Radboud Universiteit Nijmegen


Fout in groeihormoon veroorzaakt magnesiumtekort

Het EGF-hormoon, dat een belangrijke rol speelt bij de groei, bewaakt de magnesiumbalans in ons lichaam door magnesiumkanalen in de nier te activeren. Deze kanaaltjes halen magnesium uit de voorurine terug naar het lichaam. Hierover berichten onderzoekers van het UMC St Radboud in The Journal of Clinical Investigation (1 augustus 2007).

Afgifte verstoord
Fysioloog Wouter Tiel Groenestege heeft onder leiding van prof.dr. René Bindels en prof.dr. Nine Knoers de oorzaak ontdekt van een ernstig ziektebeeld met de naam IRH. Kenmerk van dit ziektebeeld is een zeer lage magnesiumconcentratie in het bloed (hypomagnesemie). De patiënten verliezen bovenmatig veel magnesium via hun urine. Dit leidt tot een verstoorde spierfunctie en vertraging in de mentale ontwikkeling.

Een genetische zoektocht langs de chromosomen toonde aan dat IRH-patiënten een mutatie hebben in het gen dat codeert voor het EGF-hormoon. Dit hormoon wordt vooral aangemaakt in de niercellen. Door de mutatie is de afgifte van het hormoon aan het bloed verstoord. Hierdoor worden er geen groeihormoonreceptoren geactiveerd en wordt het magnesiumkanaal TRPM6 in de nier niet gestimuleerd. Gevolg is magnesiumverlies via de urine. Dit verklaart hoe IRH ontstaat en ook waarom de anti-EGF-receptortherapie die wordt toegepast bij patiënten met kanker van de dikke darm, tot ernstig magnesiumverlies kan leiden.

Er was nog zeer weinig bekend over de regulatie van de magnesiumhuishouding. Dit onderzoek verheldert het ziektebeeld van twee patiënten die eerder in het UMC St Radboud waren opgenomen met een ernstige hypomagnesemie. Daarnaast levert het ook het nieuwe inzicht op dat EGF een belangrijk hormoon is voor het normaal verlopen van de magnesiumhuishouding.

Het onderzoek werd uitgevoerd door de afdelingen Fysiologie en Antropogenetica, die beide deel uitmaken van het Nijmegen Centre for Molecular Life Sciences (NCMLS). Dit is het toonaangevende multidisciplinaire onderzoeksinstituut van het UMC St Radboud in Nijmegen, dat zich bezighoudt met moleculaire levenswetenschappen.

Bij deze nieuwe ontdekking is ook prof.dr. Sabine Tejpar van de Katholieke Universiteit Leuven betrokken. De samenwerkende groepen gaan nu verder onderzoeken wat er precies misgaat in de niercellen en hoe het komt dat het EGF-hormoon niet wordt afgegeven aan het bloed.

Wouter M. Tiel Groenestege, Stéphanie Thébault, Jenny van der Wijst, Dennis van den Berg, Rob Janssen, Sabine Tejpar, Lambertus P. van den Heuvel, Eric van Cutsem, Joost G. Hoenderop, Nine V. Knoers and René J. Bindels. Impaired basolateral sorting of pro-EGF causes isolated recessive renal hypomagnesemia. Journal of Clinical Investigation, August 1, 2007

Shmuel Muallem and Orson W. Moe. Autocrine Regulation of renal magnesium reabsorption by EGF: Trouble from ending up on the wrong side. Journal of Clinical Investigation, August 1, 2007.

Contactpersoon bij de Staf Communicatie van het UMC St Radboud: Joke Groeneveld, tel. (024) 361 35 28, info@com.umcn.nl