke organisatie te betrekken bij het onderzoek. Als er gekozen zou worden voor een raadsenquête is de kans reëel dat belanghebbenden buiten de gemeentelijke organisatie minder geneigd of bereid zullen zijn om mee te werken. Dit gezien de consequenties die hun uitspraken wellicht voor zichzelf of voor anderen kunnen hebben. Gezien de aard en de breedte van de problematiek bestaat er vooralsnog geen behoefte aan de juridisch bevoegdheden die een raadsenquête geeft.
Onderzoeksvraag
De vooronderzoekscommissie heeft de volgende algemene vraagstelling geformuleerd: "Wat zijn de organisatorische, politiek-bestuurlijke en besluitvormingstechnische oorzaken van het herhaalde patroon van budgetoverschrijding in het gemeentelijke project
management? In hoeverre bieden de door het college voorgestelde maatregelen zicht op een oplossing van die problematiek en op welke wijze dient de aansturing en controle vanuit de gemeenteraad in de toekomst te zijn ingericht om herhaling van gesignaleerde patronen te voorkomen?"
Uitgangspunten
De commissie heeft de volgende uitgangspunten meegenomen om tot haar advies te komen:
. de raad onderzoekt wat de oorzaken zijn van het voortgaand patroon (van overschrijdingen qua financiën en planning) en dat raad, bestuur en organisatie leren van de fouten die er hierbij gemaakt zijn;
. een zodanig onderzoek in te stellen dat past binnen de huidige maatregelen van het college om de ambtelijke organisatie te verbeteren;
. de onderzoeksvraag zich richt op de oorzaak, maar nog sterker op het in de toekomst voorkomen van de genoemde problemen;
. het college neemt op zeer korte termijn adequate maatregelen om overschrijdingen bij grote projecten verder te voorkomen.
Onderzoeksopzet
De vooronderzoekscommissie adviseert tenslotte om het onderzoek als volgt op te zetten:
. Zelfstudie
Een zelfstudie (onder verantwoordelijkheid van het college) naar de 'sterktes en zwaktes' in de ambtelijke voorbereiding en de politiek-ambtelijke verhoudingen in het Leidse apparaat rondom het management van gemeentelijke projecten.
. Onderzoek onderlinge verhoudingen
Een aanvullend onderzoek waarbij de aard en het karakter van de dynamiek in de onderlinge verhoudingen tussen apparaat, bestuur en raad aan de orde wordt gesteld.
. Twee casestudies
Twee casestudies (een reconstructie en evaluatie achteraf) naar de gang van zaken bij de besluitvorming rondom het Scheltemacomplex en het Rembrandtjaar.
. Publieke hoorzitting
Een publieke hoorzitting met deskundigen, direct betrokkenen van binnen en buiten de gemeentelijke organisatie. Hierin worden de conclusies en aanbevelingen uit bovenstaande vooronderzoeken getoetst aan de ervaringen in de praktijk.
Op 4 september zal het advies van de vooronderzoekscommissie worden besproken in de gemeenteraad.
Noot voor de redactie,